جهانگيري در مورد برداشت از صندوق توسعه ملي به نوبخت و همتي نامه نوشت
فرمان شفافيت
معاون اول رييسجمهوري به روساي بانك مركزي و سازمان برنامه و بودجه در مورد برداشت از صندوق توسعه ملي نامه نوشت. دفتر اسحاق جهانگيري در نامهاي خطاب به محمدباقر نوبخت، معاون رييسجمهوري و رييس سازمان برنامه و بودجه و عبدالناصر همتي، رييسكل بانك مركزي اعلام كرد كه در مورد چگونگي هزينهكرد مبلغ يك ميليارد يورو كه به منظور مقابله با كرونا از صندوق توسعه ملي برداشت شد، شفافسازي كرده و عموم مردم را در جريان روند طي شده قرار دهند. همچنين در اين نامه معاون اول رييسجمهوري تاكيد كرد با توجه به ابهامات به وجود آمده در افكار عمومي در مورد نحوه هزينهكرد يك ميليارد يورو كه با مجوز رهبر انقلاب براي مقابله با كرونا دريافت شده، گزارشي دقيق از ميزان سهم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سهم ساير دستگاهها و مبلغ پرداختي به هر كدام همچنين اينكه مابقي اين مبلغ در چه زماني پرداخت خواهد شد، تهيه و ارسال شود. براساس خبري كه به صورت رسمي منتشر شده، دستور اخير معاون اول رييسجمهوري در راستاي شفافيت در مورد برداشت از صندوق توسعه ملي پيرو درخواست ۱۵۷ بسيج دانشجويي صادر شده است.
۱۵۷دفتر بسيج دانشجويي ۱۳مهر ماه در نامهاي خطاب به اسحاق جهانگيري، معاون اول رييسجمهوري خواستار بررسي هزينهكرد مبلغ يك ميليارد يوروي برداشت شده از صندوق توسعه ملي براي مقابله با كرونا شده بودند كه بنابر اظهارات وزير بهداشت تنها بخش كوچكي از اين مبلغ در اختيار اين وزارتخانه قرار گرفته است.
اشاره دفاتر بسيج دانشجويي در اين نامه به دلنوشتهاي است كه اوايل مهر ماه در صفحه كاربري وزير بهداشت در اينستاگرام منتشر شد و اگرچه نام «دلنوشتهاي براي سردار دلها» بر آن نهاد عملا ميخواستن به قول معروف «به در بگويد كه ديوار بشنود» و روشن بود كه خطابش به رييس سازمان برنامه و بودجه و البته رييسجمهوري است. سعيد نمكي كه اين دلنوشته را به بهانه هفته دفاع مقدس و گراميداشت ياد و خاطره شهيد قاسم سليماني و خطاب به او منتشر كرد، نوشته بود:«حدود ۸ ماه خودم و يارانم در سراسر كشور يك روز آرام نداريم. هر چه ميگوييم همهگيري را نميشود با التماس و تمنا متوقف كرد بيفايده است؛ هر چه التماس و تمنا و فرياد ميكنيم كه كرونا را نميشود بدون كمكهاي ويژه مهار كرد، كسي باور نميكند...» و با بيان اينكه «پاييز سنگيني فرا ميرسد، موج حمله جديدي شكل گرفته، يك ميليارد دلاري كه رهبري از صندوق توسعه موافقت كردند، ماههاست به جز سهم كوچكي نگرفتهام؛ نميدانم براي كدام كار مهمتر گذاشتهاند» تلويحا گلايه خود از عدم دريافت اين مبلغ را رسانهاي كرد.
پيش از اين هم زمزمههايي مبني بر اختلاف ميان وزير بهداشت و رييسجمهوري به گوش رسيده بود؛ اختلافاتي كه از اسفند ماه ۹۸ و همزمان با شيوع كوويد -۱۹ در ايران آغاز شد و هر چه پيش رفت تضاد تصميمگيري ميان دولت و توصيههاي كارشناسي وزارت بهداشت بر اين اختلافات كه نه به صورت علني بلكه همچون اخبار در گوشي سياست شنيده ميشد، افزود تا آنجا كه تا خرداد ماه امسال دستكم 3 نوبت خبر استعفاي وزير بهداشت منتشر سپس تكذيب شد و آخرين بار هم كه ظاهرا وداع نمكي از وزارتخانه جدي شده بود، علي ربيعي، سخنگوي دولت استعفا را تكذيب اما منكر اختلاف نشد و گفت كه براي ديدار با نمكي به دفترش خواهد رفت. پس از آن اما باز چند نوبت در فضاي مجازي و رسانهاي، جسته و گريخته خبر استعفا و اين اختلافها زمزمه و باز طبق معمول تكذيب شد. آنچه البته در اين اختلافات كمتر مورد توجه قرار گرفت، رابطه صميمي و قديمي نوبخت و نمكي پيش از وزارت نمكي و فراتر از آن همكاري اين دو در سازمان برنامه و بودجه در مقام رييس و معاون سازمان برنامه و بودجه بود؛ نكتهاي كه باعث ميشد برخي ناظران نيز با نگاهي متفاوت در اين دوگانه، طرف روحاني و نوبخت را بگيرند و مدعي شوند كه نمكي اهداف ديگري در سر دارد!
به هر تفسير اما يكي از جديترين اختلافهاي وزارت بهداشت با دولت بر سر بودجه مختص مقابله با كرونا بود. پس از تعطيلات نوروز بود كه رهبر انقلاب با درخواست رييسجمهوري جهت برداشت مبلغ يك ميليارد يورو از منابع صندوق توسعه ملي براي مقابله و مديريت عوارض ناشي از شيوع ويروس كرونا در كشور موافقت كردند. همان زمان كه روحاني اين خبر را اعلام كرد، رييس دفتر رييسجمهوري در نامهاي به رييس سازمان برنامه و بودجه دستور رهبري را ابلاغ و رييسجمهوري در پينوشت اين ابلاغيه تاكيد كرد كه «نيازهاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي از اين منبع تامين و حتيالامكان از توليدات داخلي و با استفاده از شركتهاي دانشبنيان اقدام شود. همچنين كمكهاي لازم به صندوق بيمه بيكاري ظرف هفته آينده انجام و جزييات طرح در ستاد اقتصادي دولت مطرح شود.» اما آن طور كه از دلنوشته مهر ماه نمكي مشخص است احتمالا جزيياتي كه روحاني خواسته بود طي ۶ ماه در دولت مطرح نشده و وزارت بهداشت هم سهم مورد نياز را دريافت نكرده و حال اين دستور جهانگيري به روساي بانك مركزي و سازمان برنامه و بودجه از اين جهت اهميت دارد كه ميتواند مشخص كند، پول برداشت شده از اين صندوق كه برداشت از آن به آساني ممكن نيست و تنها براي موارد خاص و بحراني استفاده ميشود در اختيار كدام نهاد است و چه ميزان از آن، چگونه و براي چه موضوعي هزينه شده است.