اردوغان ؛ محبوبيت از دست رفته
ميثم سليماني/ 1- ژانويه 2009، محل اجلاس داووس، اينجا نقطه‌اي بود كه شايد بتوان گفت مسير رجب طيب اردوغان در سياست به طور كلي تغيير كرد. رجب طيب اردوغان در آن زمان كه حدود هفت سال از حكومتش در تركيه مي‌گذشت رو به رييس رژيم اسراييل شيمون پرز گفت اگر صحبت از كشتار باشد شما اين كار را خوب بلد هستيد و سالن را ترك كرد. اردوغان پس از آن ديگر شخصي نبود كه در سال 2002 سكان نخست وزيري تركيه را در دست گرفته بود كه تنها فكرش اصلاح ساختار اقتصادي و بهبود اوضاع تركيه بود. او اكنون مي‌خواست نقشي فراتر از مرزهاي تركيه ايفا كند. پس از ترك اجلاس، به جرات مي‌توان گفت او تبديل به يكي از محبوب‌ترين چهره‌ها در ميان مسلمانان شده بود. اردوغان در آن دوران بالاترين دوره محبوبيت خود را سپري مي‌كرد و هيچ چيز نه‌تنها در تركيه بلكه در ميان اعراب مسلمان نيز جايگاهش را تهديد نمي‌كرد.
2- سپتامبر 2011 و حضور اردوغان در مصر به عنوان مهمان ويژه اجلاس وزراي خارجه اتحاديه عرب. در آن زمان كه تحولات كشورهاي عربي به تازگي شكل گرفته بود و ديكتاتورهاي عرب يكي يكي از ميان برداشته مي‌شدند، اردوغان در اتحاديه حاضر شده بود؛ جايي كه شايد اعراب به راحتي فردي غيرعرب را در آن راه نمي‌دهند. اما اردوغان با تشويق ممتد وزراي خارجه كشورهاي عضو اتحاديه عرب وارد اين اجلاس در مصر شد تا خود و كشورش را به عنوان الگويي براي جهان اسلام و كشورهاي عربي معرفي كند.
3- با آغاز سال 2013 به نظر مي‌رسيد دوران اوج رفته‌رفته به پايان مي‌رسيد. تركيه در بحران سوريه ورود پيدا كرده بود ولي عدم موفقيت در اين بحران و مخالفت برخي احزاب مخالف درون اين كشور براي دولت اردوغان گران تمام شده بود. با شروع تابستان اتفاقي درون تركيه رخ داد كه نشان داد سياست‌هاي اردوغان به طور تمام و كمال مورد تاييد مردم اين كشور نيست. طرح توسعه شهر استانبول كه بنا بود ميدان تاريخي تقسيم شود و پارك گزي تخريب و به جاي آن اماكن تفريحي و تجاري ساخته شود با اعتراض مردم روبه‌رو شد. ابتدا تظاهرات‌هايي به شكل كوچك و محدود برگزار شد اما برخورد بد پليس روز به روز بر جمعيت معترضان افزود. آغاز اعتراض‌ها كه همزمان با حضور اردوغان در توكيو بود، به موضوعي براي آزمون دموكراسي در تركيه و اردوغان تبديل شده بود. بسياري انتظار داشتند تا اردوغان در بدو ورود خود به تركيه عاملي براي كاهش اعتراض‌ها شود. اما اين اتفاق رخ نداد و اردوغان با متهم كردن معترضان به آشوب و اغتشاش در كشور و حمايت از اقدامات پليس باعث شد تا آتش اعتراض‌ها گسترش يابد و به سراسر تركيه كشيده شود. شايد بسياري از طرفداران اردوغان نيز انتظار چنين برخوردي را از وي نداشتند.
4- اواخر سال 2013 بود كه دادستاني و پليس تركيه بدون اطلاع دولت نتايج تحقيقاتي را عملياتي كرد كه در آن تعدادي از افراد كابينه اردوغان به فساد متهم شدند و سه تن از وزراي كابينه در اين باره استعفا دادند و اردوغان مجبور شد كابينه را منحل كند و كابينه جديدي را تشكيل دهد. در اين تحقيقات حتي پسر اردوغان نيز به فساد متهم شده بود اما اردوغان پس از اين ماجرا نشان داد كه ديگر تحمل مخالفان را به هيچ عنوان ندارد. او پس از فروكش كردن تب و تاب اعتراض‌ها و فساد در دولت تمامي نيروهاي پليس و قضات درگير در پرونده فساد در دولت را يا از كار بركنار يا با تنزل درجه به مناطق دورافتاده منتقل كرد. اما در اين بين محبوبيت اردوغان بود كه رفته رفته پس از 12سال خدشه‌دار مي‌شد.
5- سال 2014 براي اردوغان سال انتخابات رياست‌جمهوري بود؛ سالي كه بسياري از منتقدان وي مخالف حضور او در اين پست بودند. اما اردوغان در سرش روياي تبديل نظام پارلماني به رياستي را مي‌پروراند و رفته‌رفته نشان داد كه به هيچ عنوان حتي به صورت علني هم طاقت منتقدان خود را ندارد. زماني كه اردوغان به همراه عبدالله گل در سالگرد تاسيس شوراي عالي اداري تركيه حضور پيدا كرده بود، مورد انتقاد رييس كانون وكلاي تركيه قرار گرفت. رييس كانون وكلاي تركيه اردوغان را متهم به تماميت‌خواهي كرد اما اردوغان طاقت نياورد و همانجا در ميانه صحبت‌ها با وجود توصيه عبدالله گل از سر جاي خود بلند شد و با پاسخ به سخنان رييس كانون وكلاي تركيه محل را ترك كرد. با اين حال با وجود تمامي تلاش‌هاي مخالفان شخص اردوغان توانست با 52 درصد آرا پيروز انتخابات شود.
6- سال 2015 سالي براي تحقق روياهاي اردوغان بود. او كه تمام پازل‌هايش براي تشكيل يك نظام رياستي تكميل شده بود تنها يك قدم بزرگ و مهم براي اين اقدام كم داشت و آن اكثريت مطلق در مجلس نمايندگان تركيه بود. اردوغان از تمام مرزهاي رياست‌جمهوري گذشت، از بسياري از عرف‌هايي كه براي رييس‌جمهور كه مقامي تشريفاتي در تركيه است گذشت تا به هدفي كه مي‌خواهد برسد. اما نظرسنجي‌ها در تركيه چيزي خلاف اين شرايط را نشان مي‌داد. از سوي ديگر افشاي محموله غيرقانوني دولت تركيه براي سوريه كه پر از مهمات و سلاح‌هاي مختلف براي شورشيان و تروريست‌ها در سوريه بود تبديل به مدركي عليه دولت شد؛ موضوعي كه همواره دولت تركيه از زير بار آن شانه خالي مي‌كرد. اما انتخابات 7 ژوئن نشان داد طفره رفتن دولت تركيه از اين مسووليت‌ها ممكن نيست، زماني كه مردم تركيه به پاي صندوق‌هاي راي رفتند تا سرنوشت خود را تعيين كنند نتيجه انتخابات روشن بود. ديگر حزب عدالت و توسعه مانند گذشته محبوب نيست. اين حزب طي 13 سال گذشته در هيچ انتخاباتي شكست نخورده بود اما در اين انتخابات با كسب 70/40 درصد آرا اكثريت را در پارلمان از دست داد تا روياي اردوغان براي رسيدن به نظام رياست‌جمهوري و محوريت قدرت در تركيه با مانع بزرگي مواجه شود. اكنون اردوغان و حزبش بايد بپذيرند محبوبيت گذشته را ندارند از همين رو مي‌توان روزهاي پس از انتخابات را روزهاي سختي براي حزب عدالت و توسعه و اردوغان دانست. نتيجه اين انتخابات را مي‌توان محبوبيتي دانست كه از دست رفته است.