به بهانه انتشار آلبوم «زنگانه» اثر پريسا پولاديان
ميگويد اين رُباب كه مردم ز انتظار
نيما جوان
رُباب و چنگ به بانگ بلند ميگويند
كه گوش هوش به پيغام اهل راز كنيد
حافظ
اهلِ رازند خُنياگران، راويانِ بيدل، ساقيانِ باده اسرار، رازهاي درِ گوشي ليلي، شيرين، فرهاد و مجنون، راوي آتشِ سينه فرهاد و اينبار شنيدنِ حكايت از زبانِ رُباب، سازي تراشيده شده از چوبِ توتِ سفيدِ بيدانه. با زخمهها و نغمههايي كه از پنجه پريسا پولاديان ميريزد و نواخته ميشود. در آلبومي كه «زنگانه» نام گرفته است. مشتمل بر هشت قطعه منتشر شده از سوي نشر چهارباغ. پريسا پولاديان، فارغالتحصيل هنرستان موسيقي اصفهان به سال ۱۳۸۴، فارغالتحصيل هنرستان عالي تهران در مقطع كارداني در سال ۱۳۸۷، فارغالتحصيل كارشناسي (۱۳۹۰) و كارشناسي ارشد از دانشگاه هنر تهران در سال ۱۳۹۳ است، او دانشآموخته زير نظر هنرمندان و اساتيدي همچون هدايتالله سياره، منصور سينكي، محسن نفر، بهروز همتي و داريوش پيرنياكان است. فراگيري دورههاي تخصصي مباني موسيقي ايراني و بداههنوازي را نزد استاد حسين عليزاده گذرانده و در نتنگاري كتابهاي ده قطعه براي تار به تاليف استاد حسين عليزاده، جلد ۵و۶ نيز همكاري داشته است. «نهان» اولين آلبوم اوست كه در خرداد ۱۳۹۸ از سوي نشر تار و پود، توسط نشر و پخش جوان انتشار يافت.
... و اما اثر تازهاش، آلبومِ «زنگانه»، اثري بر پايه سازِ رُباب، سازي كه در جغرافياي ايران كنوني در صد سال گذشته به عنوان سازي تكنواز بدان پرداخته نشده بود و هميشه به آن به عنوان همراهيكننده ديگر سازها در حينِ گروهنوازي نگاه شده است. آنچه در ياد دارم اين است كه زندهياد محمدرضا لطفي در مكتبخانه خود (ميرزا عبداله) هميشه از جمعي از شاگردانش ميخواسته تا كوششي كنند در احياي سازِ رُباب؛ سازي كه در اعصارِ دورتر، جايگاه مهمي در نزد خنياگران داشته و وظيفه اصلي در گروهِ خنياگران، گاه بر دوشِ رُباب بوده است. البته رُباب در نزدِ قومِ افغان از اعتبار و اهميت ويژهاي برخوردار است كه از ميان نوازندگان مهمِ آن، ميتوان به نامِ استاد خوشنواز اشاره كرد.
در اينجا از نگاهِ تاريخي، ساختار و خاستگاهِ اين ساز ميتوان گذشت تا به «آن» و روشنايي «زنگانه» پرداخت. اثري كه به تكنوازي با اين ساز ميپردازد. روايت ميكند، روايتي خوش، به نغمه بم و زير، با صداي گرفته، بم و زنگوارِ رُباب، صدايي كه از خراسان و زابل و ديارِ عاشقان ميآيد و رديفِ موسيقي ايراني را ملاقات ميكند. «زنگانه» اثري است روان و اصيل، شنيدنش لحظههايتان را پر ميكند از راز و نياز، با شنيدنش «وان يكاد بخوانيد و در فراز كنيد». در متن به عمد اين ساز را رُباب خطاب كردهايم، به ضمه روي حرف «ر»زيرا كه نوعي از اين ساز را كه با آرشه يا كمان مينوازند رباب ميگويند. در اين اثر اين ساز با مضراب نواخته شده است، پس آن را رُباب ميگوييم. يادآوري اين نكته مهم است كه علي رحيمي در قطعه زنگانه كه آخرين قطعه آلبوم است، با سازهاي كوبهاي پريسا پولاديان را همراهي كرده است. زنگانه را روي فروشگاه اينترنتي لوركا استور ميتوانيد تهيه كنيد. و در آخر شما را دوباره و دوباره به رعايت كپيرايت و تهيه نسخههاي اصل دعوت ميكنم. روشني چراغِ فرهنگ در دستانِ شماست.
* عنوان مطلب مصراعي از يك غزل مولوي است