سهم مشاركت زنان آب رفت

فصل بودجه كه از راه مي‌رسد، مقايسه عدد و رقم‌ها هم آغاز مي‌شود.  از بهداشت و درمان گرفته تا حوزه اقتصاد، بودجه‌ها نسبت به سال قبل و عملكرد دولت مقايسه مي‌شود تا رنگ و رخ اعتباربخشي سياست‌گذاران هم روشن‌تر شود. امسال اگر قدري در بودجه 1400 شفاف شويم، بخش زنان نكات قابل‌توجهي دارد. البته همان‌طوركه در يادداشت‌هاي گذشته به آن اشاره شد، بخش زنان به صورت خاص بودجه مجزا ندارد و بودجه اين بخش با توجه به نظر وزارتخانه‌ها و ذيل آنها تعريف مي‌شود.  يكي از بخش‌هايي كه در بودجه به آن اشاره شده، وضعيت نرخ بيكاري و مشاركت زنان است كه در مقايسه با نرخ بيكاري و مشاركت كل نيروي كار محاسبه شده است. طبق آن چيزي كه در بودجه قيد شده، وضعيت زنان در يك سال گذشته از دو جهت تغيير كرده است. شاخص اول مربوط به نرخ بيكاري اين گروه است كه از 17.3 به 13.7 درصد رسيده است. يعني به ظاهر نرخ بيكاري زنان كاهش يافته است.  اما شاخص دوم، مساله اول را هم زير سوال مي‌برد. نرخ مشاركت زنان در بهار 98 به رقم 17.6 درصد رسيده بود كه در بهار 99 به 14.1 درصد كاهش يافته است. يعني مي‌توان اين‌طور گفت كه با وجود كاهش نرخ بيكاري زنان، مشاركت آنها بيشتر نشده است. يعني كم شدن بيكاري، به رشد مشاركت منجر نشده و عملا در حد عدد و ارقام باقيمانده است. اما نرخ مشاركت مردان در همين بازه زماني از 63.9 به 64.7 درصد رسيده است كه علاوه بر بالا بودن خود عدد، افزايش را هم نشان مي‌دهد.  البته ارقام بيكاري و مشاركت زنان، نسبت به نرم جهاني هم وضع جالبي ندارد به‌طوري‌كه آمارها نشان مي‌دهد با اينكه وضعيت زنان در حوزه اقتصاد ايران تا حدودي نسبت به دهه‌هاي قبل بهبود يافته اما هنوز فاصله بسيار معناداري با كشورهاي پيشرفته و حتي كشورهاي در سطح ايران دارد؛ به‌طوري‌كه نرخ مشاركت زنان در كشورهاي توسعه‌يافته‌اي مانند ژاپن، نروژ و كانادا حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد است اما نرخ مشاركت زنان در ايران در سال 2018 حدود 16.8 درصد بوده است. نبايد فراموش كرد كه نقش زنان در توسعه - چه در بخش اقتصاد و چه در ديگر بخش‌ها - غيرقابل انكار است؛ به‌طوري‌كه بيشتر كشورها تلاش مي‌كنند با افزايش مشاركت اقتصادي زنان، توسعه اقتصادي را جدي‌تر از قبل دنبال كنند.
مترجم  و پژوهشگر حوزه زنان