آخرين رييس جمهور
نوشته فرهاد والي
ماموريت غير ممكن
كتابخانه بزرگ رونالد ريگان، رييسجمهور پيشين كه هواپيماي غولپيكر بويينگ 747 ايرفورس وان به عنوان دكور در آن پارك شده، ميزبان دومين مناظره انتخابات مقدماتي درون حزبي جمهوريخواهان بود. اين هواپيماي اختصاصي ريگان بود كه براي مذاكراتي كه به اتمام جنگ سرد منجر شده بود هم استفاده شده بود. جيك تپر Jake Taper خبرنگار و مجري پرآوازه سيانان مجري اصلي اين مناظره بود. اين برنامه بيش از 23 ميليون بيننده داشت. اسكات واكر Scott Walker فرماندار ويسكانسين كه در نظرسنجيها خودي نشان داده بود به ترامپ گفت، ما نيازي به يك كارآموز در كاخ سفيد نداريم. جب بوش هم او را متهم كرد كه در باطن دموكرات است. ترامپ گفت من يك تاجر بودم و به هر كسي كه لازم بود، كمك مالي ميكردم. ترامپ جب بوش را به تنبل بودن و كم داشتن انرژي متهم كرد.
همه نامزدها سعي كردند با حمله به ترامپ خودي نشان دهند. كارلي فيورينا Carly Fiorina خانمي كه پيش از اين مدير عامل شركت بينالمللي اچ پي HP بود به ترامپ در مورد اظهارات ضد زن حمله كرد. ترامپ چند روز پيش در مصاحبه با مجله رولينگ استونز Rolling Stones در مورد فيورينا گفته بود به قيافهاش نگاه كن، آيا كسي به او راي ميدهد؟ آيا ميتوانيد تصور كنيد كه اين چهره رييسجمهور آينده ما باشد؟ منظورم اين است كه او يك زن است، نبايد حرف بدي بزنم ولي واقعا، دست برداريد بچهها، جدي كه حرف نميزنيد؟ فيورينا در آن مناظره گفت همه زنان امريكايي حرفهاي ترامپ را به صراحت شنيدهاند و نيازي به توضيح اضافه نيست. ليندزي گراهام، سناتور پرسابقه كاروليناي جنوبي كه قبلا ترامپ را احمق توصيف كرده بود حتي نتوانست در ميان 10 نامزد اول باشد. زمين بازي براي ترامپ تازهوارد به سياست عالي بود. بيش از 16 عضو بلندپايه جمهوريخواه و اشخاص معروف ديگر مثل كارلي فيورينا و بن كارسون Ben Carson آنقدر فضا را شلوغ كرده بودند و درگير دعوا بودند كه ترامپ نياز به تلاش زيادي نداشت كه اول شود. تفاوت گفتار كلام او و گفتن حرفهاي تازه، اگرچه در ميان آنها سخنان توهينآميز، ضدزن، مسلمانستيز و نژادپرستانه بود براي هواداران جمهوريخواه بسيار جذاب به نظر ميرسيد. بحران، شكاف و فقدان رهبري در حزب به وضوح ديده ميشد و جمهوريخواهان نميتوانستند يا نميخواستند اين شكافها را حل يا حتي پنهان كنند.
مناظره سوم توسط سيانبيسي شاخه اخبار تجاري انبيسي 28 اكتبر در بولدر كلورادو انجام شد. اجراي بد مجريان باعث انتقاد بسياري از كارشناسان سياسي شد. رييس كميته مركزي جمهوريخواهان رايان رينس پريبوس Reince Priebus كه يكي از ترامپسازان بود و بعدها قرباني سياسي او شد در نامهاي به انبيسي گفت كه اين حزب قصد ندارد اجراي بعدي مناظرات را به انبيسي بسپارد. مجريان سيانبيسي آشكارا سعي كردند از داوطلبان جمهوريخواه مچگيري كنند. كاري كه در دنياي خبرنگاري حرفهاي به نظر نميرسد.
در اثناي اين مبارزات ترامپ روشهاي ناجوانمردانهاي براي كوچك كردن حريفان به كار برد. او با ساختن القاب توهينآميز حريفهاي همحزبي خودش را تحقير ميكرد. او تد كروز سناتور تگزاسي را تد دروغگو يا تد چاخان، رند پال را سناتور واقعا عجق وجقي، ماركو روبيو را ماركو كوچولو چون روبيو كوتاه قد است و در نهايت هيلاري را شياد و تيم كوك نامزد معاونت هيلاري كلينتون را تيم فاسد خطاب ميكرد. كاري كه در ادبيات سياسي ايالات متحده بيسابقه بود. اين رفتار فقط براي ترامپ قابل تصور بود چراكه حتي استفاده از يكي از اين تاكتيكها قطعا منجر به بركناري افراد ميشود. اين روشها البته هنوز براي اكثر شهروندان امريكايي غيرقابل تحمل است. روز انتخابات بيش از 50 درصد شهروندان در نظرسنجيها گفته بودند كه از انتخاب ترامپ هراسان يا نگران هستند.
يك سال پس از آن روزي كه ترامپ با آن طرز از پيش برنامهريزي شده از پله برقي برج مجلل ترامپ پايين آمد و به صحنه سياست وارد شد بيش از همه به رياستجمهوري نزديك شده بود. آن روز كسي حاضر نبود روي برد ترامپ شرط ببندد. او از هر شرايطي براي ساختن جنجال استفاده كرد. پال رايان، رييس وقت جمهوريخواه مجلس گفت اين حزب با نژادپرستي و افكار گنديده اداره نميشود. ريك پري Rick Perry فرماندار جمهوريخواه تگزاس گفت كه دونالد ترامپ يك سرطان در بدنه حزب جمهوريخواه است. در اوايل سال 2016 ترامپ با 16 داوطلب ديگر كه اكثرا سوابق درخشان سياسي داشتند، وارد رقابت شد. تصور اينكه افراد بلندپايه حزب جمهوريخواه ذرهاي از تلاش براي متوقف كردن دونالد ترامپ كوتاهي كردند، تصور خطايي است. آنها هر چه در چنته داشتند، گذاشتند تا مانع از نامزدي دونالد ترامپ شوند.
چشمههاي كمكهاي مالي به داوطلبان جمهوريخواه در حال خشك شدن بود. اسكات واكر روز 21 سپتامبر از رقابتها كنار كشيد. ريك پري، ليندزي گراهام يكي پس از ديگري از رقابتها كنار كشيدند. اما هنوز افرادي بودند كه فكر ميكردند وقتي هواداران براي انتخابات درون حزبي شروع به راي دادن بكنند، كار دونالد ترامپ تمام است. هواداران جمهوريخواه يكصدا خواهان يك چهره جديد بودند كه سابقه كار در واشنگتن نداشته باشد. خشمي كه به سياستمداران مقيم واشنگتن در دل عامه مردم تلنبار شده بود به وضوح دامن چهرههاي شناخته شده جمهوريخواه را گرفته بود. بعد از انتخابات حزبي ايالت آيوا، رند پال و ريك سنتورم كنار كشيدند. داوطلبان پرسابقه جمهوريخواه مثل دومينو يكي پس از ديگري از رقابتها باز ماندند. جِب بوش كه تمام سرمايه سياسياش را روي ميز گذاشته بود، گفت كه ورق روز رايگيري كاروليناي جنوبي به نفع او برخواهد گشت. پيش از باز شدن صندوقهاي رايگيري كاروليناي جنوبي، سنگر بوش درهم شكست و از رقابتها خارج شد. او مادر پير و ناتوانش را هم كه روزي بانوي اول ايالات متحده بود به مبارزات انتخاباتي كشاند. باربارا بوش با عصا و چرخ در ميان برف و سرما در خيابانها ظاهر شد تا از پسرش حمايت كند. افراد ديگر مانند ميت رامني، نامزد سابق جمهوريخواهان، يك حمله كامل و همه جانبه عليه ترامپ ترتيب دادند. رامني در يك سخنراني كه از همه شبكهها پخش شد، گفت فقط يك چيز ميدانم، دونالد ترامپ يك آدم قلابي است، يك كلاهبردار است. وعدههاي ترامپ به اندازه مدرك دانشگاه ترامپ بيارزش هستند.
ماركو روبيو با رسوايي كامل در ايالت خودش فلوريدا مغلوب شد و از دور رقابتها كناره گرفت. تِد كروز و جان كيسيك John Kasich فرماندار خوشنام اوهايو تنها شانس جمهوريخواهان براي متوقف كردن دونالد ترامپ بودند. آخرين سنگر جمهوريخواهان سنتي، ايالت اينديانا بود. ترامپ در آن ايالت به يك پيروزي چشمگير رسيد. همان شب تد كروز كناره گرفت. فرداي آن روز با تسليم جان كيسيك كه متوجه شده بود راهي براي پيروزي نمانده، مسير ترامپ براي رسيدن به نامزدي حزب آبراهام لينكلن هموار شد. مردي كه انتظار نميرفت يك هفته در رقابتها دوام بياورد اكنون براي انتخابات سراسري و رويارويي با هيلاري كلينتون، بانوي اول سابق، سناتور سابق از نيويورك و وزير خارجه دوره اول اوباما به صحنه آمد.
رقابت با كلينتون
هيلاري كلينتون در سال 2016 بيش از 25 سال بود كه فعالانه در صحنه سياسي ايالات متحده ظاهر شده بود. او از زمان نامزدي همسرش بيل كلينتون براي رياست زير ذرهبين مطبوعات و احزاب رقيب بود. تلاشهاي او در زماني كه بانوي اول ايالات متحده بود براي ارايه بهداشت همگاني بارها خشم جمهوريخواهان را برانگيخته بود. خانم كلينتون در داخل و خارج دوستان زيادي نداشت. مواضع سختگيرانه او عليه پوتين در زماني كه در مقام وزير خارجه بود، دشمني مادامالعمر پوتين و مقامات كرملين را برايش خريده بود. او تلاش كرده بود يك اتحاد بينالمللي عليه حركات پوتين در اوكراين تشكيل دهد و با اعمال تحريمهاي تجاري به پوتين و اطرافيانش فشار بياورد.
دوره وزارت كلينتون يك دوره پرتنش از لحاظ سياست بينالمللي براي ايالات متحده بود. كشته شدن سفير ايالات متحده، يك پيمانكار وزارت خارجه و دو كارمند سيآياي در شهر بنغازي ليبي دامنگير كلينتون شد. او بارها مجبور به پاسخگويي شد و ساعتها در كنگره مورد مواخذه جمهوريخواهان قرار گرفته بود. همچنين معلوم شده بود كه هيلاري كلينتون از يك كامپيوتر شخصي كه در خانهاش نصب كرده به عنوان سرور ايميل استفاده ميكرده است. اين كار براي كارمندان دولتي به دو دليل غيرقانوني است. اول به خاطر اينكه نامههاي الكترونيكي وزير خارجه در يك سرور خانگي بدون رعايت مسائل امنيتي ممكن بود به دست بيگانگان بيفتد. دوم اينكه ممكن بود در اين مكالمات كه در بايگاني دولتي قرار نداشتند، موضوعاتي از دولت و ملت امريكا پنهان بماند. مكالمات و نامههاي كاري كارمندان دولتي طبق قانون متعلق به دولت و در نهايت مردم هستند و بايد يك روز بعد از آنكه از لحاظ امنيتي مشكل نداشته باشند، قابل انتشار براي ثبت در تاريخ باشند. اين موضوع باعث شد كه افبيآي در مورد ايميلهاي كلينتون تحقيق كند.
مساله رفتار ايميلهاي كلينتون تا روز انتخابات تبديل به يك موضوع دست و پا گير براي ستاد او شد. ترامپ و جمهوريخواهان هر روز براساس اين سابقه هيلاري كلينتون را به قانونگريزي متهم كردند و مدعي شدند كه او با چنين سابقهاي قابل اعتماد نيست. همچنين كشته شدن يك سفير در زمان وزارت خارجه او در بنغازي، مستمسك جمهوريخواهان قرار گرفت تا ادعا كنند، كلينتون عُرضه رياستجمهوري و فرماندهي كل قوا را ندارد. به هر حال 25 سال حضور جنجالي در صحنه سياسي براي هيلاري توشهاي آفريده بود كه در نهايت بار او را سنگينتر كرده بود. او در عين حال اشتباهات زيادي كرد. از جمله اينكه او در يك سخنراني گفت كه نيمي از هواداران ترامپ اسفانگيز هستند. اين طرز نگاه توهين به ميليونها شهروند هوادار ترامپ بود. بسياري از افراد باور داشتند كه زندگي سياسي كلينتون باعث شده دركي از وضعيت مردم كوچه و بازار نداشته باشد.
در طول مبارزات، ترامپ از روشي كه رسانهها اخبار مربوط به او را پوشش ميدادند، شكايت ميكرد. او به هوادارانش ميگفت كه حرفهاي نيويورك تايمز، واشنگتن پست، سيانان و انبيسي را باور نكنند. ترامپ از آنها عملا ميخواست هيچ چيز به جز مطالبي كه در مورد او نظر مثبت دارند را باور نكنند. او رسانهها را دشمن مردم ميخواند و ميگفت همه اين حرفهايي كه عليه من گفته ميشود، اخبار جعلي است. اين نحوه نگاه براي بسياري در ايالات متحده نگران كننده بود. مبارزه رودررو با مطبوعات و رسانهها اين هراس را تشديد كرده بود كه با انتخاب ترامپ، حق آزادي بيان محدود شود. متمم اول قانون اساسي حق آزادي بيان كه آزادي بيان براي هر فرد با هر عقيدهاي است را تضمين ميكند. در اولين متمم(اصلاحيه يك) قانون اساسي ايالات متحده آمده، تصويب قوانيني كه براي اديان محدود كننده باشند يا جلوي اجراي آزادانه مراسم مذهبي را بگيرند و يا مانع آزادي بيان شوند، ممنوع است.