معاون وزير نفت در پاسخ به «اعتماد»:
تحريم‌ها اثر زيادي بر درآمد محصولات پتروشيمي ندارد
گروه اقتصادي
روز گذشته، گراميداشت روز صنعت پتروشيمي با حضور بهزاد محمدي، معاون وزير نفت در امور پتروشيمي و احمد مهدوي ابهري، دبير كل انجمن صنفي كارفرمايي پتروشيمي برگزار شد. محمدي كه حدود دو ماه پيش در ليست افراد تحريم‌شده از سوي امريكا قرار گرفته بود، در اين نشست ضمن اشاره به نقشي كه اين صنعت در اقتصاد كشور ايفا مي‌كند، گفت: «درآمد ارزي صنعت پتروشيمي همانند سال ۹۸ با صادرات انجام‌شده، وضع بسيار مطلوبي را نشان مي‌دهد و در ۹ ماهه سال ۹۹ هم عرضه ارز صنعت پتروشيمي به سامانه نيما فراتر از برنامه بوده است. تا سال آينده ميزان صادرات محصولات پتروشيمي 25 ميليارد دلار خواهد بود.» مهدوي نيز در بخشي از سخنان خود درآمد ارزي از صادرات طي سال‌هاي 92 تا نيمه 99 را 76 ميليارد دلار عنوان كرد. با استناد به صحبت‌هاي او عرضه داخلي كالا در داخل و به بخش كشاورزي طي اين سال‌ها نيز 33.3 ميليارد دلار بوده كه در مجموع درآمدزايي 110 ميليارد دلاري براي كشور ايجاد كرده است. محمدي در پاسخ به پرسش «اعتماد» مبني بر چگونگي تطابق با شرايط تحريم افزود: «عادت به كار در شرايط آرام نداريم و خود را براي همه‌چيز آماده مي‌كنيم.»
ارزآوري جهش دوم تا 25 ميليارد دلار
در نه ماه نخست سال جاري، 9 طرح پتروشيمي توسط رييس‌جمهور افتتاح شد. قرار است طرح‌هاي پتروشيمي در سال جاري به عدد 17 برسد. حجم سرمايه‌گذاري در اين صنعت تا پايان سال به 11 ميليارد دلار مي‌رسد. قرار است با 17 طرح پتروشيمي ظرفيت صنعت با اضافه شدن 25ميليون تن به 90 ميليون تن در سال افزايش يابد. با اين افزايش ظرفيت درآمد كشور از اين صنعت با افزايشي 66.6 درصدي به 25 ميليارد دلار خواهد رسيد. براساس گفته‌هاي محمدي با افزايش توليد در اين بخش، «تا پايان 1404، 28 طرح به بهره‌برداري مي‌رسد و ميزان ظرفيت تا 133 ميليون تن افزايش خواهد يافت و درآمد اين صنعت نيز با قيمت پايه سال 95 حدود 35 ميليارد دلار خواهد بود.». در صورت تحقق توليد مدنظر در اين صنعت، ايران مي‌تواند به رتبه نخست توليد محصولات پايه در خاورميانه برسد. محمدي تعداد مجتمع‌هاي توليدي در سال گذشته را 56 مجتمع عنوان كرد كه «تاكنون» به 64 مجتمع رسيده و با توجه به طرح‌هاي جديدي كه به مدار مي‌آيند به 70 عدد خواهد رسيد. با توجه به اينكه 70 درصد از محصولات پتروشيمي به كشورهاي مختلف صادر مي‌شود، تحريم‌ها به خصوص آنچه ترامپ در روزهاي پاياني‌اش در كاخ سفيد انجام مي‌دهد، مي‌تواند بر ارزآوري اين صنعت و افق‌هاي برنامه‌ريزي‌شده‌اش تاثيرگذار باشد. هر چند محمدي تاثيرات تحريم‌ها را «نه چندان جدي» مي‌داند. اقدام جدي كاخ سفيد براي تحريم اين صنعت در خرداد سال گذشته كليد خورد. روزي كه وزارت خزانه‌داري امريكا اعلام كرد شركت صنايع پتروشيمي خليج فارس و ۳۹ شركت وابسته به صنايع پتروشيمي ايران را در فهرست تحريم‌ها قرار داده است. آخرين اقدام امريكا نيز در اكتبر سال جاري ميلادي و با تحريم چند نهاد و شخص از جمله مديرعامل شركت ملي پتروشيمي ايران بود. هر چند اين تصميم يك ماه پيش از انتخابات امريكا اتخاذ شده، اما برآيند سياست‌هاي تحريمي امريكا در قبال صنعت پتروشيمي آن هم در شرايطي كه دو شركت سينوپك و شركت ملي نفت چين، بزرگ‌ترين شركت‌هاي پتروشيمي در جهان هستند، مي‌تواند نقش شركت‌هاي ايراني در بازارهاي جهاني را تحت‌تاثير قرار دهد. براساس آنچه وب‌سايت ICIS، براساس تازه‌ترين گزارش شوراي صنايع شيميايي اروپا (Cefic) از توليد و گردش مالي صنعت پتروشيمي در سال 2018 منتشر كرده، شركت صنايع پتروشيمي خليج فارس با 10 ميليارد و 199 ميليون دلار فروش و سود عملياتي 3 ميليارد و 231 ميليون دلار در رتبه 35ام شركت‌هاي برتر پتروشيمي دنيا در سال 2019 قرار دارد. سينوپك چيني با فروش نزديك به 79.5 ميليارد دلار در رتبه اول قرار دارد. با توجه به اينكه شيوع كرونا، فعاليت اغلب شركت‌هاي پتروشيمي را تحت‌تاثير قرار داد، اما اگر بخواهيم رتبه‌بندي گفته‌شده را مدنظر قرار دهيم، فروش 25 ميليارد دلار محصولات پتروشيمي در سال آينده به معني حضور ايران در جمع ده شركت برتر پتروشيمي است كه البته تحريم‌هاي نفت و برخي شركت‌هاي پتروشيمي مي‌تواند اين هدف را دستخوش تغييراتي قرار دهد. هر چند مسوولان اين صنعت معتقدند تاثير تحريم بر اهداف اين صنعت، كم است.
اثر تحريم را بايد در مقايسه با خروجي سنجيد
محمدي در پاسخ به پرسش «اعتماد» مبني بر اينكه در صورت تحريم هر گونه معامله دلاري با شركت‌هاي ايراني در بخش پتروشيمي و نفت چگونه مي‌توان به افق 25 ميليارد دلاري سال آينده در صادرات محصولات اين صنعت رسيد؛ آن هم در شرايطي كه بزرگ‌ترين شركت‌هاي پتروشيمي در جهان 87 درصد بيشتر از شركت‌هاي داخلي محصولات مي‌فروشند و خريد از آنها نيز موجب اقدامات تنبيهي امريكا نمي‌شود، گفت: «در ابتدا بايد اذعان كنم كه عادت به كار در فضاي آرام نداريم. براي اثرگذاري تحريم‌ها بر صنايع پتروشيمي بايد به خروجي‌ها مراجعه كرد. تا مشاهده شود تحريم‌هايي كه تا به امروز اعمال شده، چه ميزان بر خروجي يا همان ميزان توليد، تنوع محصولات، ارزي كه به كشور بازگردانده اثربخش بوده است.» او در بخش ديگري از پاسخ خود خاطرنشان كرد: «مشكلات كم نيست. تحريم بوده و هست. هر چند در برخي موارد نيز اثر منفي مالي بر جاي گذاشته است. اما تا امروز توانسته‌ايم اين موارد را مديريت كنيم. درآمدمان به نسبت آنچه برنامه‌ريزي كرده بوديم، قابل توجه بوده است. ممكن است با انتخابات اخير گشايشي در تحريم‌ها ايجاد شود. هر چند اين احتمال نيز وجود دارد كه اتفاقي رخ ندهد. فعاليت‌هايي كه تا به امروز داشته‌ايم، در شرايط و فضاي آرام نبوده است. بنابراين به نظر نمي‌رسد تحريم‌ها بر درآمدها و توليد اثر جدي بگذارد. در شرايط تحريمي از پيدا كردن مشتري تا ترانسفر كالا با چالش مواجه بوده‌ايم. اما بايد به اين نكته نيز اشاره كرد كه اتفاقات آن طرف خيلي بر ما اثر منفي و قابل‌توجهي نخواهد داشت.
روزانه800 هزار بشكه خوراك
تزريق شده است
معاون وزير در امور پتروشيمي در بخش‌هايي از سخنان خود ضمن اشاره به اين موضوع كه در سال 98 حدود 35 ميليون تن خوراك گاز طبيعي، اتان ميعانات گازي، مايعات گازي، نفتا و نفت سفيد از صنعت نفت و گاز كشور دريافت كرده كه معادل 800 هزار بشكه در روز است. با استناد به بخش ديگري از گفته‌هاي او در سال 1404 خوراك پتروشيمي‌ها به 2 ميليون بشكه نفت خام در روز مي‌رسد كه البته با طرح‌هايي كه در دست اجراست حدود 200 هزار بشكه نيز افزايش خواهد يافت. مهدوي در بخشي از سخنان خود ضمن اشاره به عرضه محصول در داخل در سال جاري نسبت به سال گذشته نيز افزود: «700 هزار تن محصول بيشتري در سال جاري عرضه كرديم. اين در حالي است كه رشد GDP منفي بود. ترجيح بر اين بود كه نياز داخل را تامين كند. در صورتي كه اگر همين ميزان محصول صادرات مي‌شد، 650 ميليون دلار به دست مي‌آورديم.»