گروه اجتماعي
محمدحسين فلاحتي، رييس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان كرمانشاه اعلام كرد كه خرس مادر و توله‌هايش كه در تاريخ ۱۶ آذر سال جاري در استخري واقع در پناهگاه حيات وحش بيستون به دام افتاده بودند، شب‌هنگام و پس از اقدامات اوليه محيط‌بانان و با رعايت تدابير لازم از محل گرفتار شدن خارج شدند و به زيستگاه خود برگشته‌اند. فلاحتي در عين حال اشاره كرد كه خرس‌ها به دليل فصل سرما و تغذيه از درختان باغ سيب واقع در حاشيه منطقه حفاظت شده بيستون به اين محدوده آمده و احتمالا به دليل بي‌تجربگي يكي از توله‌ها در استخر بلااستفاده مذكور كه قديمي و مربوط به طرح‌هاي پيشين آبخيزداري است، گرفتار شده‌اند. موضوع خرس مادر و توله‌هايش زمينه‌ساز گفت‌وگوي «اعتماد» با محمدحسين فلاحتي شد. در اين مصاحبه از رييس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان كرمانشاه خواستيم تا پستي و بلندي‌هاي حفاظت از حيات وحش و محيط‌باني را هم در اين منطقه بازگو كند.
در حادثه اخير و فيلمي كه در فضاي مجازي منتشر شد، حضور بچه‌ها در محل كمي نگران‌كننده بود. كمي از اين شرايط بيشتر بگوييد.
صداي اين خرس و فريادهايش ابتدا توسط تعدادي از عشاير حاضر در تنگه ورمنجه شنيده سپس به ما گزارش شد، فيلمي هم كه منتشر شده مربوط به همان دقايق ابتدايي پيدا شدن خرس‌هاست و البته بعد از آن محدوده كاملا خلوت شد. بر اساس مشاهدات استخر دايره‌اي حدود ۲ متر و نيم عمق دارد كه باعث شده خرس‌ها نتوانند از آن خارج شوند. ما به همراه يكي از همياران محيط زيست جناب سرهنگ يوسفي كه البته مستندساز هم هستند به منطقه رفتيم. تصميم گرفتيم كه از اسلحه بي‌هوشي استفاده نشود و به همين دليل ابتدا چند تكه الوار را به هم بستيم و پايين انداختيم كه خرس‌ها از طريق آن بالا بيايند اما گويا براي‌شان راحت نبود و نتوانستند خارج شوند. به پيشنهاد يكي از دوستداران محيط زيست بنا شد كه از چند گوني كاه استفاده كنيم و گوني‌ها را هم به صورت پلكاني در داخل استخر روي هم قرار داديم. بعد از تغذيه خرس‌ها تلاش كرديم از استرس ايجاد شده،كم شود و به اين ترتيب خرس‌ها شبانه و به محض احساس آرامش از استخر خارج شدند.
در تصاويري كه منتشر شد فقط يكي از توله‌ها ديده مي‌شود، اين به دليل تاخير زماني شاتر دوربين است؟
بله، دوربين ۱۰ ثانيه‌اي شاتر مي‌زند و به همين دليل توله اول كه خارج شد ۱۰ ثانيه زمان برد كه شاتر دوباره فعال شود و در همين بازه زماني خرس مادر و توله دوم هم خارج شدند. ما بعد ردپاي خرس‌ها را هم روي گوني‌ها و زمين چك كرديم و مطمئن شديم كه هر ۳ خارج شده‌اند.
در فيلمي كه در فضاي مجازي منتشر شد، شاهد هستيم كه تعدادي هم آجر در استخر هست. اين آجرها از قبل بوده يا به طرف خرس پرتاب شده؟
كسي به خرس‌ها قطعا آسيبي نزده، آجرها احتمالا به دليل فرسودگي ديواره وسط استخر از قبل ريخته‌اند يا شايد خود خرس يا توله‌هايش وقتي خواسته‌اند از ديواره فرسوده وسط استخر، بالا بروند باعث افتادن آجرها شده‌اند.
با توجه به اتفاق اخير بنا هست كه تدبيري براي جلوگيري از اتفاق مشابه انديشيده شود؟
طبق رايزني‌هايي كه شده بنا هست يا دور استخر به طور كامل فنس‌كشي شود يا اطراف استخر را خالي كنيم كه ديگر حيواني بر لبه استخر مسلط نباشد و بي‌دليل به داخل آن سقوط كند.
منطقه حفاظت شده بيستون كرمانشاه چه ويژگي‌هاي منحصربه فردي دارد؟
وسعت كل منطقه ۹۸ هزار هكتار است كه ۴۲ هزار هكتار آن پناهگاه حيات وحش و مابقي منطقه حفاظت شده است. خيلي‌ها معتقد بودند كه كل بيستون در اين منطقه منقرض شده اما در طول چند سال گذشته خوشبختانه ما گزارش‌هايي از حضور آن را مستند كرديم.كل بيستون به لحاظ طول شاخ كه حدود ۱۵۴ سانتي‌متر است، ركورددار است و من خودم د ظرف ۶ سالي كه مسوول محيط زيست كرمانشاه بوده‌ام، بارها در سرشماري‌ها از اين حيوان فيلم و عكس مستند كرده‌ام. جداي از اين در منطقه خرس، گرگ و سياه‌گوش هم گزارش شده است.
چه تعداد محيط‌بان از اين عرصه حفاظت مي‌كنند؟
در حال حاضر تعداد محيط‌بان‌ها خيلي كم است، اين عرصه حداقل به ۳۰ محيط‌بان فعال نياز دارد در حالي كه ما الان تنها حدود ۱۴ محيط‌بان داريم. واقعيت اين است كه منطقه گسترده است و شكارچي هم زياد است. يكي از تجهيزاتي كه به تازگي براي منطقه تامين شده، پهپاد است كه البته نياز به نامه تاييد شوراي تامين استان دارد. اگر بتوانيم از پهپاد براي كنترل و حفاظت محيط زيست استفاده كنيم، كنترل منطقه كمي راحت‌تر مي‌شود. اما اگر تعداد محيط‌بان‌ها افزايش پيدا نكند قطعا به مشكل برخواهيم خورد.
خودروي كافي در اختيار داريد؟
خير، متاسفانه منطقه ما صعب‌العبور است و ماشين‌ها بعد از ۵ يا ۶ سال فرسوده مي‌شوند. اگر بخواهيم واقعا منطقه را احيا كنيم، تجهيزات كافي بايد در اختيار محيط‌بان‌ها باشد.
وضعيت تالاب هشيلان امسال چطور بوده؟
همان‌طور كه در جريان هستيد، اين تالاب در سال‌هاي گذشته به دليل خشكسالي و كمبود منابع آبي در وضعيت چندان مناسبي قرار نداشت اما امسال به خصوص با بارندگي‌هاي اخير و به اميد خدا با تداوم نزولات جوي اميدواريم كه مشكل خاصي نداشته باشيم.