بر اساس گزارش سيانان حملات سايبري به امريكا از بهار 2020 آغاز شده است
يك سال نفوذ بيوقفه
محمدحسين لطفالهي
وزير امور خارجه امريكا ميگويد حملات سايبري عليه دولت ايالات متحده كه از سوي كارشناسان به عنوان «تهديدي جدي» عليه امنيت ملي اين كشور معرفي شده، از جانب روسيه صورت گرفته و مقامات مسكو دستور اين حمله را صادر كردهاند؛ حملاتي كه به نوشته سيانان از بهار امسال آغاز شده و همچنان نيز ادامه دارد.
مايك پمپئو اولين مقام رسمي دولت دونالد ترامپ به حساب ميآيد كه به صورت علني حملات سايبري اخير را به روسيه منتسب كرده است؛ اين در حالي است كه كرملين حاضر به موضعگيري رسمي در اين خصوص نشده و برخي مقامات روس نيز اين ادعايي كه ابتدا از سوي رسانهها و اكنون از سوي وزير خارجه مطرح شده، تكذيب ميكنند. وزير خارجه امريكا جمعه شب در گفتوگو با «مارك لوين» در اين باره تصريح كرد: «من فكر ميكنم اكنون شرايط به گونهاي است كه ما به روشني ميتوانيم بگوييم روسيه پشت پرده اين حمله سايبري قرار داشت و اين كشور مسوول خساراتي است كه به امريكا وارده آمده است.» به گفته وزير خارجه امريكا اين حمله بسيار پيچيده بوده و دولت اين كشور هنوز در حال بررسي صدمات و ابعاد احتمالي حمله سايبري است.
دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا از زمان افشا شدن اين حملات تاكنون سكوت پيشه كرده و با اينكه فعاليت زيادي در فضاي توييتر دارد و مدام درباره تقلب در انتخابات سخن ميگويد، حاضر نشده عليه مسكو موضعگيري كند يا به تشريح شرايط براي مردم ايالات متحده بپردازد.
نيويورك تايمز نوشته است كه برآوردهاي جديد حاوي مدارك و مستنداتي درباره نقش داشتن روسيه در حملات سايبري عليه امريكا بوده و نهادهاي اطلاعاتي و امنيتي در اين باره اطلاعاتي را در اختيار برخي نمايندگان كنگره قرار دادهاند. علاوه بر اين وزارت امنيت داخلي امريكا هشدار داده است هنوز بسياري از روشها و سيستمهايي كه هكرها استفاده ميكنند ناشناخته باقي مانده و با توجه به اينكه «تعدادي از نرمافزارها و بخشهايي از شبكه ويندوز براي نفوذ مورد استفاده قرار گرفتهاند» نياز است تا بسياري از سازمانها و نهادها در ساختار شبكه كامپيوتري خود تجديدنظر كرده و به تدابيري جديد براي افزايش امنيت سيستمها فكر كنند .
شدت اين حمله به اندازهاي بوده است كه رابرت اوبرايان، مشاور امنيت ملي رييسجمهور امريكا سفر خود به اروپا و خاورميانه را نيمه كاره رها كرد و به واشنگتن بازگشت تا در جلسه شوراي امنيت ملي در اين خصوص شركت كند. اداره تحقيقات فدرال (افبيآي) نيز به سرعت گروهي ويژه براي بررسي اين مساله تشكيل داد تا به آنچه آژانسهاي امنيتي امريكا «كارزار سايبري عليه امنيت ملي» ميخوانند رسيدگي كند.
روسيه تكذيب ميكند
مسكو هرگونه دخالت در اين حملات سايبري عليه امريكا را تكذيب ميكند. آناتولي آنتونوف، سفير روسيه در ايالات متحده روز چهارشنبه نقش اين كشور در حملات اخير را دروغ خواند و تلاش رسانههاي امريكايي براي مقصر نشان دادن مسكو را تلاشي بيمعنا و برپايه تخيلات توصيف كرد.
روزنامه واشنگتن پست به نقل از منبعي آگاه در اين باره نوشته است: روسها همه تلاش خود را كردند تا نقششان در اين حمله سايبري بزرگ عليه منافع امريكا پنهان بماند. آنها تلاش كردند تا با بهرهگيري از روشهايي، آيپيهاي خود را وابسته به ايالات متحده نشان دهند و اصليترين راهكارشان براي اين كار نفوذ به رايانههاي شهروندان امريكايي و استفاده از آنها براي هك كردن يا حمله به سيستمهاي ديگر بود. كارشناسان امريكايي ابتدا گمان ميكردند اين حمله نيز مانند ساير حملات كه از سوي دولت روسيه برنامهريزي ميشود هدفش نهايتا دستيابي به برخي اطلاعات بوده اما پس از روشن شدن بخشي از ابعاد حمله اخير نگرانيها در اين خصوص تشديد شده است. آنها معتقدند با توجه به كنترلي كه هكرها روي سيستم پيدا كردهاند اين امكان را داشتهاند كه برخي اطلاعات را تغيير دهند، نفوذ در سيستم را بهطور دايمي حفظ كنند و حتي براي از كنترل خارج كردن برخي سيستمها در آينده از آن اطلاعات استفاده كنند.
شركت مايكروسافت روز جمعه اعلام كرد كه در تحقيقات اخير خود بيش از 40 سازمان، شركت و انديشكده امريكايي را شناسايي كرده كه طي اين حملات سايبري آسيب ديدهاند و اطلاعاتشان به سرقت رفته است. به گفته مايكروسافت نيمي از اين نهادها را شركتهايي خصوصي تشكيل ميدادند اما حوزه فعاليت اين شركتها سبب ميشد كه دسترسيهايي براي هكرها براي نفوذ به سيستمهاي دولت فدرال فراهم شود. از جمله اين شركتها «فاير آي» است كه مسووليت تأمين امنيت سايبري برخي شركتهاي دولتي و خصوصي ديگر در امريكا را بر عهده دارد.
آغاز عملياتها از بهار
هرچند اطلاعات زيادي از عمق حملات هنوز وجود ندارد، اما شواهدي وجود دارد كه نشان ميدهد حملات سايبري اخير عليه امريكا از اوايل بهار 2020 آغاز شده و تا امروز ادامه يافته اما بخشهايي از دولت امريكا درصدد پنهان كردن آن بودهاند. شبكه خبري سيانان روز شنبه گزارش داد كه تعدادي از مقامات دولتي امريكا در خصوص برخي اقدامات مشكوك كه با يكي از بزرگترين حملههاي سايبري قرن اخير مرتبط بوده آگاهي داشتهاند. سيانان كه اين اطلاعات را از گفتوگو با سه مقام آگاه كسب كرده، نوشته است كه هرچند سطح فعاليتهاي مشكوك و گزارش نشده در آن زمان به اندازهاي نبود كه بتوان آن را تهديدي جدي عليه امنيت كشور توصيف كرد اما كافي بود تا مقامات مسوول دريابند تا چه اندازه ضعف و اشكال در سيستم امنيت سايبري وجود دارد. سرپرست وزارت دفاع امريكا روز شنبه در پاسخ به اين سوال كه آيا نشانههايي از توقف حملات از سوي هكرها وجود دارد، اظهار كرد: «هنوز هيچ نشانهاي از اين موضوع ديده نشده اما ما به دقت همهچيز را زيرنظر داريم.» سيانان همچنين ابراز نگراني كرده است كه وزارت دفاع به عنوان يكي از نهادهايي كه از برخي نرمافزارهاي هك شده استفاده ميكرد، نتوانسته باشد به درستي از اطلاعات محرمانه حفاظت كند.
تبعات حمله هنوز ناشناخته است
يك مقام دولت «دونالد ترامپ» حملات سايبري اخير به نهادهاي دولت امريكا را به «چاه» تشبيه كرده و گفته كه واشنگتن هنوز از عمق آن با خبر نيست. اين مقام امريكايي كه به شرط عدم افشاي نام با آكسيوس گفتوگو ميكرد گفته اسرار دولت امريكا ممكن است به روشهايي كه هنوز مشخص نيست به سرقت روند. اين مقام امريكايي گفت: «ما هنوز از عمق اين چاه با خبر نيستيم.» آكسيوس نوشته نكته عجيب درباره اين حملات اين است كه آنها دستكم از ماه مارس شروع شدهاند و در تمام دوران انتخابات ادامه داشتهاند.
«پوليتيكو» به نقل از منابع آگاه گزارش داد «وزارت انرژي» و «سازمان ملي امنيت هستهاي» امريكا جزو آن دسته از نهادهاي فدرال هستند كه هكرها موفق به نفوذ به آنها شدهاند. سازمان امنيت ملي هستهاي امريكا يكي از سازمانهاي فدرال دولت ايالات متحده است كه نظارت بر زرادخانههاي تسليحات هستهاي اين كشور را بر عهده دارد. اين دو نهاد امريكايي بدون اشاره به جزئيات بيشتر گفتهاند فعاليتهاي مشكوكي را در شبكههاي متعلق به «كميسيون فدرال تنظيم مقررات انرژي»، آزمايشگاههاي هستهاي «سنديا» و «لسآموس» و چند نهاد ديگر شناسايي كردهاند. منابع آگاه به پوليتيكو ميگويند مقامهاي وزارت انرژي امريكا هنوز در اين باره كه آيا هكرها به اطلاعاتي دست پيدا كردهاند يا خير اطمينان ندارند. به گفته آنها، تحقيقات در اين زمينه ادامه دارد و ممكن است برآورد حجم خسارات وسيع وارده چندين هفته طول بكشد. پوليتيكو نوشته حمله به وزارت انرژي امريكا آشكارترين علامت هشدار مبني بر اين است كه هكرها توانستهاند به شبكههاي متعلق به يكي از بخشهاي اصلي امنيت ملي امريكا دست پيدا كنند.