كسادي بازار پوشاك در مشاهدات ميداني مشخص است
روزهايي كه بوي عيد و خريد نمي‌دهد
ندا جعفري
تقريبا از اوايل اسفند جنب و جوش براي خريد شب عيد در بين ايراني‌ها آغاز مي‌شود. هر چند امسال براي دومين‌بار است كه مردم از ترس ابتلا به كرونا و البته نوع جهش يافته آن؛ كروناي انگليسي ترجيح مي‌دهند از فروشگاه‌هاي آنلاين پوشاك خود را خريداري كنند، اما مشاهدات ميداني نشان مي‌دهد كه بازار شب عيد خلوت است و افراد مانند سال‌هاي گذشته خريدي انجام نمي‌دهند كه مهم‌ترين دليل آن قيمت‌هاي بالاست. همزماني كرونا و افزايش قيمت‌ها، آثار ناخوشايندش را بر زندگي مردم گذاشته، سال گذشته شيوع كرونا وضعيت اغلب مشاغل را با بحران مواجه كرد و بيشتر بازارها را نيز از رونق انداخت كه بازار پوشاك هم به عنوان يكي از مهم‌ترين كسب و كارها تا مدت‌ها ركود شديدتري را تجربه كرد و به گفته فعالان بازار به نظر نمي‌رسد با قدرت خريد فعلي مردم و البته افزايش‌هاي چندباره قيمت‌ها، ركود در اين بازار به‌زودي از بين رود. در اين شرايط اغلب مردم سعي در خريد مايحتاج روزانه خود دارند تا تهيه پوشاك و اقلام شب عيد.
همدستي طراحان لباس با گراني‌ها
مانتو يكي از پوشاكي است كه در طول سال به خصوص شب عيد، مشتريان زيادي دارد، تحقيقات ميداني نشان مي‌دهد وضعيت اقتصادي حاكم و افزايش قيمت گويا كاهش فروش اين پوشاك را در پي داشته است. يكي از مشترياني كه در يكي از پاساژهاي محله ستارخان مشغول خريد است درباره قيمت مانتوها مي‌گويد: طراحي مانتوها خيلي پيشرفت خوبي داشته و زماني كه نگاهي به ويترين‌ها مي‌كنيم متوجه مي‌شويم كه هر سال بهتر از سال قبل مي‌شود و امسال مد مانتوهاي زنانه به سمت مانتوهاي سنتي زنانه رفته و اغلب دوخت‌هاي پارچه‌هاي سوزن‌دوزي شده دارد و همين باعث افزايش بسيار زياد قيمت‌ها شده است. او ادامه مي‌دهد: «براي اين مدل مانتو قيمت زير ۷۰۰ يا ۸۰۰ هزار تومان نيست. مانتوهاي اين سبك با اين جنس پارچه واقعا گران است اما اگر پارچه با كيفيتي انتخاب نكنيد و قد مانتو كوتاه باشد پايين‌ترين قيمت آن هم حدود ۲۵۰ هزار تومان است، البته همه تقصيرها را نمي‌توان به گردن گراني دوخت و پارچه انداخت. مقصر بخشي از اين گراني‌ها طراحان مد هستند كه با پارچه‌هاي سوزن‌دوزي گرانقيمت اقدام به دوخت مانتو مي‌كنند. آنها تنها قشر مرفه جامعه را در‌نظر دارند و قشر متوسط و ضعيف جامعه را ناديده گرفته‌اند و با اين نوع طرز فكر قدرت خريد قشر متوسط جامعه هم خيلي كمتر از قبل مي‌شود.» خانم ديگري كه دو ماسك روي هم به صورتش زده و به ويترين مغازه‌ها نگاه مي‌كند، مي‌گويد: «قيمت‌ها خيلي بالاتر از سال‌هاي قبل شده، امسال توان خريد من هم خيلي كمتر از سال‌هاي گذشته است. من هر سال قبل از عيد دو مانتو يا بيشتر براي خودم و مادرم تهيه مي‌كردم اما امسال اين توانايي را ندارم و بايد الان پول سه تا مانتوي پارسال را بدهم تا بتوانم يك مانتو بخرم و توان خريدم به قدري پايين آمده كه مجبور به خريد اجناس بي‌كيفيت اما با قيمت پايين‌تر شده‌ام و پيدا كردن لباس خوب با كيفيت و با قيمت مناسب بسيار سخت شده است. البته چند سال قبل از مزون‌ها هم مانتو تهيه مي‌كردم اما همان مانتوها هم الان چند ميليون شده و تنها افراد مرفهي كه بودجه آن را دارند مي‌توانند خريد كنند.»
پوشاك بچگانه و زنانه بيشترين خريدار را دارد
مغازه ديگري در اين پاساژ تقريبا تمام انواع پوشاك از بچگانه تا زنانه و مردانه را مي‌فروشد. مي‌گويد امسال نسبت به سال گذشته كه كرونا تازه به ايران وارد شده بود و افراد در قرنطينه بودند، فروش بهتر شده هر چند از اول اسفند ماه بيشتر توليدات بچگانه و زنانه خودمان فروش رفته است. در واقع اين دو مدل لباس به اندازه كافي گران هستند و اگر براي مشتري‌ها پولي باقي بماند پوشاك مردانه نيز مي‌خرند. البته سعي شده كه افزايش قيمت زيادي نداشته باشيم تا بتوانيم اجناس‌مان را بهتر و بيشتر بفروشيم.» به قسمت حراجي‌ها اشاره‌اي مي‌كند و مي‌گويد: «امسال روزهاي سرد سال زياد نبود و اكثرا كاپشن‌ها و لباس‌هاي ضخيم ما هم خريداري نداشتند كه آنها را هم حراج گذاشته‌ايم.»
فروش كم قيمت‌ها را بالا برد
يكي از فروشندگان كيف و كفش در حوالي ميدان صادقيه درباره وضعيت اين روزها مي‌گويد: «زماني كه فروش پايين مي‌آيد فروشنده‌ها هم ناچارند تا قيمت‌ها را افزايش دهند فروشنده‌اي كه ۱۰ جفت كفش مي‌فروشد ممكن است به قيمت ۲۰۰ هزار تومان در هر جفت كفش راضي باشد اما زماني كه ۵ جفت كفش مي‌فروشد خوب مسلما قيمت‌ها را افزايش مي‌دهد تا بتواند هزينه قبض‌هاي آب، برق، گاز، كارگر و... را بدهد، البته قيمت دلار كه بالا رفت قيمت چرم و زيره كفش و... هم افزايش پيدا كرد و قيمت تمام شده كفش يا كيف در حال حاضر حداقل صددرصد بيشتر از قبل شده است من هم مسيري را كه تا چند روز قبل با ۴۰ هزار تومان مي‌رفتم ديروز 60 هزار تومان پرداخت كردم و اين گراني‌ها زنجيروار به هم متصل است، اما در مجموع توليد‌كننده‌ها در وضعيت بدي قرار دارند و از طرفي پولي هم نداريم كه بخواهيم مواد اوليه‌مان را از قبل بخريم و انبار كنيم.» از او مي‌پرسم چرا همه كشورها در آستانه شب عيد اجناس ارزان مي‌شود تا همه مردم در همه اقشار خريد كنند اما در ايران قيمت‌ها چند برابر مي‌شود؟ كه پاسخ مي‌دهد: «هميشه شب عيد اين‌گونه بوده و فروشنده‌ها معمولا از ايام شب عيد براي فروش بيشتر استفاده مي‌كنند چون مي‌دانند پس از عيد بازار باز هم راكد مي‌شود و اصطلاحا خبري نيست. ضمن آنكه مجالس عروسي و عزا هم به دليل كرونا تعطيل هستند و مردم براي اين مراسم هم ديگر لباس تهيه نمي‌كنند.» از خانمي كه ماسك زده و پشت ويترين كفش‌ها را مي‌بيند مي‌پرسم قيمت‌ها چطور است؟ با بي‌حوصلگي مي‌گويد: «به قدري كيف و كفش گران شده كه ترجيح مي‌دهم كيف و كفش‌هاي قديمي‌ام را استفاده كنم، من امسال حتي براي بچه‌هايم هم خريد شب عيد نكردم، تغييرات قيمت‌ها به اندازه‌اي است كه باورم نمي‌شود ضمن آنكه براي شب عيد تنها خريد پوشاك نيست اقلام خوراكي مثل آجيل و شيريني و ميوه كه اولويت بيشتري هم دارند خيلي گران شده و بايد فكري به حال آنها كنيم.»