ماه عسل در روابط رياض و پاريس

ثروت نفتي عربستان سعودي فرانسه را آنقدر اغوا كرده كه راه خود را از امريكا كج كرده است. با آنكه فاصله ميان واشنگتن و رياض روزافزون شده، پاريس به‌شدت به رياض متمايل است. البته اين كشش يك جانبه نيست. محمد بن سلمان، جانشين وليعهد عربستان كه براي دومين بار در دو ماه اخير به فرانسه سفر كرده، با آغوش گرم فرانسوا اولاند، رييس‌جمهوري فرانسه مواجه شده است. درباره اين جاذبه و كشش كه ميان رياض و پاريس ايجاد شده مي‌توان دلايل گوناگون آورد.
دلايل سعودي
از تحولات اخير در روابط امريكا و عربستان به نظر مي‌رسد، رابطه پشت پرده رياض و واشنگتن سردتر از آنچه پيش‌بيني مي‌شد است. برخي تحليلگران امريكايي محمد بن سلمان، جانشين وليعهد عربستان را كه از او به عنوان دولت در سايه و تصميم‌ساز اصلي رياض ياد مي‌كنند عامل دور شدن بيش از پيش رياض و واشنگتن مي‌دانند. محمد بن سلمان، پسر جوان ملك سلمان قرار بود تنها وزير دفاع و جانشين وليعهد عربستان باشد، اما او اكنون به صحنه‌گردان اصلي سياست خارجي رياض تبديل شده است.
ظاهرا محمد بن سلمان، پسر جوان ملك سلمان پادشاه عربستان، راه را بلد است. به نظر مي‌رسد بعد از نشست كمپ ديويد كه با يك بيانيه سياسي به پايان رسيد، محمد بن سلمان اكنون راه مسكو و پاريس را در پيش گرفته تا نارضايتي خود از واشنگتن و البته گزينه‌هاي فراوان براي انتخاب خود را نشان دهد. او از يك طرف قراردادهاي نظامي- هسته‌اي را با روسيه دنبال مي‌كند و از سوي ديگر بودجه هنگفتي را در قبال تجهيزات پيشرفته نظامي فرانسوي به حساب اليزه واريز مي‌كند.
وي در كمتر از يك هفته، بعد از ديدار و رايزني با ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه كه همراه با توافق‌هاي نظامي و هسته‌اي بود، روز گذشته خود را به پاريس رساند تا در ديدار با فرانسوا اولاند، رييس‌جمهوري فرانسه بخش ديگري از اهداف نظامي و هسته‌اي خود را از اين طريق دنبال كند.
اين چندمين دور ديدار شاهزاده سعودي با رييس‌جمهوري فرانسه به شمار مي‌آيد. اولاند در چند ماه اخير به رياض سفر داشت و محمد بن سلمان قبل از سفر به اجلاس كمپ ديويد در امريكا نيز با مقامات فرانسوي در پاريس ديدار داشت. بر اين اساس منابع سعودي و فرانسوي مدعي‌اند رياض و پاريس تمايل دارند تا سطح اين روابط را به سطحي استراتژيك و ممتاز برسانند. اصول اين روابط بر سفرهاي متقابل در سطوح عالي متمركز است. لازم به ذكر است ملك سلمان بن عبدالعزيز، پادشاه عربستان چند ماه قبل از قرارگرفتن در اين مقام در ماه سپتامبر 2014 به پاريس سفر داشت.
دلايل فرانسوي
مسائل اقتصادي، سرمايه‌گذاري، حمل‌ونقل و همكاري در بخش دريايي از محورهاي مهم توافقات اخير عربستان و فرانسه هستند اما برخي گمانه‌زني مي‌كنند به دنبال حمايت دولت فرانسه از مواضع سعودي در بحران‌هاي منطقه‌اي از جمله در سوريه و يمن، عربستان تمايل دارد برنامه هسته‌اي خود را هم از طريق پاريس دنبال كند. اگرچه با توجه به مخالفت واشنگتن ترديدهايي درباره تحقق اين هدف وجود دارد.
به هر حال براي فرانسه، نزديك شدن به عربستان سود سرشاري دارد. اين كشور به تازگي تسليحات نظامي سه ميليارد دلاري را براي لبنان تامين كرد كه بهاي آن را عربستان پرداخته است. در همين حال فرانسه همين واسطه‌گري را از طرف عربستان براي مصر انجام مي‌دهد كه از حمايت مالي رياض برخوردار است. احتمالا هر نوع توافق هسته‌اي بين رياض و پاريس نيز سود ميليارد دلاري براي فرانسه خواهد داشت. از همين رو ناظران، بي‌ميلي پاريس به امضاي توافق هسته‌اي گروه 1+5 با ايران را به دليل توافقات پشت پرده رياض و پاريس  ارزيابي مي‌كنند.