قطعي‌هاي برق تابستاني اين بار در بهار آمد
چه كساني «ماينينگ» مي‌كنند؟
پس از قطعي‌هاي پراكنده و بدون برنامه برق و اعتراض‌هاي شديد مردم به آن، روز گذشته شركت توزيع نيروي برق تهران بزرگ از انتشار جدول خاموشي خبر داد. البته كه اين جدول نيز نتوانست بي برنامگي‌ها يا قطعي‌هاي چند باره را از بين ببرد و همچنان در برخي مناطق مشكلاتي در اين خصوص وجود دارد و مسوولان مربوطه نيز همچنان از مردم مي‌خواهند همكاري كنند. سخنگوي صنعت برق مشكلات فعلي را به گردن استخراج ارز ديجيتال انداخته و بر اين باور است كه «صنعت برق به دليل استخراج غيرمجاز ارز ديجيتال كه مصرف برق بالايي را به خود اختصاص داده، تحت فشار است.».
رويترز چندي پيش نيز گزارش داده بود حدود 4.5 درصد از كل بيت كوين دنيا در ايران استخراج مي‌شود كه درآمد سالانه يك ميليارد دلاري براي كشور دارد. بر اساس اين گزارش تا آوريل 2020 حدود 600 مگاوات برق توسط استخراج كنندگان رمز ارز مصرف شده است. البته اين گزارش در ادامه مي‌افزايد كه «برق مورد استفاده استخراج كنندگان ارز مجازي در ايران برابر با سوختن سالانه ۱۰ ميليون بشكه نفت است يعني حدود ۴ درصد از كل صادرات نفت ايران در ۲۰۲۰». سوختن اين ميزان انرژي براي رمزارزها در حالي است كه مصرف روزانه برق كشور در اول خرداد سال جاري به ۵۴ هزار و ۴۴۸ مگاوات رسيد كه پيشتر براي ميانه تابستان به ثبت مي‌رسيد. به نظر مي‌رسد افزايش قيمت رمزارزها در سال جاري ميلادي از يك سو و رايگان بودن برق مصرفي توسط برخي مشتركان از سوي ديگر باعث افزايش ماينينگ در كشور شده است. اگرچه كه يافتن افراد استخراج كننده نيز مشكل نخواهد بود.
ناترازي برق تا 9 هزار مگاوات
قطعي‌هاي برق از ميانه ارديبهشت شروع شد و از اواخر ماه گذشته در شهرهاي شمالي و تهران به اوج خود رسيد. به گونه‌اي كه در برخي مناطق تهران دو يا سه بار برق قطع مي‌شد و در مناطق ديگر قطعي‌ها تا سه ساعت و بعضا زودتر از زمان اعلام شده در جدول‌ها گزارش شده بود.
تجربه قطعي‌ها به دليل مصرف بالا و فشار به شبكه، اولين بار نيست رخ مي‌دهد. در تابستان سال 97 نيز با اعلام فشار به شبكه، جدول‌هاي زماني منتشر و برق محله‌ها و مناطقي از تهران قطع مي‌شد. اما وضعيت در سال جاري به گونه ديگري است؛ اولا قطعي‌ها نامنظم و بدون برنامه است و به نظر مي‌رسد در بيشتر محله‌ها با وجود اعلام زمان قطعي، اما بيشتر مشتركان غافلگير مي‌شوند. بر اساس گزارش‌هاي رسمي ميزان مصرف برق كشور در اول خرداد به 54 هزار و 448 مگاوات رسيد كه نسبت به اول خرداد سال 99 افزايشي حدود 10 هزار مگاواتي داشته كه به نظر نمي‌رسد شبكه بتواند اين ميزان را پوشش دهد.
در اين راستا مصطفي رجبي مشهدي، سخنگوي صنعت برق نيز گفت كه « ناترازي توليد و مصرف برق در شبكه در اين روزها 8500 تا 9000 مگاوات است.»؛ تقريبا همان مقداري كه به مصرف افزوده شده و به نظر نمي‌رسد شبكه برق كشور براي آن آمادگي داشته باشد.
چقدر ماينر در ايران است؟
آماري از تعداد دستگاه‌هاي ماينينگ در كشور وجود ندارد. محمدرضا شرفي رييس «كارگروه استخراج انجمن بلاكچين» ايران شمار دستگاه‌هاي استخراج رمز ارز موجود در اين كشور را 500 هزار دستگاه مي‌داند. هر چند كه اين رقم براي برآورد مربوط به سال 97 است. با وجود اينكه ارزش بيت كوين در آن سال 6 هزار دلار بود كه با دلار 7 هزار و 435 تومان در خرداد 97 حدود 44 ميليون و 620 هزار تومان مي‌شد، اين رقم براي خرداد سال جاري به بيش از يك ميليارد و 310 ميليون تومان رسيده است. بنابراين پربيراه نيست اگر افراد با امكانات برق بخش خانگي يا بخش‌هايي كه برق ارزان دريافت مي‌كنند، به استخراج ارزهاي ديجيتال اقدام كنند.
چه كساني استخراج مي‌كنند؟
از سال گذشته صاحبان دستگاه‌هاي استخراج رمزارز مجبور به خوداظهاري هستند تا به نوعي دستگاه‌هاي آنها رجيستر شود. بر اساس گفته‌هاي شرفي «از آذر سال گذشته كه وزارت صنعت صدور مجوز را آغاز كرد، حدود هزار مجوز صادر شده كه به دليل مشكلات تنها 20 مجموعه مشغول به كار است.».
اما از ابتداي هفته برق اين مراكز مجاز نيز قطع شد. بنابراين اگر مشكلات فعلي و فشار به شبكه برق نشات گرفته از فعاليت ماينرها باشد، بايد به سراغ آنهايي رفت كه به صورت غيرمجاز و با استفاده از اشتراك‌هاي به جز صنعتي، با آب و برق مجاني دست به استخراج رمزارزها به صورت غيرقانوني مي‌زنند. با توجه به مصرف بالاي برق توسط دستگاه‌هاي استخراج كننده، به نظر نمي‌رسد يافتن مراكز غيرمجاز كار سختي باشد.