تقابل بايدن و جمهوري خواهان در خاورميانه
براي يك سياستمدار حذف سياست‌هاي بد هميشه سخت‌تر از اعمال سياست‌هاي ميانه است
مترجم: هديه عابدي
دونالد ترامپ كه هنوز نتايج انتخابات امريكا را تاييد نكرده، ميراث فاجعه‌باري براي دولت بعدي به جا گذاشته است؛ از منزوي كردن ايران گرفته تا تجليل از اسراييل با هداياي مختلف. بحث انتقال قدرت حتي در پايدارترين كشورها نيز هميشه سخت و عذاب‌آور بوده است. اين موضوع در برخي مناطق منجر به برخوردهاي خشونت‌آميز، جنگ داخلي يا انقلاب مي‌شود. اما امريكا هميشه از اينكه انتقال قدرت در اين كشور به راحتي و حتي به شكلي خوشايند صورت گرفته به خود مي‌باليد. به گزارش پايگاه خبري- تحليلي «ميدل ايست آي» تا پيش از انتخابات 2020 سنتي 124 ساله در امريكا وجود داشت كه به موجب آن نامزد بازنده در انتخابات رياست‌جمهوري طي يك سخنراني، شكست را مي‌پذيرفت. هر دولتي كه شكست مي‌خورد، پيروزي حزب رقيب را تصديق كرده و روند انتقال رسمي قدرت را آغاز مي‌كرد. به نظر مي‌رسد دونالد ترامپ، رييس‌جمهور شكست‌خورده امريكا اين مفاهيم را به درستي نفهميده و از آنها طور ديگري برداشت كرده است. او در شب انتخابات ادعا كرد كه برخلاف تمامي شواهد، پيروز ميدان شده و پيروزي در انتخابات را از او دزديده‌اند. بنابراين دولت او نيز از صدور بيانيه‌اي مبني بر پيروزي بايدن خودداري كرد؛ بيانيه‌اي كه معمولا از قبل آماده شده و نقطه آغازي بر انتقال قدرت است.
روند حقوقي پر دردسر
ترامپ نمي‌تواند تصميم‌گيري در مورد نتيجه انتخابات را به مجلس نمايندگان امريكا بكشاند، چيزي كه آخرين بار در قرن نوزدهم ميلادي اتفاق افتاد. او تصميم گرفته فرآيند پردردسر به چالش كشيدن آرا را آغاز كند و ادعا مي‌كند كه آراي جو بايدن، نامزد منتخب به نوعي با تقلب به دست آمده است. گذشته از نيت نژادپرستانه در پس چنين ادعاهايي، تاكنون تمامي اين چالش‌ها از سوي دادگاه‌هاي مختلف رد شده‌اند. روش ديگري هم وجود دارد كه مي‌تواند راه بازگشت ترامپ به كاخ سفيد باشد. اگر او بتواند مقامات انتخاباتي چندين ايالت(مانند ميشيگان، جورجيا، نوادا يا آريزونا) را متقاعد كند تا از تاييد نتايج انتخابات خودداري كنند در اين صورت بايدن فعلا به شكل رسمي نمي‌تواند به 270 راي الكترال لازم براي پيروزي در انتخابات دست يابد. چنين كاري به نوبه خود روند انتخابات را به مجلس نمايندگان مي‌كشاند و در آنجا هيات‌ها راي خود را در خصوص هر ايالت اعلام مي‌كنند. از آنجا كه جمهوري‌خواهان در اين هيات‌ها اكثريت را در اختيار دارند، ترامپ مي‌تواند پيروزي را از چنگال اژدها بيرون بكشد. اما اين نيز خيالي پوچ است چراكه دموكرات‌ها بلافاصله به نظام قضايي متوسل مي‌شوند و اينقدر استدلال ترامپ احمقانه است كه هيچ دادگاهي براي آن تره هم خرد نمي‌كند. ترامپ در كار نظام سياسي امريكا سنگ مي‌اندازد و حتي سعي دارد آن را كاملا متوقف كند. بايدن و كارمندانش نمي‌توانند از جلساتي كه معمولا بين اعضاي دولت جديد و مقامات فعلي برگزار مي‌شود، برخوردار باشند. ترامپ چندين روز از برگزاري جلسات توجيهي امنيت ملي براي رييس‌جمهور منتخب جلوگيري كرد، جلساتي كه دولت جديد به آن نياز دارد تا از تهديدهاي اصلي عليه امنيت كشور يا عمليات‌هاي برنامه‌ريزي شده براي مقابله با آنها مطلع شود. اما او موقتا با انتقال دولت جديد موافقت كرده و بايدن بايد روز دوشنبه در اولين جلسه توجيهي خود شركت كند. اكنون بايدن در موقعيت سخت و ناخوشايندي قرار دارد كه معاونش، كامالا هريس به عنوان يكي از اعضاي كميته اطلاعات مجلس سنا مي‌تواند به راحتي در چنين جلساتي شركت كند اما او نمي‌تواند.
از كارافتادگي دولت
واضح است كه ترامپ درگير رفتار كينه‌توزانه و خودپسندانه‌اي است كه ريشه در شخصيت آسيب‌ديده او دارد. اما مساله اين است كه انتقام‌جويي‌هاي شخصي او منجر به فلج كامل امور دولت خواهد شد. يك نفر كل مملكت را به گروگان گرفته است. بنيانگذاران امريكا چنين اتفاقي را حتي تصور هم نمي‌كردند. اين مساله براي سياست خارجي امريكا نيز بسيار بد است چراكه به نظر مي‌رسد، ترامپ نه تنها قصد ندارد صندلي رياست‌جمهوري را حتي پس از بيستم ژانويه به رييس‌جمهور منتخب بدهد بلكه مي‌خواهد تا جايي كه مي‌شود او را از نظر سياست‌هاي انتخابي محدود كند. يكي از مشكلات اصلي دولت ترامپ خصومت شديد با ايران بوده است. او از توافق هسته‌اي با اين كشور خارج شد و نسبت به اسلاف خود تحريم‌هاي شديدتري عليه آن اعمال كرد. او همچنين اجازه ترور فرمانده نظامي ارشد ايران سردار قاسم سليماني را صادر كرد. اقدام بعدي او كشتن دومين فرمانده ارشد القاعده در تهران بود كه ادعا مي‌شود به دست ماموران اسراييلي تحت فرمان امريكا انجام شده اما ايران اين ادعا را تكذيب مي‌كند. اينها مواردي است كه كار بايدن را براي بازگشت به توافق هسته‌اي سخت خواهد كرد. زماني كه بايدن بخواهد به توافق هسته‌اي با ايران بازگردد، اسراييل و متحدان جمهوري‌خواه ترامپ زمين و زمان را به هم مي‌دوزند و ادعا مي‌كنند كه او دارد به كشور پناه‌دهنده به تروريست‌ها پاداش مي‌دهد. بايدن پيش‌تر در جريان انتخابات وعده داده كه عليه تجاوز سعودي‌ها به يمن و نقض حقوق بشر در عربستان موضع سختي اتخاذ خواهد كرد. اگر او بخواهد مواضع نرم‌تري نسبت به ايران اتخاذ كند احتمالا موجب خشم سعودي‌ها شده و آنها را در مبارزات مشترك خود عليه ايران حتي بيشتر به سمت اسراييل مي‌كشاند.
عدم سرمايه‌گذاري و تحريم اسراييل
هفته گذشته مايك پمپئو، وزير امور خارجه فعلي امريكا سفري بي‌سابقه به اسراييل داشت. او به بلندي‌هاي جولان رفت و بر تصميم قبلي ترامپ مبني بر به رسميت شناختن حاكميت اسراييل بر سرزمين‌هاي فتح كرده‌شان در نيم قرن گذشته صحه گذاشت. او اخيرا اعلام كرده كه دولت امريكا جنبش «بايكوت، عدم سرمايه‌گذاري و تحريم اسراييل» را «ضد يهودي» مي‌داند. او كه اين جنبش را «سرطان» خوانده، اعلام كرده است كه امريكا حمايت خود را از هر گروهي كه موافق اين جنبش باشد، قطع خواهد كرد. پمپئو در قبال اين جنبش به جاي ارايه سياستي منسجم اقدام به تهديد كرده و به نظر مي‌رسد اين دزد و پليس بازي موضوع اصلي كمپين انتخاباتي او در سال 2024 باشد. ترامپ در دوره رياست‌جمهوري خود، سفارت امريكا را به اورشليم منتقل كرده و كنسولگري ايالات متحده كه به امور فلسطينيان مي‌پرداخت، تعطيل كرد. او با نقض چندين دهه سياست امريكا، حاكميت اسراييل بر قدس شريف را به رسميت شناخت، نمايندگي ديپلماتيك فلسطين در واشنگتن را بست و بودجه ايالات متحده به تشكيلات خودگردان فلسطين و «اونروا» كه به آوارگان فلسطيني كمك مي‌كرد، كاهش داد. دولت ترامپ همچنين براي عادي‌سازي روابط ميان اسراييل و دو كشور حاشيه خليج فارس يعني بحرين و امارات پا درمياني كرد و به همكاري‌هايي كه پيش‌تر در پشت صحنه انجام شده بود، رسميت بخشيد. از معدود مزايايي كه انتخاب بايدن براي فلسطينيان به ارمغان مي‌آورد اين است كه احتمالا اسراييل از الحاق رسمي كرانه باختري اشغالي دست مي‌كشد. با اين حال آنها خيلي وقت است كه با اشغال، زمين‌خواري و مصادره منابع به بسياري از اهداف شوم‌شان دست يافته‌اند.
پرداختن بها
بايدن شايد بتواند بخشي از آسيب‌هاي وارد شده به وجهه امريكا در منطقه را جبران كند اما بهاي آن را خواهد پرداخت. براي يك سياستمدار حذف سياست‌هاي بد هميشه سخت‌تر از اعمال سياست‌هاي ميانه است همان طور كه براي روساي جمهور امريكا در دهه‌هاي گذشته در قبال فلسطين و اسراييل بوده است. اكنون حوزه انتخابيه‌اي ساخته شده كه به دنبال حفظ سياست‌هاي ترامپ است، تركيبي از دولت راست‌گرا و لابي اسراييل، مسيحيان انجيلي و جمهوري‌خواهان كنگره امريكا. اما با توجه به حجم موانعي كه بايدن با آنها روبه‌روست از جمله يك بيماري همه‌گير و بحران اقتصادي اينكه تا چه اندازه به خاورميانه اهميت بدهد جاي سوال است. در برخي از موضوعات سياست خارجي مانند چين شدت آسيب به منافع امريكا به حدي شديد بوده كه بايدن بايد براي ترميم آن تلاش بسيار زيادي انجام دهد. ترامپ همچنين چندين پل مهم در زمينه تجارت و امنيت با متحدان اروپايي را پشت سر خود خراب كرده است و بايدن براي اصلاح اين خرابكاري‌ها بايد به سختي كار كند.