مدير جوان شبكه سوم سيما از چرايي حذف عادل فردوسيپور و برنامه ۹۰ گفت
بر «مدار» خودرايي
بالاخره جعبه سياه حذف عادل فردوسيپور از صداوسيما گشوده شد، نه به اين معنا كه علت كنار گذاشتن او در اين دو سال و اندي پنهان مانده يا هيچ مقام و مسوولي در مورد آن سخني بر زبان نياورده باشد اما اين اولين بار است كه علت حذف عادل فردوسيپور، مجري پرمخاطبترين برنامه سازمان عريض و طويل صداوسيما با بودجههاي هنگفت و مخاطبان اندك، از زبان يكي از بانيان آن و در واقع مقام رسمي دخيل در بركنارياش يعني علي فروغي به صراحت شنيده ميشود. زمزمههاي كنار گذاشتن عادل فردوسيپور از اواخر سال ۹۷ شنيده ميشد. با اين حال عبدالعلي عليعسگري، رييس سازمان صداوسيما كه از قضا روابط حسنهاي هم با رسانهها ندارد، در اسفند همان سال و در حاشيه جلسه هيات دولت بالاجبار واكنشي به شايبه رفتن فردوسيپور، مجري و تهيهكننده برنامه «نود» از صداوسيما نشان و اطمينان داد كه او «در شبكه ۳ ميماند و به كارش ادامه ميدهد» در همان اثنا محمدحسين رنجبران، مديركل روابط عمومي سازمان تاييد كرد كه فردوسيپور در صداوسيما ميماند اما در عين حال «تحولاتي در حوزه ورزش سيما» نيز رخ خواهد داد. منظور رنجبران اين بود كه برنامه با گروهي جديد بر روي آنتن ميرود اما به قول او «از ظرفيتهاي عادل فردوسيپور هم در برنامههاي ديگر استفاده ميشود» او البته گفت كه قائممقامي شبكه ورزش نيز به فردوسيپور پيشنهاد داده شده اما او هيچ كدام را نپذيرفته است. از همان زمان كه مشخص شد پروژه حذف عادل فردوسيپور از سيما كليد خورده، اظهارنظرهاي مختلفي در اين باره صورت گرفت. اگرچه فردوسيپور مجري و تهيهكننده يك برنامه غيرسياسي و ورزشي بود، پشت پردهها و واكنشها و پيگيريها نشان ميداد كه كنار گذاشته شدن او از صداوسيمايي كه همواره مورد نقد گروههاي به اصطلاح غيرخودي بوده، با نگاهي سياسي و امنيتي صورت گرفتهاست، البته كه در اين ميان موافقان اين اقدام يا در كيهان و رسانههاي مشابه مشغول نوشتن طوماري از «تخلفات او در شبكه ۳ و واكنش نهادهاي اداري» بودند يا در حوزه ورزشي اما باز هم با نگاهي سياسي از شكستن آنچه «انحصار ۲۰ ساله» ميخواندند، خوشحال. چند ماه بعد در ميان سر و صداي صداوسيماييها براي موجه جلوه دادن اين تصميم حشمتالله فلاحتپيشه، رييس كميسيون امنيت ملي مجلس دهم افشا كرد كه در مورد اين اقدام شبكه ۳ از دستگاه مربوطه كه احتمالا بايد دستگاههاي امنيتي و اطلاعاتي بودهباشند، پرس و جو كرده و پاسخ شنيده كه تنها جرم فردوسيپور «محبوبيت» اوست. فلاحتپيشه با مسوول مربوطه در صداوسيما صحبت كرده و باز هم پاسخ شنيدهبود كه «دخالت نكنيد و اين يك پروژه ۸ ماهه براي حذف فردوسيپور» بودهاست.اگرچه تاكنون تلويحا به عزم سياسي و امنيتي براي حذف يكي از معدود چهرههاي محبوب صداوسيما اشاره شدهبود اما روز پنجشنبه بخشي از حرفهاي علي فروغي، مدير شبكه ۳ صداوسيما نشان داد كه همه آنچه در مورد حذف سياسي عادل فردوسيپور شنيده ميشده، حقيقت داشتهاست. علي فروغي دهه شصتي كه نمادي از مدير جوان انقلابي به حساب ميآيد، رياست بسيج صداوسيما را برعهده داشته و بيش از آنكه با رزومه كارياش شناخته شود به واسطه به عنوان خواهرزاده همسر غلامعلي حداد عادل شناخته شده و به نوعي در زمره آقازادههاي مدير قرار ميگيرد. رزومه امروز او و تنها بخش قابل توجه دوران رياستش بر شبكه ۳ سيما هم تاكنون تنها حذف عادل فردوسيپور و حواشي بعد از آن بوده كه روز پنجشنبه در يك لايو اينستاگرامي به آن اشاره كرد. بخشي از اين لايو كه بسيار مورد توجه قرار گرفت، در رسانههاي برخط بازنشر داده و از پنجشنبه فضاي مجازي متاثر از آن شد شرح چرايي حذف فردوسيپور از برنامه ۹۰ بود. او صراحتا گفت كه «نه تخصص و نه محبوبيت» او بر صداوسيما و تصميمگيران پوشيده نبود و «از ميزان تخصص» او آگاه بودهاند اما چون «بر مدار» نبود، حذفش كردند. فروغي گفت: « كار ايشان از مدار خارج شدهبود و ديگران هم نگاه ميكردند و ميگفتند زماني كه يك نفر بهخاطر محبوبيتش ميتواند از مدار خارج شود و كسي هم به او چيزي نگويد، پس ما هم ميتوانيم همين كارها را انجام دهيم و اينگونه صدا و سيما از هم ميپاشيد. به همين دليل، ما ناگزير بوديم كه اين تصميم را بگيريم، هرچند كه هنوز هم راه براي گزارشگري ايشان باز است.» در واقع اظهارات فروغي اگرچه صريح بود اما تاييد تلويحي بر همان نقد ديرينه بر سازمان صداوسيما محسوب ميشد. او اذعان كرد كه اگرچه فردوسيپور «متخصص و محبوب» بوده اما اين دو پارامتر مهم براي حضور در رسانهاي در ابعاد صداوسيما ناديده گرفته شده و چون تنها بر «مدار» تفكر غالب صداوسيما نميچرخيده، كنار گذاشته شدهاست. اعتراف به كنارگذاشتن نه به دليل نقص در كار بلكه به دليل اينكه در آن دايره كوچك ترسيم شده گنجانده نميشده، نشان از يك سيستم مديريتي دارد كه نه «صداي مخالف»-كه فردوسيپور به دليل سالها كار در صداوسيما احتمالا بر تمامي خطوط قرمز آگاهي داشته- بلكه نظارت را هم تاب نميآورد. در واقع رمز تابآوري در صداوسيما به بيان فروغي نه تخصص و مهارت و محبوبيت بلكه در مدار بودن است اما اينكه اين مدار دقيقا چيست؟ چه معيارها و سنجههايي دارد؟ مرز خروج از آن كجاست؟ و از همه مهمتر چه كسي يا كساني آن را تعريف ميكنند شايد در افواه و افكار عمومي تا حدي مشخص باشد اما در زبان و بيان فروغي و مديران صداوسيما مشخص نيست.فارغ از اين حتي اگر در تحليل اظهارات فروغي فرض را هم بر عدم رعايت قواعد موجود و مدون و مكتوب از سوي فردوسيپور يا برنامه ۹۰ بگذاريم، اين طور كه ديروز غلامرضا كاتب، عضو ناظر مجلس دهم در شوراي نظارت بر صداوسيما به «مدارا» گفت كه هيچ شكايتي از فردوسيپور و برنامه ۹۰ از سوي مردم، ارگانها و شخصيتهاي سياسي به شوراي نظارت بر صداوسيما نشدهبود؛ به اين معني كه هيچ نهاد و ارگان و شخصي از مهمترين نهاد ناظر بر عملكرد صداوسيما يعني شوراي نظارت استفاده نكرده و هيچ عمل غيرقانوني انجام نشدهاست بنابراين ميتوان مصرانهتر بر حذف سليقهاي فردوسيپور تاكيد كرد. فروغي البته در بخش ديگري از سخنانش هم سعي كرده كه با تخفيف دادن فردوسيپور محبوبيت او را مورد هجمه قرار دهد اما دستاويزي كه انتخاب كرده چندان مناسب نبودهاست. او گفته كه فردوسيپور براي برنامه «فوتبال ۱۲۰» «رقم درشتي» دريافت كردهاست، به او گفته شده فوتبال گزارش كند اما قبول نكرده، مظلومنمايي ميكند و مبلغ يك ميليارد تومان مطالبات دريافت و البته در موعد مقرر ترفيع شغلي گرفتهاست. گزارههايي كه فروغي بيان كرده اما خالي از اشكال است. دريافت مطالبات مالي و معوقات يا ترفيع شغلي در زمان مقرر حق طبيعي كارمند يك سازمان است خصوصا كه اين سازمان از محل بيتالمال و با بودجههاي هنگفت اداره ميشود. دريافت مبلغي براي «فوتبال ۱۲۰» كه فروغي آن را «رقم درشت» توصيف ميكند هم مشخص نيست كه بتوان بر اساس آن قضاوت كرد، ضمن آنكه خرج و برج صداوسيما براي توليد بسياري از برنامههاي خالي از محتوا و بدون مخاطب آنچنان سرسامآور است كه شايد پرداختي بالا براي برنامهاي كه به واسطه فردوسيپور مخاطب پرشمار آن تضمين شدهاست، چندان هم به چشم نميآيد. فردوسيپور هنوز و تا لحظه نگارش اين گزارش هيچ واكنشي به اظهارات فروغي نداشتهاست همچون اين دو سال و اندي كه ترجيح داده بيش از هر چيز «سكوت» كند اما شايد هم بتوان گفت كه او پاسخ اين اظهارات را پيش از اين دادهبود؛ همان زمان كه پس از دريافت جايزه دستاورد فارغالتحصيلان دانشگاه شريف گفت «هميشه به دانشجوهايم ميگفتم بمانيد تا اين كشور را باهم بسازيم، بعد از اسفند ۹۷ ديگر جوابي براي آنها نداشتم.»