دورنماي نتايج انتخابات امريكا
اكبر قاسمي
در ايالات متحده امريكا در همه دوره‌ها در صبحگاهان روز دوم انتخابات، نتايج كلي انتخابات روشن و كانديداهاي بازنده و برنده ضمن پذيرش نتايج كلي انتخابات، سنت تبريك به برنده از سوي كانديداي شكست خورده را بجا مي‌آورند. بدين وسيله رقباي انتخاباتي با پذيرش آرا به قانون امريكا احترام مي‌گذارند و مابقي جزييات را به پروسه تكنيكي كه تا مراسم تحليف رييس‌جمهوري، دو ماه و نيم طول مي‌كشد، واگذار مي‌كنند.
چرا در اين دوره خارج از رويه‌هاي قانوني و اخلاقي اين مهم محقق نشد و جنگ قدرت بين دو كانديدا با بدترين شكل قانوني و اخلاقي در اصطكاكي‌ترين وجه آن به نخبگان و افكار عمومي جهان نشان داده شد. همه چيز به گونه‌اي نمايش داده شد كه گويا اعتبار و حيثيت امريكا رو به زوال گراييده و از همه مهم‌تر، ارزش‌هاي ليبراليسم و دموكراسي برگرفته از مهد آن به‌شدت تضعيف و موجب فرومايگي و تمسخر جهانيان شده است.
شايد دليل اين را در دو پديده بتوان جست‌وجو كرد؛ يكي شخصيت قانون‌گريز ترامپ و رويكردهاي غيرمتعارف و هنجارشكن و خصلت فرد محوري او كه در 4 سال گذشته بر همه زمام امور در داخل امريكا و در مناسبات با همه كشورها سايه افكنده بود. ديگري آثار و پيامدهاي ناشي از ويروس كرونا كه به طور ناآگاه همه مردم كشورهاي جهان را به يك درجه متاثر كرده اما به علت قصور و ناشيگري‌هاي ترامپ در اتخاذ رويكردهاي ناصواب و غيرعلمي موجب شد تا كرونا بيشترين خسارت را به مردم امريكا به ويژه اقتصاد اين كشور مترتب كند. اين رفتارها سبب شد تا رتبه ترامپ در اين ناركارآمدي‌ها به ويژه طي 8 ماه گذشته بد باشد و آثار معكوس بر روح و روان، معيشت، كار و امور روزمره مردم امريكا بگذارد و نهايتا نمره رفوزگي ترامپ را در مديريت سياسي و اجرايي بر ذهن قاطبه افكار عمومي ثبت و مسجل كند.
در اين ميان ترامپ به علت خودشيفتگي و خودكامكي و در پرتو بهره‌برداري حداكثري در 12 ايالت خاكستري كه معمولا آراء آن در هفته اخر منتهي به سوم نوامبر جزو مترددين و در سياليت به سر مي‌برد و به همراه اتخاذ رويكردهاي شبيه پوكربازها سعي كرد از صبح روز سوم نوامبر شروع انتخابات با دو رويكرد منفي، يكي پيروز خواندن خود به طور زودهنگام در اين ايالت‌ها و ديگري رفتارهاي غيرقانوني با ضرورت بستن دفاتر آرا درحالي كه مردم هنوز در صفوف راي بوده‌اند، فضاي متشنجي را به وجود آورد.
ترامپ به علت نگراني از منحني موج افزايش راي رقيب خود و توصيه به عدم لحاظ كردن آراي پستي و اقدامات رواني منفي نسبت به آراي طرف پيروز و مخدوش كردن پروسه شمارش آرا و از روز دوم با آشكار شدن قطعي پيشي گرفتن بايدن با توييت‌هاي ناگهاني تقلب و دزديدن آراء مردم را مطرح كرد.
اين زيكزاگ‌هاي ترامپ برآمده از رويكردهاي دمدمي مزاج او عملا فضاي سنگيني از اتهام را در فضاي انتخابات حاكم كرده اما پروسه شمارش آرا طي 3 روز تا عصر روز سوم كه عقربه رقم آراي كالج بايدن را به عدد 264 رساند، روال امور را به سمت حقايق امور هدايت مي‌كرد و اين امر در وضعيتي در حال شكل‌گيري بود كه بايدن با پختگي و سنجيدگي، توصيه به اتخاذ رويكرد، صبوري و انتظار ماندن براي شمارش شفاف آراء را تعقيب مي‌كرد.
روز جمعه، روز سوم بعد از انتخابات، ترامپ ديگر اميدهاي خود را در دور نهايي مسابقه در ايالت‌هاي باقيمانده از دست داده بود. به طور عادي او بايد رسما شكست را مي‌پذيرفت اما به علت غرايز خودكامگي همچنين پروسه ساختارهاي قانوني، قضايي و نظارتي انتخابات بر اساس رويه‌هاي بي‌طرفانه، ناگزير است تمامي مراحل شمارش آراي پستي و حضوري را در پرتو رعايت پروتكل‌هاي شرايط كرونا در ايالت‌هاي باقيمانده تا روز ششم به آرامي طي كند.
دو ماه قبل نگارنده در يادداشت منتشره در روزنامه اعتماد، پيروزي قطعي بايدن را برآورد كرده بود و اينك نيز در فرصت‌هاي باقي مانده تا اعلام نتايج رسمي كميسيون انتخابات چند حالت را مي‌توان متصور بود. يكي اينكه ترامپ تا روز يكشنبه آينده، كه خود را در وضعيت روحي بحراني و سختي مي‌بيند، ناگزير شود يا به طور زودهنگام خود را تسليم نتايج آراي به دست آمده كند يا اينكه منتظر بماند تا نتايج پروسه شمارش عادي به طور كامل سپري شود و آنگاه نتايج امر واقع شمارش آرا را بپذيرد و به طور رسمي پيروزي بايدن را اما غيرعلني قبول كند.
اما كار سخت ترامپ اينجاست كه او تا ۲۰ ژانويه چگونه تحمل كند و بتواند دوره تصدي خود را سپري كند. احتمال واگذاري امور به پنس و كناره‌گيري رسمي و يا به استراحتگاه رفتن و بي‌تحرك ماندن و سپري كردن خاموش دوره انتقالي به عنوان وجه‌الضمان و تامين زندگي بي‌ضرر او در آينده نيز وارد است.
برآورد ميزان واقعي تفاضل عدد و رقم آراي كالج و مردمي بايدن و ترامپ در خصوص اينكه فاصله اين دو در مقايسه با افكارسنجي‌هاي منتشره به رغم اينكه ميزان خطاي افكارسنجي در امريكا يك امر اثبات شده بوده چقدر است، كاري دشوار نيست. ضمن اينكه اين موضوع در مجموع تاثير چنداني در بالا رفتن عدد واقعي آراي ترامپ در هر دو طيف راي نمي‌گذارد چراكه عدد تفاضل آراي ترامپ نسبت به بايدن نزديك نيست و در هر دو شاخص آراي كالج و مردمي بايدن، رقم قابل ملاحظه‌اي دارد و شكاف فراواني بر فاصله دو طرف به وجود آمده است هر چند كه ترامپ و تيم و طرفداران او همچنان مقاومت مي‌كنند و درصدد كمرنگ كردن تفاضل عدد بين دو كانديدا هستند.