فلاحتپيشه و ميرسليم از سرنوشت لوايح مربوط به FATF گفتند
غلبه اقليت بر اكثريت؟
حدود يك ماه پيش بود كه رهبري در قامت عاليترين مقام جمهوري اسلامي درپي درخواست رييسجمهوري، طي حكمي حكومتي در شرايطي دستور بررسي مجدد لوايح الحاق دولت جمهوري اسلامي به كنوانسيونهاي بينالمللي مقابله با تامين مالي تروريسم و مقابله با جرايم سازمانيافته ملي را صادر كردند كه مجمع تشخيص مصلحت نظام از 2 سال پيش تاكنون نهتنها حاضر به اظهارنظر درباره اين لوايح و تصويب يا رد آنان نشد، بلكه هرگز درباره حضور ايران در ليست سياه گروه ويژه اقدام مالي و تحريمي افزون بر شديدترين تحريمهاي اقتصادي تاريخ جهان نيز اظهارنظر نكرد تا مسووليت مشكلات اقتصادي اين روزهاي ايران هم به گردن دولت دوازدهم بيفتد.
با اين حال حكم رهبري اميدها براي تصويب اين لوايح و خروج ايران از ليست سياه FATF را دوچندان كرد؛ هرچند همچنان مخالفان لوايح الحاق دولت جمهوري اسلامي به كنوانسيونهاي بينالمللي پالرمو و CFT فعالند و تلاش ميكنند مانع تصويب اين لوايح حداقل تا پايان دولت حسن روحاني و آغاز به كار دولتي جديد شوند كه احتمالا از ميان اصولگرايان خواهد بود.
FATF و كرونا
سيدمصطفي ميرسليم، عضو اصولگراي مجمع تشخيص و از مخالفان اين لوايح در همين راستا روز گذشته درباره چرايي عدم تصويب اين لوايح به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: «بنابه نظر دولتمردان پذيرش FATF هيچ تضميني براي برطرف شدن تحريمها نداشت و در مورد عواقب نپذيرفتن آن، اكثريت قاطع بر اين نظر كارشناسي راي دادند كه پذيرش FATF دست دشمن را در كسب اطلاعات در مورد نحوه دور زدن تحريمها باز ميكند، بنابراين مصلحت در عدم پذيرش آن است.»
نكته قابل توجه آنكه او اظهارات مطرح شده مبني بر نقش حضور ايران در ليست سياه FATF در دشواريهاي ايجاد شده در مسير خريد واكسن كرونا را رد نكرد ولي آن را «غيرمسوولانه» خوانده و گفته است: «همين امروز با روشهاي مناسب ميتوان نيازمنديهايي را كه به خارج وجود دارد مثل تامين واكسن و قطعات فني كه ميتوان با دور زدن تحريمها آنها را وارد كرد. اگر دولت، چنين امري را بهانه كند به مفهوم سرپوش نهادن بر ضعف خود دولت در اتخاذ شيوه مناسب براي دور زدن تحريمهاست.»
حال آنكه رييس كميسيون امنيت ملي مجلس دهم با رد اظهارات ميرسليم در همين زمينه گفته است: «به هر حال پس از اينكه ايران در ليست سياه قرار گرفت و هزينههاي تحريم مضاعف شد و حتي در حوزه بهداشت و درمان، در اوج كرونا، كشور با مشكل مواجه شد، در حال حاضر با نامه رييسجمهور و دستور مقام معظم رهبري قرار بر اين شد كه مجددا در دستور كار مجمع قرار بگيرد اما در دستور كار قرار گرفتن مجدد به معناي راي آوردن آن نيست، چراكه شاهديم بسياري از افراد در اين باره موضعگيري منفي كردهاند.»
افتخار ليست سياه
حشمتالله فلاحتپيشه، رييس كميسيون امنيت ملي مجلس دهم كه از حضور در انتخابات مجلس يازدهم انصراف داد، همچنان بر لزوم تصويب لوايح FATF تاكيد ميكند. او روز گذشته با انتقاد از افزايش هزينه برخي اقدامات در ايران به خبرآنلاين گفت: «متاسفانه ايران به تصميمگيريهاي پرهزينه معروف است و معمولا پس از اينكه هزينههاي بسياري به ملت تحميل شد آن زمان تصميماتي اتخاذ ميشود، FATF يكي از همين مصاديق است. همه بانكهاي جهان تحت مقرراتي عمل ميكنند كه در FATF شكل ميگيرد، اين مقررات عليه پولشويي است. به بياني ديگر هدف اين است كه مانع از اين شوند كه پول كثيف وارد چرخه مالي و پولي در دنيا شود.» فلاحتپيشه با انتقاد از مواضع اعضاي مجمع تشخيص درباره لوايح CFT و پالرمو گفت: «به هر حال تداوم اين بحث در مجمع خوب بود؛ چراكه موجب شد ايران از ليست خاكستري خارج نشود و وارد ليست سياه نشود زماني كه چند نفر از اعضاي مجمع با افتخار مصاحبه كردند و گفتند كنوانسيونهاي مرتبط با FATF از دستور كار خارج شده و آن را جزو افتخارات خود تلقي كردند، از آن زمان ايران بلافاصله وارد ليست سياه FATF شد. از اين رو به دنبال اين قضيه، هزينههاي تحريمي ايران مضاعف و دوچندان شد؛ چراكه به هر حال ايران تحريم شده بود.»
تصويب نميشود؟!
حالا و با همه اين تفاسير، آنچه محل ابهام است، آينده 2 لايحه CFT و پالرمو است. ميرسليم همچنان معتقد است كه مجمع در گذشته به وظيفه خود در قبال اين لوايح به درستي عمل كرده و نوعي همسو با ساير مخالفان اين لوايح، خبر از رد دوباره آنان ميدهد. موضعي كه از قضا فلاحتپيشه نيز آن را تاييد ميكند تا نشاني باشد از اميد ناچيز به تصويب اين لوايح. او گفته است: «يقينا كنوانسيونهاي مرتبط با FATF در مجمع راي نميآورند، مگر اينكه يك اراده سياسي براساس مصلحت شكل بگيرد كه بنابر اين اراده سياسي، امكان رايآوري CFT و پالرمو شكل بگيرد.»