كمك سياستمدار تجربي
مثلا يكي از آنها شكسته‌بندي كه مراجعات حيرت‌انگيز بعضي را به شكسته‌بندها به چشم ديده‌ام، آن‌هم نه مثل كمك دندانپزشكان تجربي در منطقه‌اي فقيرنشين مانند ميدان گمرك و راه‌آهن كه يكي از معروف‌ترين‌هايش در نياوران و در محلي بسيار وسيع كه «خانه‌باغ» بود و سال‌ها مراجعان را مي‌ديدم كه در كوچه صف بسته بودند. الان هم البته در همين ماجراي كرونا، با مدعيان طبابت غيرعلمي براي درمان اين بيماري، بسيار روبه‌روييم، با اين تفاوت كه برعكس گذشته كه وزارت بهداري سعي داشت به هر ترفندي پاي طبيبان علم نياموخته را از اين حوزه كوتاه كند، امروز شاهد گرفتن امتحان از دانشجويان پزشكي در ذيل وزارت بهداشت با عنوان طب سنتي هستيم كه در آن از «تاثير نوشيدن آب سرد بر ضعف حرارت غريزي» سوال مي‌آيد.
اما اين «كمك تجربي» شدن اموري علمي كه بعد از انقلاب در برخي بخش‌ها سعي در مقابله با آن شد، در جاهايي برعكس بود. يكي از جاهايي كه به‌شدت مسير عكس طي شد، حوزه سياست است. قبل از انقلاب سياست به دو بخش حكومتي و غيرحكومتي تقسيم مي‌شد و فعالين هر بخش ويژگي‌هاي خود را داشتند. اكثر سياستمداران حكومتي، تكنوكرات‌هايي اتوكشيده دانشگاه رفته بودند كه بيشتر از آنكه سياستمدار باشند، پرسنل و كارمندان سياسي بودند. در بخش مقابل هم مخالفيني قرار داشتند كه گاهي به فاز مبارزات چريكي مي‌رسيدند و اكثرا تحت تاثير «تز سه جهاني» قرار داشتند. انقلاب كه پيروز شد، غير از يك دوره كوتاه در زمان دولت موقت كه تركيبي از دو گرايش اتوكشيده و چريك را در حاكميت مي‌شد ديد، در باقي اين چهل سال، بيشتر شاهد حضور سياستمداراني در ساختار سياسي هستيم كه يا از دل همان مبارزات و با اتكا به شيوه آزمون و خطا يا اظهار ارادت به آن سابقه و به روش همان كمك دندانپزشكان تجربي به امر سياست پرداخته‌اند و گويي يك جورهايي «كمك سياستمدار تجربي»اند و البته هيچ كاري نداريم كه برعكس تلاش براي علمي شدن امر دندانپزشكي، شايد مانند ورود طب سنتي به امتحانات دانشجويان پزشكي، در امر سياست هم، طي اين سال‌ها نه تنها از حوزه نفوذ كمك سياستمداران تجربي كم نشده كه انگار هر روز بر وسعت آن افزوده مي‌شود تا صحنه اداره كشور، جايي براي كارآموزي اين‌گونه افراد باشد.