روحاني، قاليباف و سيدحسن خميني در آيين تجديد ميثاق با آرمانهاي بنيانگذار انقلاب سخنراني كردند
تاكيد بر معيشت و نقش ملت
ايام دهه فجر و جشن پيروزي چهلودومين سالروز پيروزي انقلاب اسلامي با حضور حضرت آيتالله خامنهاي در نخستين ساعات صبح روز يكشنبه، دوازدهم بهمن در مرقد بنيانگذار انقلاب آغاز شد. مطابق هر سال قرائت نماز و قرآن در حرم و بعد بازديد از قبور شهداي سال ۶۰ انجام شد تا اولين حضور رهبري در فضايي به جز بيت رهبري يا حسينيه امام خميني از زمان شيوع كوويد۱۹ تا به امروز كه قريب به يك سال از آن ميگذرد، با دهه فجر مقارن باشد. حضوري با ماسك و رعايت پروتكلهاي بهداشتي كه تمايز مراسم امسال ۱۰ روز ميانه بهمن با سالهاي پيش از آن است. مرسوم است كه پس از حضور رهبري در مرقد بنيانگذار انقلاب همزمان با آغاز دهه فجر، رييس دولت مستقر همراه با وزرا براي تجديد ميثاق به آرامگاه ميرود و از توليت مرقد بنيانگذار انقلاب مورد استقبال قرار ميگيرد. همچنين سخنراني كوتاهي نيز ازسوي توليت مرقد بنيانگذار جمهوري اسلامي و همچنين رييسجمهوري ايراد ميشود. پس از آن هم مجلسيها با حضور رييس و در ادامه دستگاه قضايي و باقي اركان و نهادها و سازمانها نيز طي ۱۰ روزه ايام فجر براي تجديد ميثاق به مرقد بنيانگذار انقلاب ميروند. اين رويه اما بعضي سالها از جمله امسال متفاوت بود. روز سيزدهم بهمن در دومين روز از دهه فجر دولت به رياست حسن روحاني به مرقد بنيانگذار انقلاب رفت اما حضور مجلسيها نيز در همين روز و پس از خداحافظي دولت بود. نمايندگان مجلس از روز سهشنبه در صحن علني به بررسي كليات بودجه خواهند پرداخت كه شايد شيفت كاري مجلس را به سه شيفت برساند؛ از همينرو ديروز احتمالا آخرين فرصت نمايندگان بود براي تجديد ميثاق؛ بنابراين اگرچه در تقدم و تاخر براي تجديد ميثاق رسم و رسومي وجود دارد اما اين عرف حكومتي به نوعي تابع شرايط روز و روابط سياسي نيز هست. به هر روي برگزاري آيين تجديد ميثاق مقامات و مسوولان با بنيانگذار انقلاب از ديروز و با رعايت شيوهنامههاي بهداشتي و حفظ فاصله فيزيكي برگزار شد.
تضييع اصول و تحقير افاضل
عوامل سستي حكومتها
سيدحسن خميني ديروز درحالي ميزبان رييس دولت و اعضاي كابينه بود كه در جمع اين ميهمانان، از دستاوردهاي ايجابي و سلبي انقلاب و آرمانها و آفات پيش روي آن گفت. او نفي استبداد و نفي وابستگي به كشورهاي ديگر را به عنوان دستاورد سلبي توصيف و تاكيد كرد كه انقلاب در اهداف سلبي به توفيق رسيده است. سيدحسن خميني «تلفيق خواست مردم و خواست خدا در يك حكومت جديد» را دستاورد ايجابي انقلاب خواند كه توانست براي نخستينبار «در طول تاريخ ايران آزاديخواهي، استقلالخواهي و دينداري» را با هم تلفيق كند. نوه بنيانگذار جمهوري اسلامي سپس به برشمردن آفتهاي پيشروي انقلاب پرداخت. سيدحسن خميني يادآور شد: «اميرالمومنين (ع) عوامل سقوط حكومتها، دولتها و تمدنها را در چهار چيز خلاصه ميكند. مهمترين آنها اين است كه «تحقير افاضل» شود. هرگاه بزرگان شما در انتهاي صف قرار گرفتند و انديشه، فرد يا گروهي توانست جامعه را از معرض خدمتگزاري افاضل حذف كند، به نظرم زنگ خطر براي آن جامعه است. ديگري «تضييع اصول» است؛ اينكه امر مهم به فراموشي سپرده شود.» او در بخش ديگري نيز تاكيد كرد كه در حال حاضر «مشكلات معيشتي مردم، گراني و بيكاري و فقر» مهمترين چيزي است كه به سستي پايههاي نظام منجر ميشود اما امروز جمهوري اسلامي بايد از هر چيزي استفاده كند تا مشكلات معيشتي مردم برطرف شود و هيچ مانعي نبايد عزم و اراده دولت و عبور از موانع ناخواسته براي رسيدن به رفاه عمومي و بالندگي اقتصادي مانع شود. جالب آنكه رسانهها گزارش دادهاند هنگام پخش سخنراني سيدحسن خميني در اين مراسم، ارتباط با شبكه خبر قطع شده است؛ موضوعي كه به شايعه شكرآب شدن رابطه صداوسيما و يادگار امام دامن زد.
راي مردم هم به ثمره است، هم به شجره
حسن روحاني نيز ديگر سخنران مراسم ديروز بود. او سخنراني خود را با برشمردن تفاوت انقلاب ايران با ساير انقلابها كه عمدتا با تكيه بر احزاب سياسي يا قدرتهاي نظامي انجام ميشود، آغاز و تاكيد كرد كه «امام قدرت اصلي را قدرت مردم ميدانست و آنچه تلاش ميكرد اين بود كه اذهان و افكار مردم براي آن مسير و راهي كه امام براي انقلاب انتخاب كرده بود، اقناع شود.» او در ادامه به اولين نطق بنيانگذار جمهوري اسلامي پس از پيروزي انقلاب اشاره كرد و آن را پايه و اساس نظام توصيف كرد كه فصلالخطاب نظرات ايشان در نجف و پاريس بود. روحاني گفت: «ايشان در آن نطق (12 بهمن 57) تنها از مشروعيت ديني حرف نزد، ايشان در آن نطق از مقبوليت و راي مردم و حتي از عقلانيت و معقوليت هم حرف زد... نظامي از ديدگاه او مشروع است كه آن نظام عقلاني، مورد راي و نظر مردم و در چارچوب اساس و موازين اسلام باشد. راه و مسير همان است؛ همان راهي كه آن روز او براي ما انتخاب كرد.» او همچنين ارزشهاي ثابت انقلاب را از ديدگاه امام «جمهوريت، اسلاميت، عدالت، آزادي، استقلال» برشمرد و گفت: «اما روشها ثابت نيست و در هر زمان و در هر شرايطي بايد روش صحيح و درست منطبق با شرايط زمان را برگزينيم.» حسن روحاني در بخش ديگري از سخنرانياش بر اظهارات امام مبني بر اينكه «آراي نسل ديروز نميتواند مبنا براي نسل امروز باشد» تاكيد كرد و به نقل از بنيانگذار انقلاب گفت كه در هر مقطعي مردم بايد با آراي خودشان نظام مورد نظر خود را برگزينند و مردم نسبت به سرنوشت خودشان تصميم بگيرند. روحاني با توجه به نزديكي انتخاباتي كه گفته ميشود، انتخاباتي كمتر رقابتي خواهد بود، پايانبندي سخنانش را به نگاهي به رويكرد امام به انتخابات اختصاص داد و گفت: «در اكثر انتخاباتهاي ما گاهي جمعيت بيش از دوسوم پاي صندوق آرا آمدند و بيش از 70درصد مردم پاي صندوق آرا آمدند، وقتي دوسوم جمعيت پاي صندوق آرا ميآيند اين راي تنها به ثمره نيست به شجره هم هست... آراي مردم پاي صندوق هم به «ثمره» هم به «شجره» است. هم به انتخاب آن فرد در آن انتخابات است و هم راي به نظام است.»
به عمل كار برآيد
پس از تجديد ميثاق دولتيها نوبت به رييس مجلس، ديگر اعضاي هياترييسه و روساي كميسيونهاي مجلس بود كه به نيابت از نمايندگان دوره يازدهم پارلمان با بنيانگذار انقلاب تجديد ميثاق كنند. مطابق معمول سيدحسن خميني به عنوان توليت مرقد بنيانگذار جمهوري اسلامي ميزبان آنها بود و ابتدا سخنراني كرد. او در جمع هياترييسه و روساي كميسيونهاي مجلس با بيان اينكه «اگر دينداران تصدي دنياي مردم كردند، بايد بتوانند دنياي مردم را آباد كنند» از آنها خواست كه همت كنند و هر بحثي را كه مانع حل مشكل مردم است، كنار بگذارند. او در ادامه با بيان اينكه اگر نتوانيم دنياي مردم را آباد كنيم دين ضربه ميبيند، يادآور شد: «امروز فرزندان و بازماندگان آن نسل يا نسلهايي كه در پي آمدهاند و جوانمردانه پاي آن آرمانها ايستادهاند، وقتي متصدي كار ميشوند براي اينكه به دنيا نشان دهند آن آرمانها شدني است مشكل معيشتي، سياسي و اقتصادي را حل كنند. به عمل كار برآيد، به سخنداني نيست.» محمدباقر قاليباف، رييس مجلس نيز كه سخنران بعدي بود، تاكيد كرد: « امام براي عدالت نهيب ميزد و تلاش ميكرد و بايد گفت انقلابي و دلباخته مردم كسي است كه در مسير حل مشكلات مردم گام بردارد.» قاليباف همچنين اذعان كرد كه مجلس انقلابي بايد دغدغه مردم را داشته «خدامحور، مردممحور و خودباور» باشد.