در نشست انستيتو صلح و ديپلماسي كانادا مطرح شد
بازگشت به برجام، تازه آغاز ماجرا خواهد بود
گروه ديپلماسي| انستيتو صلح و ديپلماسي كانادا روز پنجشنبه ميزبان جلسه‌اي آنلاين درباره آينده توافق هسته‌اي ايران با جامعه جهاني بود. در اين نشست، تريتا پارسي، تحليلگر مسائل ايران در اظهاراتي گفت: براساس موضع جو بايدن، نظر من اين است كه امريكا پيش از بازگشت به برجام، به دنبال مذاكره نخواهد بود و دولت بايدن به دنبال اين نخواهد رفت كه از تحريم‌هاي ترامپ به عنوان ابزاري براي فشار بيشتر استفاده كند. مساله زمانبندي در كاهش تحريم‌ها و لغو تحريم‌هاي وضع شده از سوي دولت ترامپ بسيار حياتي است.مطمئنا مخالفت‌هاي زيادي با بازگشت امريكا شاهد خواهيم بود. اسراييل، عربستان و امارات و حتي كنگره امريكا اعتراض خواهند كرد. يكي از نكات مهم رقابت انتخاباتي در جرجياست كه مي‌تواند كنترل سنا را به دموكرات‌ها بدهد. اگر جمهوري‌خواهان كنترل سنا را به دست گيرند شرايط بسيار سخت‌تر خواهد شد.مشكل اصلي اما پس از بازگشت به برجام رقم خواهد خورد. دولت بايدن به دنبال اين است كه پس از بازگشت به برجام مذاكراتي پيرامون مسائل ديگر آغاز كند و بايد ديد در آن زمان اوضاع چگونه پيش خواهد رفت.
وظيفه خطير اتحاديه اروپا
اريكا مورت، تحليلگر سياست خارجي نيز در اين باره گفت: اتحاديه اروپا وظيفه مهمي پيش روي خود دارد كه آن حمايت برابر از دو سوي توافق است تا اوضاع به آرامي پيش برود. اروپا بايد همان‌طور كه پيام طرف اروپايي و امريكايي را منتقل مي‌كند، در پي اين باشد كه تحريم‌ها عليه ايران برداشته شود. نقش اقتصادي اروپا براي ايران خيلي مي‌تواند مهم باشد. ايران آسيب زيادي از تحريم ديده و بازسازي اقتصادي اولويت تهران است و اروپايي‌ها بايد شرايط را براي بازگشت شركت‌ها و سرمايه‌گذاران به ايران فراهم كنند.تحريم‌ها در پي اعمال فشار و نابود كردن اقتصاد هستند و به شهروندان آسيب مي‌زنند و هيچ‌گاه سياست موفقي نبوده‌اند.اتحاديه اروپا بايد در اجراي اين وظيفه تلاش زيادي داشته باشد و نقش اروپا در آينده برجام بسيار مهم خواهد بود.
ايران مي‌گويد اول امريكا
حسن احمديان، استاد دانشگاه تهران نيز در اين باره گفت: ايران معتقد است كه امريكا ناقض اصلي برجام بوده و تهران براي بازگشت به تعهداتش منتظر اقدام اوليه از سوي امريكاست. براي بازگشت تهران به تعهدات بايد گفت‌وگوهايي شكل گيرد. وضعيت آينده بستگي زيادي به گام‌هاي دولت بايدن دارد. ايران بايد اطمينان يابد كه فشار حداكثري در كار نخواهد بود. اگر فشار حداكثري به عنوان ابزار مورد استفاده قرار گيرد، ايران هم به سياست خود ادامه خواهد داد و در پي ايجاد برتري و كارت‌هاي بازي بيشتر براي خود خواهد بود.
اين مطالبه در تهران وجود دارد كه اگر طرف مقابل رفتار خوبي نداشت، به گزينه‌هاي سختي نظير خروج از NPT توجه شود و اين گزينه مورد بررسي قرار گيرد. اين صدا در پارلمان ايران شنيده مي‌شود.استفاده از فشار حداكثري از سوي دولت بايدن هيچ نتيجه‌اي جز آنچه در دولت ترامپ نيز شاهدش بوديم، در پي نخواهد داشت. بازگشت اعتماد ميان دو طرف آسان نيست. ما انتخابات رياست‌جمهوري را در تهران در پيش داريم. در انتخابات پارلمان ديديم كه با كاهش شديد مشاركت، محافظه‌كاران به قدرت رسيدند و اگر برجام احيا شود معتقدم شانس بيشتري براي ميانهروها وجود دارد. اگر دولت محافظه‌كار بر سر كار بيايد، هيچ تمايلي به گفت‌وگو با امريكا نخواهد داشت. در حال حاضر نه ميانهروها نه محافظه‌كاران تمايلي به درگير كردن موضوعات ديگر در برجام ندارند و آينده بستگي به رفتار امريكا دارد.امريكا بايد بفهمد نبايد به منطقه از چشم اسراييل نگاه كند بلكه بايد نگاهي واقع‌گرايانه داشته باشد.
اروپا عمدا نقش پليس بد را ايفا مي‌كند
در ادامه اين نشست آنلاين، حاضران به برخي از سوال‌هاي مطرح شده پاسخ دادند. تريتا پارسي در پاسخ به اين سوال كه در دوره رياست‌جمهوري ترامپ اروپا تلاش زيادي داشت كه برجام را زنده نگه دارد اما حالا كه آقاي بايدن در انتخابات پيروز شده و زمزمه بازگشت ايالات‌متحده به توافق وجود دارد، رفتار اروپا عوض شده. دليل اين تغيير رفتار چيست؟ گفت: به دليل رفتاري كه امريكا داشت و رفتاري كه انجام داد و اروپا نتوانست به تعهدات خود عمل كند، اين نگاه در ايران رشد كرد كه اروپا بازيگر مهمي نيست و بايد گفت‌وگوي مستقيم با امريكا در دستور كار قرار گيرد.شايد همين موضوع باعث شده كه اروپا بخواهد با بازي كردن نقش پليس بد نقش مهم‌تري براي خود در مذاكرات احتمالي فراهم كند. اريكا مورت نيز در پاسخ به اين پرسش گفت: سياست امريكا درخصوص كمپين فشار حداكثري براي همه دردسرساز شد؛ از ايران گرفته تا اروپا. اين تحريم‌ها به منافع اتحاديه اروپا نيز صدمه زد و شركت‌هاي اروپايي متحمل خسارت‌هاي زيادي شدند.اين سياست تجربه‌اي شد كه مي‌توان در آينده از آن استفاده كرد. بايد به ياد آوريم كه چه شرايطي و چه رفتاري باعث شد توافق برجام حاصل شود.