آخرين رييس جمهور
نوشته فرهاد والي
مناظره دوم، خودت دست‌نشانده‌اي
دومين مناظره رياست‌جمهوري روز يكشنبه، 9 اكتبر، در دانشگاه واشنگتن در سنت لوئيس با مديريت مارتا راداتز از اي‌بي‌سي نيوز و اندرسون كوپر از سي‌ان‌ان برگزار شد. موضوع مهم و اصلي مناظره مطالب اكسس هاليوود بود. ترامپ گفت كه آنچه من گفتم فقط حرف‌هاي پسرانه بوده و بيل كلينتون متجاوز واقعي است كه با حمايت‌هاي هيلاري موفق شده به زنان زيادي دست‌درازي كند. كلينتون گفت كه ترامپ همان فردي است كه شما در نوار اكسس هاليوود شنيديد. او گفت كه ترامپ هيچ وقت واقعا معذرت نخواسته است. او اصلا پشيمان نيست. ترامپ موضوع را به مساله ايميل‌هاي كلينتون منحرف كرد و گفت شما بايد در مورد آن از مردم امريكا معذرت بخواهيد. ترامپ گفت در صورت موفقيت به وزير دادگستري دستور مي‌دهم كه يك بازرس ويژه براي تو اختصاص بدهد و به مساله ايميل‌ها رسيدگي كند.
ترامپ دوباره موفق شد كه كلينتون را در موضع دفاعي قرار دهد. او گفت در صورت پيروزي هيلاري را زنداني خواهد كرد. در اكثر مواقع ترامپ اجازه صحبت كردن به كلينتون نمي‌داد. او گفت به خاطر افرادي مثل كلينتون اين كشور دچار اختلافات شديد دروني شده است. ترامپ گفت كه كلينتون از مردم ما متنفر است. كلينتون ترامپ را دست‌نشانده پوتين خواند و ترامپ دستپاچه گفت خودت دست‌نشانده هستي.
فاكتور كومي
مدت‌ها بود كه از مرگ ادگار هوور رييس مادام‌العمر و جنجالي اف‌بي‌آي گذشته بود. دخالت‌هاي او به عنوان عالي‌ترين مقام پليس در مسائل سياسي موضوعي بود كه موجب آزار روزولت، آيزنهاور، كندي و حتي نيكسون شده بود. او كه 48 سال و از بدو تاسيس اف‌بي‌آي تا زمان وفاتش در سال 1972 مديريت اين سازمان پرقدرت را به عهده داشت در امور سياسي دخالت مي‌كرد. اگر چه او نيروي انتظامي ايالات متحده را در دوره‌هاي حساسي مديريت كرده بود اما روش‌هاي دخالت او در امور سياسي براي روساي جمهور، مخالفان و رقباي انتخاباتي دردسرهايي درست كرده بود. او تلاش مي‌كرد تا منافع سياسي برخي روساي جمهور را تامين كند و ديگران را مخفيانه تضعيف مي‌كرد. از زمان مرگ وي در سال 1972 و افشاي سوءاستفاده‌ها، دولت فدرال با مجموعه پليس فدرال اف‌بي‌آي به عنوان بخش مستقل و خودمختار رفتار مي‌كند. همچنين بعد از رفتن هوور و با صدور آيين‌نامه‌هاي داخلي حوزه عمل اف‌بي‌آي به كلي كار پليسي و امنيتي محدود شد. كنگره نيز دوره رياست اين سازمان را به ده سال محدود كرد. به‌طور كلي به دلايل تاريخي، افراد بسياري به درستي نسبت به دخالت اف‌بي‌آي در مسائل سياسي به خصوص انتخابات حساسيت نشان مي‌دهند.
در عرف انتخابات و سياست معاصر امريكا به نحوه رفتار و نقش « كومي» در انتخابات فاكتور كومي گفته مي‌شود. در دوره مبارزات انتخاباتي 2016 جيمز براين كومي جونيورJames Brien Comey Jr. رياست اف‌بي‌آي را به عهده داشت. زماني كه هواداري از ترامپ به خاطر مساله اكسس هاليوود در حال افول بود و باد موافق به سمت ستاد كلينتون مي‌وزيد درست دو هفته قبل از انتخابات جيمز كومي نامه‌اي به كنگره روز 28 اكتبر 2016 فرستاد كه در آن ذكر شده بود پرونده بررسي ايميل‌هاي هيلاري كلينتون در اف‌بي‌آي بازگشايي شده است. كلينتون بعدها به فريد زكريا در سي‌ان‌ان گفت كه اگر به خاطر نامه 28 اكتبر جيم كومي نبود، برنده بودم. كومي جزو اولين قربانيان ترامپ شد. ترامپ او را به خاطر رسيدگي به پرونده مايكل فلين اخراج كرد. با اين حساب او دومين رييس در تاريخ اف‌بي‌آي شد كه از سمتش بركنار شد. اولين كسي كه از مقام رياست اف‌بي‌آي بركنار شد به خاطر سوءاستفاده مالي توسط بيل كلينتون اخراج شد.
كومي بعدها در دفاع از عملش گفت او مي‌خواسته از اف‌بي‌آي در برابر اتهامات سياسي حمايت كند. در دوران ترامپ يك كميته براي بررسي رفتار كومي و اف‌بي‌آي تشكيل شد. گاردين در گزارشي از قول كومي نوشت كه او مطمئن بوده كه هيلاري كلينتون برنده انتخابات خواهد بود و خواسته نشان دهد كه اف‌بي‌آي تمايل سياسي ندارد. كميته مستقل تحقيقات در مورد رفتار اين مجموعه در گزارش مفصل نهايي نوشت، تمام رفتار كومي و پرت كردن اف‌بي‌آي در بحبوحه جنجال انتخاباتي يك نوع سوءاستفاده از قدرت بوده. نمي‌شود قاطعانه گفت كه نامه كومي به كنگره عامل اصلي شكست دموكرات‌ها بود، اما مي‌شود گفت در آن دو هفته نهايي تاثير بسزايي داشت.
فصل چهارم: ترامپ‌سازان
استيو بنن (چه‌گواراي ميلياردر): Steve Bannon
مهندس و معمار كارزار انتخاباتي ترامپ. سردبير بريتبارت. اگر بنا باشد يك سياستمدار امريكايي را جلوي چشم بياوريم، حتما او را با كت و شلوار سورمه‌اي، كراوات احتمالا قرمز، پيراهن سفيد، موهاي كوتاه و صورت اصلاح شده مجسم خواهيم كرد، اما تصويري كه از استيو بنن در جلوي چشم‌ها و تصوير رسانه‌هاست، شبيه به همرزمان فيدل كاسترو است، مردي با اوركت و پيراهن بدون كراوات و يقه باز، موهاي نامرتب و شانه نشده، شلوار سربازي، كفش اسپورت كه ما را بيشتر به ياد كمونيست‌هاي اطواري فرانسوي و كارگران لهستاني جنبش لخ والسا مي‌اندازد.
شايد تصوير قديمي استيو بنن با تصوير جديدش خيلي سازگار نيست، وقتي در ايران درباره قدرت خداوند در راه انداختن طوفان شن عليه سربازان امريكايي حرف مي‌زدند، نه خودش مي‌دانست و نه احتمالا كسي به يادش مانده كه او جزو فرماندهان گروهي بود كه در جريان رهايي گروگان‌ها در سال 1980 در طبس هليكوپترشان نابود شد. وي پس از مدتي فعاليت نظامي و كار در پنتاگون، به هاليوود رفت و حدود بيست فيلم مستند در مورد وضعيت بيكاري جوانان، اختلاف طبقاتي، زياده‌خواهي وال استريت، سياستمداران فاسد و مواردي از اين دست ساخت، او طرفدار جنگ اقتصادي با چين است، او معتقد به ضرورت جنگ مسيحيان با اسلام است و هميشه نام اسلام را در كنار كلمه تروريسم مي‌آورد. او رسانه‌هاي آزاد امريكا را رسانه‌هاي اپوزيسيون مي‌نامد. يكي از مشاغل جدي او دادن مشورت به راستگرايان انگليسي، جبهه ملي فرانسه و احزاب راستگراي لهستان و مجارستان است. او يك ترامپ‌ساز است، مردي كه وقتي دونالد ترامپ را در رقابت‌هاي انتخاباتي 2016 ديد با خودش گفت: «همينه، اين مي‌تونه اين سيستم رو داغون كنه.» استيو بنن يك پوپوليست راستگراست، طرفدار جدي احزاب ضدخارجي اروپايي، يك ملي‌گراي دشمن مهاجرين، يكي كه معتقد است خاورميانه و آفريقا و آسيا معدن كثافت است و مهاجران رنگين‌پوست لاشخورهايي هستند كه لقمه غذاي كارگران امريكايي را از توي دهان‌شان در مي‌آورند و مي‌خورند. او مخالف همجنسگراها، علاقه‌مند به كوكس كوكلوس كلان و حامي جدي تي‌پارتي است. استيو بنن قبلا به عنوان يهودي‌ستيز شناخته مي‌شد، اما در حال حاضر خودش از يهوديان امريكا خواسته به او در مبارزه‌اش عليه رهبري جمهوري‌خواهان كمك كند، با اين همه به نوشته نشريه «دِ هيل»، «ديويد دوك» رهبر تشكيلات بسيار بدنام گروه «كوكلاس‌كلن»، انتخاب او را توسط ترامپ به عنوان تصميمي عالي خواند. البته او براي اصلاح برخي پندارها پس از درگيري‌هاي گردهمايي اتحاد راستگرايان 2017 در شارلوتزويل ويرجينيا با دلقك خواندن نئونازي‌ها و كوكلاكس‌كلن‌ها و راستگرايان افراطي سعي كرد نشان بدهد كه با آنها فرق دارد.
استيو بنن در مورد مهاجرت مغزهاي آسياي جنوب‌شرقي به امريكا معتقد است: « مهاجران كشورهاي آسياي جنوب شرقي تمام رشته‌هاي مهندسي را گرفته‌اند، نه در تحصيلات تكميلي جايي براي دانشجويان امريكايي هست نه در بازار كار.» استيو بنن معتقد است كه نظام كنوني سرمايه‌داري باعث شده تا طبقات بالا و پايين جامعه از منافع سوسياليسم بهره ببرند، بالايي‌ها ماليات نمي‌دهند و پاييني‌ها كمك مالي مي‌گيرند و هزينه آنها را طبقه متوسط با ماليات‌هايش مي‌دهد.»
استيو بنن مانند بسياري از راستگرايان اروپايي و امريكايي كه معتقدند حضور و ورود مهاجران آفريقايي و آسيايي كه زاد و ولد بيشتري دارند موجب مي‌شود تا آنان مشاغل مياني و بالاي اروپا و امريكا را در دست بگيرند و جهان غرب هويت خودش را از دست بدهد، معتقد است طبقه متوسط غرب بايد با اين خطر در شكل يك جنبش ملي مبارزه كند. وي پس از نخستين كمپين ترامپ دريافت كه او قابليت تبديل به يك رييس‌جمهور مناسب با ايده‌آل‌هاي او را دارد.
استيو بنن فيلم‌هايي با اسامي « آتش در قلب سرزمين»، « شكست نخورده» در مورد انتخابات ساراپيلين فرماندار ايالت آلاسكا ساخت. او همچنين فيلمي به نام « نسل صفر» ساخت كه در سال 2011 درباره آن گفت: « دليل اين نام‌گذاري اين بود كه در حركت اجتماعي اشغال وال استريت، زماني كه به نسل جديد ايالات متحده امريكا نگاه مي‌كنيم بسيار غم‌انگيز است كه به شدت در وضعيت نامناسبي هستند و درباره تاريخ كشور و اصول دموكراسي و اصول سرمايه‌داري هيچ نمي‌دانند و ما هيچ اعتباري به آنها نمي‌دهيم.»
استيو بنن به‌طور كلي با سيستم جديد امريكايي مخالف است، او معتقد است جهاني شدن سبب شده طبقه متوسط و كارگر امريكايي با بيكاري مفرط دست و پنجه نرم كند. همان حرفي كه برني سندرز هم كمابيش مي‌زند و ترامپ نيز از آن به عنوان شعار انتخاباتي استفاده كرده است. اين حرف به معني ناكارآمدي سيستم كنوني امريكا در حل مشكل بيكاري ناشي از انتقال كارخانجات اتومبيل‌سازي امريكا به چين و مكزيك و گواتمالا و بيكاري ناشي از توسعه كامپيوتر و الكترونيك است؛ موضوعي كه ساير سياستمداران امريكايي به آن توجه ندارند، اما روشي كه استيو بنن و حتي برني سندرز از آن استفاده مي‌كنند، روش مقابله با سيستم و نظام امريكايي و خرد كردن سيستم است. او همچون لنين براي تغيير سيستم راهي جز خرد كردن آن نمي‌بيند و شايد به همين دليل درباره اوباما گفته است « اوباما مشكل نيست، بلكه عارضه است و بايد بركنار شود.»
استيو بنن به عنوان استراتژيست كاخ سفيد براي مدتي كه همكار ترامپ بود تاثير زيادي بر وي گذاشت، او در مدت حدود يك سال دو مشاورت مهم براي كاخ سفيد داشت، در مدت كارش بارها با مك مستر (مشاور امنيت ملي)، جرد كوشنر و ديگران دچار تنش شد و سرانجام در 18 آگوست 2017 از سوي ترامپ از هر دو شغلش بركنار شد. بنن به خبرگزاري بلومبرگ گفت: « با وجود اخراج، او همچنان حامي دونالد ترامپ است.»
سرمقاله نيويورك‌تايمز در روز 20 آگوست 2020 چنين نوشت، برخي از دستگيري استيو بنن، مرشد سياسي پوپوليست كه نقش مهمي در به قدرت رسيدن ترامپ داشت احساس عدالتي شاعرانه كردند. او بر عرشه يك قايق بادباني مجلل در سواحل لانگ آيلند نيويورك به جرم كلاهبرداري از هزاران هوادار ترامپ دستگير شد. بنن با ايجاد يك كارزار از هزاران امريكايي پول گرفته بود كه به رييس‌جمهور در ساخت ديوار خيالي با مكزيك كمك كند. او توانسته بود 25 ميليون دلار جمع كند و يك ديوار كوچك هم در شهر ال پاسو تگزاس ساخته است. اكنون اين معلم سياسي ترامپ با پرونده قضايي روبه‌روست كه ممكن است او را براي باقي عمر پشت ميله‌ها بفرستد.
استيو بنن در سال 2020 به اتهام كلاهبرداري و پولشويي همراه با دو عضو ديگر باند كلاهبرداري‌اش كه با تاسيس سايت « ما ديوار مي‌سازيم» از مردم كمك مالي مي‌گرفتند، دستگير شدند. برايان كولفاج، اندرو بادولاتو و تيموتي شي كه مسوولان و مديران سايت مذكور بودند و قرار بود ديوار حائل بين مكزيك و امريكا را بسازند، با بالا كشيدن بخشي از پول و مصرف شخصي آن بازداشت شدند و استيو بنن با پرداخت دو ميليون دلار وثيقه موقتا آزاد شد، قاضي اين پرونده اعلام كرد كه استيو بنن حامي فقرا بايد براي استفاده از هواپيماي شخصي و قايق‌هاي شخصي خودش مجوز دريافت كند.
استيو بنن سه بار ازدواج كرد و هر سه بار طلاق گرفت، وي چند بار اقدام به ضرب و شتم زنش كرد و هر بار با دادن پول و راه‌هاي ديگر مانع قانوني شدن و ايجاد مشكل شد. به نظر مي‌رسد از نظر رواني دچار اختلال دوقطبي باشد.