نخستين واكنش‌هاي رسمي ايران به برتري جو بايدن در انتخابات ايالات متحده
ظريف: ميان كارزار ترامپ و بايدن تفاوت روشني وجود دارد
جمهوري‌خواه يا دموكرات؟ آيا براي جمهوري اسلامي ايران تفاوتي ميان اين دو وجود دارد؟ زماني كه دونالد ترامپ، رييس‌جمهور مستقر باشد قطعا پاسخ مثبت است و نه فقط براي ايران كه براي جهان روي كار آمدن چهره‌اي متفاوت حايز اهميت خواهد بود. پيروزي جو بايدن هنوز رسما اعلام نشده اما تقريبا بر همه مسجل است كه دموكرات‌ها در اين دور از انتخابات در ايالات متحده خوش درخشيدند و دونالد ترامپ را به رييس‌جمهوري براي يك دوره تبديل كردند. با اين همه هنوز هيچ‌كس نمي‌تواند با قاطعيت از تاثير پيروزي بايدن بر رويكرد واشنگتن در پرونده‌هاي متفاوت از جمله ايران سخن بگويد. پرسشي كه اين روزها از محمدجواد ظريف، وزير خارجه و ديگر مقام‌هاي وزارت خارجه به كرات پرسيده مي‌شود، اين است كه آيا پس از حضور رسمي جو بايدن در كاخ سفيد مي‌توانيم به تغيير شرايط حاكم بر روابط تهران و واشنگتن اميدوار باشيم؟ وزير خارجه در پاسخ به اين سوال در مصاحبه با شبكه ونزوئلايي «تله‌سور» گفت: هنوز نمي‌دانيم چه كسي وارد كاخ سفيد خواهد شد. بين دو كارزار تفاوت‌هاي روشني وجود دارد. به خصوص در دولت ترامپ كه در حزب جمهوري‌خواه تفاوت ديده شد درباره نوع ديپلماسي كه ترامپ دنبال مي‌كرده يا نمي‌كرده و اساسا شاهد ديپلماسي زيادي نبوديم. در دوران ترامپ شاهد تهديدهاي زيادي از سوي او و وزير خارجه بوديم، بنابراين تفاوت‌هايي خواهد بود، اما چيزي كه براي ما اهميت دارد، لحن يا الفاظ نيست، بلكه اقدامات است. ايالات متحده اقدامات غيرقانوني عليه ايران انجام داده است. به اقتصاد ما آسيب زده، به مردم ما آسيب زده و اگر مي‌خواهد وضعيت تغيير كند، بايد روش خود را عوض كند. او در پاسخ به سوالي درباره احتمال بازگشت امريكا به توافق هسته‌اي ايران گفت: امريكا تصميم گرفت از توافق خارج شود و اگر مي‌خواهد برگردد بايد يك صندلي در ميز مذاكره به دست بياورد. چيزي كه مهم است، اين است كه امريكا حق ترك اين توافق را نداشت، زيرا اين توافقي دوجانبه بين ايران و امريكا نبود، بلكه بخشي از قطعنامه شوراي امنيت است. بنابراين اگر امريكا مي‌خواست از الزامات آن قطعنامه خلاص شود، بايد سازمان ملل را ترك مي‌كرد و نه فقط اين توافق را. ظريف درباره شكست امريكا در شوراي امنيت گفت: ما امريكا را سه بار در ماه‌هاي گذشته در شوراي امنيت شكست داديم و اين نشان مي‌دهد چقدر سياست فشار حداكثري امريكا و قلدري اين كشور در جامعه بين‌المللي منزوي شده است. اين پيروزي براي ايران نيست، بلكه پيروزي قوانين بين‌المللي، منشور سازمان ملل و قطعنامه‌هاي شوراي امنيت است. وزير خارجه درباره اقدام تروريستي امريكا در به شهادت رساندن سپهبد «قاسم سليماني»، فرمانده نيروهاي قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و پاسخ ايران گفت: ما اقدام متناسب نظامي با اقدام تروريستي امريكا اتخاذ كرديم و پايگاهي كه ترور سردار سليماني از آنجا انجام شد را هدف قرار داديم، اما حقيقت اين است كه ايالات متحده مرتكب جرمي سنگين شده و پيامدهاي اين جرم سنگين به خصوص پيامدهاي عمومي آن و بازخورد آن در بين مردم ايران و عراق همان‌طور كه در خيل جمعيتي كه در مراسم تدفين سردار سليماني در هر دو كشور و خاورميانه ديديم، امريكا را رها نخواهد كرد. يكي از اين پيامدها اين بود كه پارلمان عراق از امريكا خواست اين كشور را ترك كند و فكر مي‌كنم اين هزينه سنگيني است كه امريكا بايد براي ماجراجويي، تجاوز و تروريسم خود عليه سردار سليماني در عراق بپردازد. ظريف درباره وعده ترامپ در خصوص خروج نيروهاي امريكايي از منطقه و احتمال محقق شدن آن گفت: اغلب (اين اظهارات) پروپاگانداست و او (ترامپ) به وضوح گفته كه در جاهايي كه آنها حضور دارند، حضورشان براي حمايت از مردم يا حتي منافع امريكا نيست، بلكه محافظت از نفت است. اين چيزي است كه او درباره سوريه گفته، آنها آنجا هستند تا از ميدان‌هاي نفتي محافظت كنند و از آن منفعت ببرند، يعني ثروت مردم سوريه را به سرقت ببرند. آنها حق حضور در آنجا را ندارند و هرگز از آنها درخواست نشده نيرو به سوريه بفرستند. بنابراين به شكل غيرقانوني بخشي از سوريه را اشغال كرده و ثروت آنها (مردم سوريه) را به يغما مي‌برند. او سياست سازش برخي كشورهاي عربي با رژيم صهيونيستي را اشتباه و مضر توصيف كرد و گفت: اين سياست به منطقه و آرمان فلسطين و به مردم كشورهاي مذكور آسيب مي‌زند. اما واقعيت اين است كه شما همسايه‌هاي خود را انتخاب نمي‌كنيد. اين كشورها در بخش جنوبي خليج‌فارس همسايه‌هاي ما هستند و سياست ما حفظ روابط دوستانه با همسايگان است، بنابراين اين پيشنهاد روي ميز است شرايطي براي همه طرف‌ها وجود دارد و ما آماده انجام سهم خود هستيم و از آنها هم همين انتظار را داريم.
به شرط بروز شرايط جديد، تصميم جديد مي‌گيريم
سيد عباس عراقچي، معاون سياسي وزير امور خارجه نيز روز گذشته در پاسخ به سوال برنامه پارك شهر راديو تهران درباره آثار نتايج انتخابات امريكا بر ايران اظهار داشت: نتايج انتخابات رياست‌جمهوري امريكا تاثيري بر سياست‌هاي اصولي جمهوري اسلامي ايران نخواهد گذاشت. سياست سلطه‌طلبانه و قلدرمآبانه امريكا با تغيير رييس‌جمهور در آن كشور تغيير نخواهد كرد، ولي با تغيير افراد ممكن است شيوه‌ها و رويكردهاي جديدي بر سياست امريكا حاكم شود. سياست‌هاي اصولي ايران نيز كه مبتني بر مقابله با سلطه و مقاومت در برابر فشارهاي غيرقانوني است مسلما تحت تاثير انتخابات امريكا قرار نخواهد گرفت، در صورت بروز شرايط جديد جمهوري اسلامي نيز شيوه‌ها و راه‌حل‌هاي مناسب با آن شرايط را براي تامين منافع خود و براي مقابله با هرگونه فشار يا تهديد احتمالي جديد، اتخاذ مي‌كند. وي در پاسخ به احتمال بازگشت رييس‌جمهور جديد امريكا به برجام و واكنش ايران اظهار داشت: هنوز براي صحبت در اين زمينه زود است. چالش‌هاي بسياري وجود دارد، اما پيش از هر چيز بايد منتظر ماند و سياست‌هاي احتمالي جديد در امريكا را ملاحظه كرد.