ناكامي‌ها و كاميابي‌هاي سياسي اردوغان و ديگر احزاب تركيه در انتخابات يكشنبه
برنده ناكام با آرزوهاي ناتمام
گزارش اول| آينده تركيه چگونه رقم مي‌خورد
عفيفه عابدي - اعتماد/ بانك مركزي تركيه وارد عمل شده است تا از سقوط بيش از حد ارزش لير جلوگيري كند. اين نخستين پس‌لرزه نتيجه انتخابات پارلماني اين كشور است كه با شكست حزب حاكم عدالت و توسعه همراه شده است. اين حزب اگر چه حدود 41 درصد آرا را كسب كرده اما بر اساس قانون اساسي قادر به تشكيل دولت نخواهد بود، مگر اينكه از اختيارات ويژه براي ايجاد يك دولت حداقلي استفاده كند. اما رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه، در نخستين واكنش به نتايج انتخابات پارلماني اين كشور با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرده كه با توجه به نتايج به دست آمده، هيچ حزبي به تنهايي قادر به تشكيل دولت نيست. رييس‌جمهور تركيه كسي است كه به لحاظ قانوني قادر به تجديد انتخابات است؛ اگر تا 45 روز ديگر هيچ حزبي قادر به تشكيل ائتلاف حداكثري نشود اردوغان از تمامي احزاب خواست تا ارزيابي درست و واقع‌گرايانه از نتايج انتخابات داشته باشند و در جهت حفظ فضاي اعتماد و ثبات در كشور حركت كنند. در همين حال احمد داووداغلو، نخست وزير تركيه در اظهاراتي كه ظاهرا به معني پذيرش نتيجه انتخابات بود، گفت: «حزب عدالت و توسعه 13 سال با تاكيد بر اراده ملي پابرجا مانده و در اين مدت با هر نوع مانع مواجه شده و هر نوع كودتايي را تجربه كرده است و دشمنان اين حزب تا درخواست انحلال آن پيش رفتند. ملت تركيه با مشاركت بالاي خود يك انتخابات ديگر را نيز پشت سر گذاشتند. » با اين حال نخست‌وزير تركيه افزود: «همه بايد بدانند حزب اول و پيروز انتخابات حزب عدالت و توسعه است؛ در اين، جاي هيچ شك و شبهه‌اي نيست. ما در 76 استان نماينده خواهيم داشت و در 56 استان حزب اول بوديم. پيروزي يعني اين.» حالا كه حزب حاكم عدالت و توسعه براي نخستين بار از سال ۲۰۰۲ و پس از 13 سال نتوانسته اكثريت كرسي‌هاي پارلمان براي معرفي يك دولت تك‌‌حزبي را به دست آورد، تركيه با گزينه‌هايي چون ائتلاف، تشكيل دولت اقليت يا انتخابات زودهنگام روبه‌رو است.
ائتلاف : نومان كورتوموش، معاون نخست وزير گفته است كه حزب عدالت و توسعه در پي از دست دادن اكثريت كرسي‌ها در پارلمان، به عنوان نخستين گزينه در تلاش است كه دولتي ائتلافي تشكيل دهد. به گفته معاون نخست وزير، چنانچه ظرف ۴۵ روز تلاش‌ها براي تشكيل دولت ائتلافي به نتيجه نرسد، برگزاري انتخابات پيش از موعد گزينه ديگر خواهد بود.
ادامه در صفحه 6
گزارش دوم| اهل آنكارا از انتخابات مي‌گويند
مهسا حكمت - اعتماد- تركيه/ آنكارا امروز (ديروز) را آرام‌تر از روزهاي پيش سپري كرد. روزهاي گذشته در هر كافه و رستوران و تاكسي‌اي كه مي‌نشستي صحبت از انتخابات بود. بسياري از مردان مسن با كاغذ‌هايي در دست‌شان از عابران پياده درصد‌هاي احتمالي انتخابات را مي‌پرسيدند. جوانان بروشورهاي تبليغاتي را بين مردم تقسيم مي‌كردند. اتوبوس‌ها و ماشين‌هاي زيادي در خيابان‌هاي آنكارا به چشم مي‌خوردند كه موسيقي‌هايي مربوط به حزب خود را پخش مي‌كردند. خيابان‌هاي مركزي آنكارا و درخت‌هاي اين شهر با پرچم‌هاي حزب‌هاي مختلف تزيين شده بود. بعضي از خانه‌ها پرچم حزب خود را از پنجره‌هاي‌شان آويزان كرده بودند. اما امروز ديگر اتوبوس‌ها در خيابان‌ها ديده نمي‌شوند. پرچم‌ها از پشت پنجره‌ها برداشته شده‌اند و سكوت به شهر بازگشته است. صحبت‌ها درباره انتخابات كمتر شده است، هرچند هنوز همه به نتيجه انتخابات و تاثيرهاي آن بر آينده تركيه مي‌انديشند. نتيجه انتخابات امسال در تركيه نامشخص بود. چرا كه اين‌بار برخلاف انتخابات قبلي حزبي نو به عنوان دموكراتيك خلق‌ها شروع به فعاليت كرد و توانست بيشترين راي‌هاي استان‌هاي كردنشين شرق تركيه را از آن خود كند در حالي كه در گذشته بسياري از همين افراد به حزب عدالت و توسعه راي مي‌دادند. اين اتفاق باعث نارضايتي برخي ساكنان شهرهاي نزديك اين استان مثل ارزروم شد. از جمله آيسون دختر 22 ساله كرد كه برخلاف انتظار طرفدار حزب عدالت و توسعه است درباره نتيجه اين انتخابات مي‌گويد: حزب دموكراتيك خلق‌ها براي نخستين‌بار وارد مجلس شد. اما به نظر من اين حزب اين آرا را نداشت چرا كه بسياري از افراد از احزاب ديگر به اين حزب راي دادند. از نگاه من دولت ائتلافي موفق نخواهد بود همانند گذشته. سيبل اما دختر 20 ساله كرد است كه به حزب دموكراتيك خلق‌ها راي داده و از نتايج انتخابات به عنوان يك زن و يك كرد خشنود است. او از اينكه دوران اقتدار حزب عدالت و توسعه به پايان رسيده، خوشحال است و مي‌گويد: «من به حزبي راي دادم كه اكنون 80 نماينده در مجلس دارد و از بين اين 80 نفر، 31 نفر زن هستند.» اين در حالي است كه حزب عدالت و توسعه با داشتن 258 كرسي، تنها 42 زن و حزب حركت ملي با داشتن 81 كرسي، تنها 4 زن و حزب جمهوري خلق با داشتن 132 كرسي در مجلس، تنها 21 زن را وارد مجلس كرده‌اند. او معتقد است: « ورود زنان در مجلس باعث مي‌شود حقوق زنان هم مورد توجه قرار گيرد و خشونت عليه زنان كمتر از قبل خواهد شد.» و علي پسر 34 ساله‌اي كه طرفدار حزب جمهوري خلق بوده... ادامه در صفحه 6