دانشآموزان و دنياي مجازي
غزل لطفي
شيوع كروناويروس باعث تغييرات خاصي در زندگي خانوادهها شده است. در اين شيوه، تعاملات مجازي جايگزين مواجهه حضوري شده و در همين راستا تحصيل مجازي هم جاي حضور در مدرسه را گرفته است. استفاده از دنياي مجازي براي افراد بالغ جامعه در صورت عدم رعايت پروتكلهاي امنيتي، خطراتي چون هك و فاش شدن اطلاعات، ويروسي شدن سيستم عامل و فيشينگ و... را به همراه خواهد داشت. كودكان نيز متناسب با سنشان از خطرات دنياي مجازي بيبهره نيستند. تحصيل مجازي همان طور كه باعث مصون شدن كودكان از اجتماع در مدرسه شده و جسمشان را سلامت نگه داشته است، ميتواند با آگاه كردنشان از خطرات دنياي مجازي كلاس درسي عملي براي برخورد با انواع چالشهاي مجازي باشد. دانشآموزان را ميتوان به دو دسته عمده تقسيم كرد: گروه اول: كودكاني كه تا قبل از اين با توجه به قوانين وضع شده توسط اوليا به بازيهاي محدود ميپرداختند و از اپليكيشنهاي چت هم با نظارت اوليا و به صورت موردي استفاده ميكردند و به طور كلي دنياي مجازي نقش جدي و پررنگي در اتفاقات روزمره آنها نداشته و بيشتر جنبه تفريح يا اطلاعرساني داشت. گروه دوم: كودكاني كه به دليل اعتقاد خانوادهها از عدم استفاده از سيستم مجازي براي كودكان و يا فقر و عدم دسترسي تا الان از دنياي مجازي دور بودهاند و به يكباره با اين فضا و چالشهاي آن روبهرو شدهاند. در هر دو گروه نكته مشترك اين است كه در حال حاضر استفاده از گوشي، تبلت و رايانه به جهت آموزش به بخش پر رنگ و تاثيرگذاري در زندگي آنها بدل شده و كنترل دايم و ۲۴ ساعته نه امكانپذير است و نه صحيح. استفاده از اينترنت امن، آموزش خانوادهها، نظارت و كنترلهاي موردي همه و همه به جهت كمك به كودكان در مواجهه با چالشهاي دنياي مجازي لازم است اما كافي نيست. با توجه به موارد متعددي كه هر روز در دنياي مجازي با آن برخورد ميكنيم و تجربياتي كه از پدران و مادراني كه به مشاور مراجعه كردهاند گرفتهايم، مهمترين اصل براي مواجهه صحيح با اين چالشها ايجاد حس اعتماد در كودكان است. آنها را مطمئن كنيم كه به حريم خصوصيشان احترام ميگذاريم و تصميم به دخالت و مديريت مستقيم اين حريم را نداريم تا آنها هم بتوانند به اوليا خود اعتماد كنند و در مورد هر موضوع جديد يا ناآشنايي با آنها مشورت كنند. ساعتهايي را براي گفتوگو با فرزند خود اختصاص دهيم و تلاش كنيم راهحل هر چالش را با كمك و همفكري او پيدا كنيم. حتي براي كودكان دبستاني كه در سنين پايينتر هستند، تلاش كنيم همراه خودشان به جستوجو در دنياي مجازي بپردازيم تا روشهاي صحيح و بهينه استفاده از دنياي مجازي را بياموزند. بازي و تفريح، طبيعت كودك است. سعي نكنيم به او القا كنيم فقط مجاز به استفاده از موضوعات آموزشي است . بپذيريم كودكان ما با هوشتر از آن هستند كه راههاي مقابله با محدوديت را به سرعت پيدا نكنند. احترام به حريم خصوصي، ايجاد حس اعتماد، همفكري، تعامل، صحبت كردن و كسب اطلاع به روز اوليا از هر موضوع جديدي كه روح و روان كودكان را هدف قرار ميدهد، بهترين و موثرترين راهحل براي تغيير اين چالشها به موقعيتهايي است كه خطر را به آگاهي تبديل ميكند.