هيات انتخاب بخش «ايدههاي نو» و «نمايش عروسكي در فضاي مجازي» متشكل از روشنك روشن، مريم معيني و محمد بحراني بعد از ارزيابي و بررسي تقاضاها ۲۰ اثر را براي حضور در مرحله ارزيابي اجرايي هجدهمين جشنواره بينالمللي نمايش عروسكي تهران- مبارك انتخاب و معرفي كردند. براساس اطلاعاتي كه به صورت اختصاصي در اختيار سايت ايران تئاتر قرار گرفته، هجدهمين جشنواره بينالمللي نمايش عروسكي تهران مبارك با هدف بسترسازي براي رشد كمي و كيفي نمايشهاي عروسكي، تبادل تجارب ملي و بينالمللي، توجه به خلق آثار مبتني بر ظرفيتهاي فرهنگي و ملي و تقويت مركزيت ايران به عنوان قطب نمايش عروسكي خاورميانه با نگاه خاص به ادبيات و فرهنگ و مضامين زندگي انسان، مصايب جنگ و مهاجرتهاي ناگزير از آن و تاكيد بر صلح و فعاليتهاي زيست محيطي بنا بود در مرداد ماه ۱۳۹۹ برگزار شود، اما با توجه به شرايط ناشي از كوويد19 درراستاي رعايت شيوهنامههاي بهداشتي و صيانت از سلامت گروههاي نمايشي و مخاطبان، بيشتر بخشهاي هجدهمين جشنواره نمايش عروسكي تهران- مبارك در اسفند ماه سال جاري با بهرهگيري از ظرفيتهاي فضاي مجازي برگزار خواهد شد. دبيري اين رويداد هنري را زندهياد گلزار محمدي برعهده داشت كه اسفند 98 بر اثر بيماري سرطان درگذشت. بخش «ايدههاي نو» و «نمايش عروسكي در فضاي مجازي» هجدهمين جشنواره نمايش عروسكي تهران- مبارك به مديريت بهرام بهبهاني برگزار ميشود و آثار اين دو بخش را روشنك روشن، مريم معيني و محمد بحراني از ميان آثار داوطلب انتخاب كردهاند. بخش ايدههاي نو مختص نمايشها يا قطعات نمايشي است كه با تاكيد بر عروسك با سادهترين شرايط، امكان اجرا در فضاهاي مختلف را داشته باشد. رويكرد ويژه ستاد برگزاري به استفاده خلاقانه از تكنولوژيهاي نوين در توليد و اجراي قطعات نمايش عروسكي است. در بخش نمايش عروسكي در فضاي مجازي با توجه به گسترش روزافزون حضور و تاثير فضاهاي مجازي در همه شؤون زندگي انسان معاصر ستاد جشنواره در نظر دارد از قابليتهاي ارزشمند اين تكنولوژي در راستاي معرفي بهتر نمايش عروسكي و گسترش دامنه مخاطبان اين گونه هنري بهره ببرد. در اين دوره از جشنواره 15 اثر در بخش ايدههاي نو و 5 اثر در بخش نمايش عروسكي در فضاي مجازي(به صورت مشروط براي حضور در مرحله ارزيابي اجرا) اجرا ميشوند. در اين گزارش به معرفي آثار اين دو بخش ميپردازيم:
الف) ايدههاي نو
«خواهران پيرس»
خواهران پيرس اقتباسي از داستان ميك جكسون به نويسندگي عرفان ابراهيمي و كارگرداني حانيه درويشيان از تهران يكي از آثاري است كه در اين بخش پذيرفته شده است. در خلاصه اين نمايش 20 دقيقهاي با موضوع تنهايي آمده: ادنا و لولا پيرس به تنهايى در كنار دريا زندگى ميكنند تا اينكه اولين مهمان به خانه آنها ميآيد. از عوامل اين گروه ميتوان به حانيه درويشيان و فاطمه صفاييپور(گروه ايده، كارگرداني، اجرا و ساخت ماكت)، مهبد شيرواني و فرزان سلسبيلي(آهنگسازان) و وصال جواهري(طراح صدا) اشاره كرد. حانيه درويشيان متولد ۱۳۷۷ و دانشجوى رشته نمايش عروسكي ورودي ۹۵ دانشگاه تهران است. از آثار او ميتوان نمايش چهارهزارپا(كانديداي طراحي صحنه) در نوزدهمين دوره جشنواره تجربه و نمايش لئوناردو كالكشن(كانديداي طراحي صحنه) در نوزدهمين جشنواره تجربه را نام برد.
«دد»
دد به نويسندگي و كارگرداني مهدي ملكي از تهران يكي ديگر از آثار اين بخش است. در خلاصه اين نمايش 15 دقيقهاي كه نقالي طنزي از زبان يك ديو است؛ آمده: غولتشن كه پس از فرار از ديوستان به روي زمين آمده است، شيفته يك دختر آدميزاد ميشود اما به وصال او نرسيده و در دام اعتياد گرفتار ميشود. عوامل اين نمايش فهيمه عليآبادي(دستيار كارگردان و ساخت ويديو)، محمود ملكي(طراح گريم) و عليرضا(نيما) قربانزاده و اميرحسين نجفي(بازيگران ويديو) هستند.
«زندگي»
زندگي به نويسندگي و كارگرداني مهسا فلاح از تهران نمايشي 15 دقيقهاي درباره مراحل مختلف در زندگي است؛ 3 مرحله زماني و مفهومي از زندگي انسان به كمك عروسك و مواد مختلف به تصوير درميآيد تا تداعياي از آغاز تا پايان زندگي را داشته باشد و از نمايشنامههاي مختلف در اين روند به صورت كلاژ استفاده ميشود تا قابها كاملتر شوند.
«شار»
شار به نويسندگي و كارگرداني نيلوفر صمدي از تهران از آثار ديگر اين بخش است. در خلاصه داستان اين نمايش 15 دقيقهاي آمده: عروسك تصميم دارد امروز به خيابان برود. او بازيدهندهاش را مجاب ميكند بدون اينكه او را در ساك يا جعبهاي بگذارد با هم به سالن اجرا بروند و بازيدهنده نيز ميپذيرد. آنها به سمت سالن حركت ميكنند و عروسك براي 15 دقيقه شهروندي را تجربه ميكند؛ سوار اتوبوس و تاكسي ميشود، با ديگر عابران معاشرت ميكند، خريد ميكند و... امروز حضور عروسك، 15 دقيقه بر تفكر بازيدهنده مسلط است؛ اوست كه تصميم ميگيرد، طرح ميدهد، زندگي ميكند و منتظر است تا در سالن، مقابل همشهريهايش بايستد و تجربه اولين پرسهزني خود را براي آنها روايت كند.
«فاصلهاي به وسعت...»
فاصلهاي به وسعت... كاري از گروه آوان به نويسندگي مهدي شريفي و جواد رحيمزاده و كارگرداني مهناز آقايي از مشهد است. در خلاصه داستان نمايش آمده: دخترك و پسرك توسط يك بادكنك سفيد با هم آشنا ميشوند. پدرهايشان از اين آشنايي رضايتي ندارند و تصميم ميگيرند تا آنها يكديگر را فراموش كنند، اما در اين بين زلزلهاي اتفاق ميافتد.
«گلومبالول و اوكسي»
گلومبالول و اوكسي به نويسندگي و كارگرداني نسا بخشي از همدان يك نمايش 20 دقيقهاي است. گلومبالول واژهاي زاده ذهن نويسنده برگرفته از گلوبال(جهانشمول) و گلوبول كه از اعضاي بدن است، ميباشد. گلومبالول يكي از شخصيتهاي نمايشنامه است كه به كمك او كسي(اكسيژن) ميآيد و آن را به سلولهاي آسيبديده بدن و كبد مريض ميرساند. ماجراي نمايش به اين صورت است كه ابتدا چند كودك در حال استفاده از وسايل بدنسازي در يك باشگاه هستند؛ يكي از كودكان ناگهان نفسش به سختي بالا ميآيد. دو كودك ديگر فلوتي به او ميدهند و براي باز شدن راه تنفس از او ميخواهند فلوت بزند، اما مساله اين است كه او از كمبود اكسيژن رنج ميبرد. يكي از كودكان نميداند اكسيژن چيست و به چه كار ميآيد. بقيه كمك ميكنند كه با استفاده از وسايل بدنسازي باشگاه، نمايشي عروسكياي ترتيب دهند تا كودك متوجه مرحله توليد اكسيژن تا مرحله تبديل شدن او در بدن به دياكسيدكربن شود.
«لئوناردو كالكشن»
لئوناردو كالكشن به نويسندگي و كارگرداني فاطمه صفاييپور از تهران يكي از آثاري است كه در اين بخش پذيرفته شده است. در خلاصه اين نمايش 15 دقيقهاي با موضوع گمشدن آمده: ادوارد عروسكي است كه از خانهاش به مقصدي ارسال ميشود اما در ميانه راه در دنيا گم ميشود. از عوامل اين گروه ميتوان به حانيه درويشيان و فاطمه صفاييپور(گروه ايده، كارگرداني، اجرا و ساخت ماكت) و عرفان ابراهيمي(طراح صدا) اشاره كرد.
«فرانكلين در تاريكي»
فرانكلين در تاريكي براساس داستان «فرانكلين در تاريكي پالت بورژوا» به نويسندگي آتسا شاملو و كارگرداني نوشين فرهاديبيرگاني از فارسان است. در خلاصه داستان اين نمايش 20 دقيقهاي آمده: تيكو هيچوقت دوست ندارد در اتاق تنگ و تاريكش بخوابد. به خاطر همين دچار مشكل شده است. ميدانيد چرا؟ چون تيكو يك لاكپشت است. او فكر ميكند در اتاق او موجودات ترسناك و صداهاي وحشتناك وجود دارد اما فرشته شب از او ميخواهد كه وارد لاكش شود. شايد موجودات ديگر صاحب لاك او شدهاند.
از ديگر آثار پذيرفته شده در اين بخش ميتوان به نمايشهاي آرهنه به نويسندگي و كارگرداني محمدحسين اثنيعشري و مهدي گلناري از تهران، اعماق به نويسندگي و كارگرداني نايري عيوضي و ليلا احمدي از كرج، پروانه شو به نويسندگي و كارگرداني رها اسكندري از همدان، پسرك صدفي اقتباس از تيم برتون به كارگرداني فهيمه هاشمي از تهران، جوجهاردك زشت به نويسندگي و كارگرداني وحيد خسروي از تهران، حماسه دريا به نويسندگي و كارگرداني هيام احمدي از آبادان و دريا به نويسندگي هيام احمدي و فرامرز غلاميان و كارگرداني ليلا يداللهزاده از آبادان اشاره كرد.
ب) نمايش عروسكي در فضاي مجازي
«جويبار جاريست»
جويبار جاريست به نويسندگي اميرحسين انصافي و كارگرداني فاطمه بحريني از آبادان
«خاك»
خاك به نويسندگي مرجان پروانهپور و كارگرداني فهيمه مدحتي از بهبهان است. داستان درباره دختري است كه بعد از هجوم توفان خاك به شهر به مردم شهر كمك و بياهميت از بيماران عبور نميكند.
«دست نشانده»
دست نشانده به نويسندگي و كارگرداني وحيد كيارسي از تهران يكي از آثار بخش فضاي مجازي است. دست نشانده مجموعهاي براي فضاي مجازي شامل نمايشهاي كوتاه يك تا ۳ دقيقهاي است. موضوع مجموعه دستنشانده اجتماعي است و در شروع بيشتر بر موضوع كرونا و مسائل مربوط به آن پرداخته است. تمرينات اين مجموعه نزديك به ۳ ماه طول كشيده است.
«دنياي لالاييها»
دنياي لالاييها به نويسندگي و كارگرداني اكرم ابوالمعالي از تهران يك روايت از لالاييهاي اقوام است و در آن سعي شده كه يكي از روايتهاي لالايي به اجرا درآيد. مينا پناهنجات و مريم پناهنجات(بازيدهندگان عروسك) و مهدي بهبودي(آهنگساز) اين نمايش 5 دقيقهاي هستند.
«زندگي زبالهاي»
زندگي زبالهاي به نويسندگي و كارگرداني سيدمحسن موسوي از اصفهان يكي ديگر از آثار اين بخش است. موضوع زندگي زبالهاي بر اصل مهم لزوم تفكيك زباله پايهريزي شده است. قرار است به دنياي زبالهها رفته و با مشكلاتي كه براي زندگي آنها از كنار هم بودن خانوادههاي مختلف به وجود آمده است، آشنا شويم. به خاطر احترام به اصل اهميت محيطزيست، عروسكها با وسايل دورريختني آماده شدهاند.