گروه اقتصادي
معارفه رييس جديد سازمان بورس به محلي براي انتقاد وزير امور اقتصادي و دارايي از «حقوقي»هاي بازار سرمايه تبديل شد. روز گذشته محمدعلي دهنوي به‌طور رسمي جايگزين حسن قاليباف‌اصل در سازمان بورس شد. قاليباف‌اصل، مانند دو رييس پيشين خود در سازمان بورس، با استعفا از ساختمان ملاصدرا رفت و حالا صندلي خود را به فردي غيربورسي داده است. دهنوي سابقه عضويت در هيات‌مديره بانك مسكن و معاونت وزارت اقتصاد را در كارنامه دارد و حالا قرار است به عنوان رييس سازمان بورس فعاليت كند؛ سازماني كه در جريان اعتراضات و تجمعات سهامداران زيان ديده از ريزش بورس، حالا به متهم اصلي در اين جريان تبديل شده است. در هفته‌هاي گذشته، سهامداران معترض به ريزش بازار سرمايه، در مقابل ساختمان سازمان بورس پرچم اين سازمان را پايين كشيدند و گزارش شده كه حتي به طرف ساختمان تخم‌مرغ هم پرتاب كرده‌اند. آنها مي‌گويند عملكرد «حقوقي»ها و بازيگران بزرگ بازار كه عمدتا دولتي هستند موجب افت قيمت سهام شركت‌ها شده است؛ موضوعي كه البته در صحبت‌هاي ديروز فرهاد دژپسند، وزير امور اقتصادي و دارايي نيز به گونه‌اي تاييد شد. دژپسند در جريان توديع و معارفه رييس سازمان بورس از عملكرد «حقوقي»ها انتقاد كرد و گفت: « در زمان ريزش شاخص، حقوقي‌ها بايد ايثارگري كرده و مانع از ريزش با شيب تند شوند.» وزير امور اقتصادي و دارايي ادامه داد: ارزيابي عملكرد بورس بايد در اين فضا صورت بگيرد نه در فضاي غبارآلود سياسي، بايد به حقيقي‌ها اطمينان داده شود اگر پول از بازار سرمايه خارج شود به كجا خواهد رفت؟ دژپسند با تاكيد بر اينكه رييس سازمان بورس بايد در مجامع سياستگذار حضور ثابت داشته باشد، گفت: بازار سرمايه براي اقتصاد ايران يك امر اجتناب‌ناپذير است، اما در حال حاضر كمي نامتعادل شده و بايد در مسير تعادل‌بخشي حركت كند. بنابراين گام نخست تعادل‌بخشي و گام دوم توسعه بازار است. وي با بيان اينكه سودآوري شركت‌هاي بورسي در ۹ ماهه امسال نسبت به سال گذشته سه برابر شده است، عنوان كرد: اين آمار نشان مي‌دهد كه بازار سرمايه پويايي لازم را دارد و بهتر است به اين قابليت‌ها توجه كنيم. دژپسند با تاكيد بر اينكه بازار سرمايه متعلق به دولت نيست، اظهار كرد: اين بازار متعلق به كشور است.
انتقاد از دخالت‌هاي غيرحرفه‌اي در بورس
وزير امور اقتصادي و دارايي با اشاره به استعفاي قاليباف‌اصل از سمت رياست سازمان بورس گفت: آقاي قاليباف به من اعتماد نكرد و استعفاي خود براي دومين بار را ابتدا رسانه‌اي و بعد به شورا اعلام كرد. او تاكيد كرد اگر اقدامات غيرحرفه‌اي نبود، مي‌توانستيم از حضور قاليباف بهره ببريم، البته من به ايشان حق مي‌دهم. برخورد و دخالت‌هاي غيرحرفه‌اي امكان كار را گرفته بود.
وعده يك تامين مالي گسترده
وزير اقتصاد همچنين در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود از پذيره‌نويسي يك شركت ۱۵۰ هزار ميليارد توماني به مناسبت ميلاد حضرت فاطمه (س) خبر داد و گفت: براي توسعه بازار به محيط آرام نياز داريم. توسعه به رقم شاخص نيست، لطفا روي شاخه ننشينيد و از بن نبريد، زيرا اگر اين شاخه بريده شود همه خواهيم افتاد.
پشت بازار سرمايه را خالي نكرده‌ايم
وزير امور اقتصادي و دارايي با تاكيد بر اينكه دولت و حكومت پشت بازار سرمايه را خالي نكرده‌اند، گفت: تلاش مي‌كنيم كه از دخالت‌هاي سياسي در بازار سرمايه جلوگيري كنيم. ما سعي كرديم پرده‌هاي حواشي در بازار را كنار بزنيم بايد پشت پرده واقعيت بورس از نظر عملكرد را نشان بدهيم. وقتي مشاهده كرديم كه مسير شاخص نزولي شده مصوباتي را فراهم كرديم كه بنگاه‌ها و حقوقي‌ها وارد عمل شوند تا سهامدار دچار خسران نشود. من اعلام كردم دولت از بازار سرمايه حمايت مي‌كند اما اين بازار را تضمين نمي‌كند.
دخالت‌هاي سياسي در بورس
او در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه از آنجاكه يكي از دلايل استعفاي قاليباف دخالت‌هاي سياسي بوده چه تضميني وجود دارد كه اين دخالت‌ها ادامه نداشته باشد، گفت: ما بايد به روش‌هاي متفاوت متصل شده و مانع از دامن زدن به حواشي شويم. بازار سرمايه بازار نحيفي است و حاشيه‌ها ديواره‌هاي بازار را سست مي‌كند.
آدرس بدهيد كجا در بازار دخالت كرديم؟
دژپسند به اين سوال كه گفته مي‌شود دولت و وزير اقتصاد در بازار سرمايه دخالت مي‌كنند، گفت: آدرس دهند كدام مورد بوده است. گاهي ممكن است يك عضو دولت اظهارنظر كند اما مداخله يعني مسير تضمين عوض شود. شوراي عالي بورس سياستگذار عالي و وزير اقتصاد رييس اين شوراست. وي با تاكيد بر اينكه سياست اصلي در بازار سرمايه بالا بردن نقدشوندگي است، گفت: زماني كه نرخ ماليات، كارمزد سازمان، كارمزد كارگزاري وجود دارد، اگر بخواهيم دامنه نوسان را كاهش دهيم رسما تعطيلي بازار را اعلام كرده‌ايم. البته اين موضوع در دستور شورا قرار دارد اما تصميمي در مورد آن گرفته نشده است.
فعلا برنامه‌اي براي آزادسازي سهام عدالت نداريم
دژپسند همچنين در پاسخ به سوالي در مورد وعده آزادسازي قسمت سوم سهام عدالت در 22 بهمن گفت: ممكن است زمان‌بندي كلي ارايه شود، اما در نهايت متناسب با شرايط بازار تصميم مي‌گيريم و فعلا برنامه‌اي براي اين كار نداريم.
ديدگاه‌هاي رييس جديد
حالا رييس جديد سازمان بورس مي‌گويد: «برخي نوسانات اخير بازار سرمايه ناشي از عوامل غيراقتصادي بود كه بايد آن را كم كنيم تا اعتماد به بازار سرمايه بازگردد.» دهنوي بر اين باور است كه اقبال به بازار سرمايه وقتي ارزشمند است كه منابع مالي وارد شده در بازار سرمايه، صرف سرمايه‌گذاري و افزايش توليد و اشتغال در كشور شود. وي همچنين تاكيد دارد ابتدا بايد در بازار سرمايه، نقدشوندگي ايجاد كنيم و از رفتارهاي هيجاني جلوگيري كنيم. بايد ساختارهاي بازار را به نحوي اصلاح كنيم كه سرمايه‌گذاران خرد كمتر آسيب ببينند.
تداوم خروج پول‌هاي خرد از بورس
رييس جديد سازمان بورس در حالي كار خود را آغاز مي‌كند كه ديروز هم بازار سرمايه براي چهارمين روز متوالي كاري با خروج پول حقيقي روبه‌رو شد و براي دومين روز پياپي كاري، بيش از هزار ميليارد تومان پول حقيقي از بورس خارج شد. شرايطي سخت كه به نظر مي‌رسد روزهاي سخت‌تري را براي رييس جديد ايجاد خواهد كرد.