استقلال يك سنت غلط را ادامه ميدهد
داشتن دو دروازهبان بزرگ ايده خوبي نيست
علي ولياللهي
ماجراي دعواي رشيد مظاهري و سيد حسين حسيني دروازهبانهاي تيم استقلال حل شد. حداقل در ظاهر اين طور به نظر ميرسد. اين دو گلر كه سابقه پوشيدن پيراهن تيم ملي را هم دارند امسال براي رسيدن به چارچوب دروازه استقلال بايد رقابت سختي را پشت سر بگذارند؛ رقابتي كه ممكن است حتي كار را به كدورت هم بكشاند. اينكه چرا استقلال از دو دروازهبان تقربيا همسطح كه هر دو مدعي پوشيدن پيراهن شماره يك هستند استفاده ميكند، سوالي است كه اين روزها از پيشكسوتان و مربيان استقلال پرسيده ميشود. دو نقل قول مهم در اين رابطه از صمد مرفاوي مربي تيم و صادق ورمزيار پيشكسوت و مربي تيمهاي پايه استقلال مطرح شده است. مرفاوي ميگويد حضور همزمان مظاهري و حسيني مشكل خاصي ندارد و استقلال هميشه دو دروازهبان همسطح در تركيبش داشته. ورمزيار هم معتقد است تيمهاي مدعي بايد دو دروازهبان بزرگ داشته باشند تا در شرايط مختلف بتوانند از حضورشان استفاده كنند.
مرفاوي درست ميگويد. استفاده همزمان از دو دروازهبان مطرح حتي تا همين چند سال پيش هم در استقلال مرسوم بود. در زمان شفر رحمتي و حسيني دروازهبانهاي استقلال بودند. هيچ كس يادش نرفته در آن فصل چه حاشيههايي پيرامون دروازه استقلال شكل گرفت. در پايان فصل رحمتي از استقلال جدا شد و در نهايت دعواهاي پشتپرده گلرهاي استقلال كه گاهي خبرش به بيرون درز ميكرد به اينستاگرام و انتشار چتهاي خصوصي كشيد. چند سال قبل از آن در زمان قلعهنويي و هنگامي كه طالبلو دروازهبان اصلي تيم بود و رحمتي به استقلال پيوست هم مشكلات مشابهي شكل گرفت. اگر اين دو اتفاق را بگذاريم كنار خبر دعواي مظاهري و حسيني ميتوان نتيجه گرفت ايده داشتن دو دروازهبان بزرگ كنار هم گرچه در استقلال مرسوم بوده اما هيچوقت نتيجه نداده است.
از سمت ديگر بررسي اظهارنظر ورمزيار نشان ميدهد تيمهاي بزرگ اصلا علاقهاي به داشتن دو دروازهبان همسطح ندارند. در فصل جاري ليگهاي معتبر اروپايي هيچ تيم صاحبنامي را نميتوان پيدا كرد كه دو دروازهبان مدعي پوشيدن شماره يك را همزمان در ليست داشته باشد. در ايتاليا و تيم يوونتوس بوفون گرچه نيمكتنشين شزني است اما با توجه به سن و سالش هيچ ادعايي ندارد و طبق قراردادش ميداند در چند بازي فصل فيكس خواهد بود. در اينتر و ميلان هم خبري از گلر بزرگ در كنار هندانويچ و دوناروما نيست. در آلمان و در بايرنمونيخ الكساندر نوبل به عنوان رقيب نوير به تيم اضافه شد اما يادمان نرفته قبل از آمدنش بازيكن بزرگي چون نوير از باشگاه تضمينهاي لازم براي گلر شماره يك بودن را گرفت و تهديد كرد اگر قرار به سيستم چرخشي يا چيزي شبيه به اين باشد از تيم جدا ميشود. در تيم ملي آلمان رقابت نوير با ترتشگن دروازهبان بارسلونا حاشيههاي زيادي ايجاد كرده. همان حاشيههايي كه زمان حضور لمان و كان در جام جهاني ۲۰۰۶ ايجاد شد. در اسپانيا همه مدعيان از جمله رئال مادريد و بارسلونا و اتلتيكو گلر شماره يك مشخصي دارند و جايگزينها در سطح به مراتب پايينتري هستند. در انگلستان تنها چلسي است كه با وجود داشتن گرانترين دروازهبان دنيا اقدام به خريد گلر جديد كرد، آن هم به دليل اشتباهات عجيب كپا بود. البته سرمربي چلسي قبل از شروع فصل تاكيد كرده بود نيازي به كپا ندارد و طبيعتا در چنين شرايطي گلر ۷۰ ميليون پوندي چلسي نميتواند حاشيهاي درست كند. آخرين مربي سرشناسي كه اين ايده داشتن دو گلر تراز اول را پياده كرد مورينيو بود. در آخرين سال حضور مورينيو در رئال مادريد، آقاي خاص ديهگو لوپز را كه دروازهبان نسبتا سرشناسي بود به برنابئو آورد و مدتي كاسياس را نيمكتنشين كرد. بعد تصميم گرفت به اين دو سنگربان به صورت چرخشي بازي بدهد؛ ايدهاي كه چندان جواب نداد و حرف و حديثهاي زيادي را برانگيخت.
شايد برخي گمان كنند كه حاشيههاي ايجاد شده مربوط به شخصيت دروازهبانها باشد. مثلا برخي مدعي ميشوند در تمام حاشيههاي چند سال اخير پيرامون پوشيدن پيراهن شماره يك استقلال، رد پاي مهدي رحمتي ديده ميشود. برخي هم با مخرج مشترك گرفتن از دعواهاي زمان شفر و اين روزهاي استقلال، نقش سيدحسين حسيني را پر رنگتر جلوه ميدهند. اما بررسي مثالهاي بالا نشان ميدهد بزرگترين دروازهبانهاي دنيا هم وقتي جايگاهشان را در خطر ببينند براي به دست آوردنش ميجنگند و تنها به تلاش فني در تمرينات بسنده نميكنند. چه كسي فكرش را ميكرد اليور كان با ينس لمان در سال منتهي به جام جهاني ۲۰۰۶ وارد جدال لفظي شوند؟ چه كسي تصور ميكرد نوير به خاطر حفظ جايگاهش بايرن را تهديد كند؟
دروازهبانها يك چيز را خيلي خوب ميدانند. اينكه كمترين تغيير در يازده پست بازي فوتبال درون دروازه اتفاق ميافتد. آنها متوجه هستند كه مربيان معمولا با يك گلر كارشان را پيش ميبرند. حتي اگر آن دروازهبان عملكردي متوسط ارايه دهد. تنها در شرايطي كه از يك دروازهبان به صورت پيوسته و طولانيمدت اشتباهات عجيب و تاثيرگذار سر بزند، مربي اقدام به عوض كردن او ميكند. مثل كارهايي كه كاريوس در ليورپول انجام داد، كلوديو براوو در منچسترسيتي و كپا در چلسي. يك دروازهبان خيلي زود ميفهمد رفتن به نيمكت مساوي است با فراموش شدن.
تنها كاري كه از مربي در چنين شرايطي برميآيد استفاده چرخشي از دو دروازهبان به صورت يك هفته در ميان است. در آن صورت هم مشكلات زيادي ايجاد ميشود. اگر يكي از دروازهبانها در يك بازي عملكردي عالي به ثبت برساند چرا بازي بعد بايد برود روي نميكت؟ اگر يك دروازهبان در فرصتهايي كه به دست ميآورد خوب عمل نكند چرا بايد حتما بازي كند؟ ضمن اينكه يك هفته در ميان بازي كردن قطعا روي كيفيت و تمركز آن كسي كه در چارچوب دروازه ميايستد تاثير منفي ميگذارد. حتي شايد اگر آن گلر مليپوش باشد مدام بازي نكردن او را از تركيب تيم ملي دور كند.
به هر حال از هر سمتي به ماجرا نگاه كنيم داشتن دو دروازهبان همسطح كه هر دو مدعي پوشيدن شماره يك هستند اصلا ايده خوبي نيست. قطعا مزايايي در اين ميان وجود دارد اما معايب و حواشي احتمالي مربيان را از آزمودن چنين سيتسمي منصرف ميكند.