«گواتر منطقه نمونه پرورش ميگو است.» اين شعاري است كه بارها و بارها از زبان مسوولان چابهار شنيده شده است. اما سال‌هاست كه پروژه پرورش ميگوي گواتر تحت تاثير عوامل مختلفي چنانچه شايسته است، مورد توجه قرارنگرفته است. مشكلات مالي پرورش‌دهندگان، عدم وجود ساز و كار حفاظتي مناسب مزارع و انواع بيماري‌هاي ويروسي ميگو از عواملي است كه پرورش ميگو را در سال‌هاي اخير متوقف كرده بود.
معاون وزير جهاد كشاورزي نيز در گفت‌وگو با خبرگزاري‌ها در اين‌باره چنين گفته است: «در چند سال اخير به دليل مشكلاتي از قبيل توفان گونو، بيماري لكه سفيد ميگو و سرقت‌هاي مكرر از مزارع پرورش ميگو، توليد چنداني در منطقه وجود نداشت.» بيماري ويروسي لكه سفيد طي سال‌هاي 87 تا 91 آثار زيانباري بر مزارع پرورش ميگو داشته و سبب توقف اين صنعت شده است.
سال گذشته با صحبت‌هاي مسوولان شيلات و فرمانداري چابهار اميدهايي براي احياي مجدد مزارع پرورش ميگوي چابهار، به خصوص منطقه گواتر ايجاد شد و در همان سال ميزان توليد ميگوي چابهار 210 تن اعلام شد. جذب سرمايه‌گذاران داخلي و خارجي براي ورود بخش پرورش ميگوي گواتر يكي از راهكارهاي پيشرفت اقتصادي منطقه است. به گفته مسوولان سرمايه‌گذاراني براي گسترش مزارع پرورش ميگوي چابهار اعلام آمادگي كرده‌اند و دولت حمايت‌هاي ويژه‌اي از پرورش‌دهندگان ميگو در گواتر فراهم آورده است. اما بدون رفع مشكلاتي مانند بيمه مزارع، تامين امنيت و جلوگيري از سرقت از مزارع ونظارت دقيق بر بحث بهداشت مزارع و بيماري‌هاي ويروسي، حضور سرمايه‌گذاران پر سود نخواهد بود. در حال حاضر مهم‌ترين مشكل پرورش‌دهندگان ميگو در چابهار، نداشتن نقدينگي و در كنار آن نبود امنيت و سرقت است و اين موارد بسياري از مزارع پرورش ميگو در گواتر را غير فعال كرده است. بيش از 400 هكتار براي پرورش ميگوي گواتر اختصاص داده شده است، در حالي كه رييس هيات‌مديره انجمن صنفي توليدكنندگان ميگوي چابهار از ظرفيت 800 هكتاري اين منطقه براي پرورش ميگو خبر مي‌دهد. در صورت استفاده از اين پتانسيل‌ها و رونق گرفتن صادرات ميگو از گواتر اقتصاد اين ناحيه رونق گرفته و بسياري از معضلات اجتماعي از جمله ناامني مرتفع خواهد شد.
علاوه بر اين بايد تدابيري جهت حفاظت از محيط زيست گواتر و جلوگيري از زيان‌هاي پساب مزارع ميگو كه حاوي تركيبات آلي و موادشيميايي است و به محيط‌هاي اطراف مزارع تخليه مي‌شود، انديشيده شود چرا كه ممكن است در درازمدت آثار مخربي بر محيط زيست و نيز تغيير در تركيب گياهان و جانوران منطقه داشته باشد.
گواتر؛ قطب گردشگري جنوب شرق
جنگل‌هاي حرا، ساحل بكر و زيباي شني و پديده زيباي جزر در كنار جاذبه‌هاي طبيعي رودخانه باهوكلات كه به اين خليج مي‌ريزد، گواتر را به يكي از مكان‌هاي ديدني براي طبيعت‌گردان تبديل كرده است.
حرا درختچه‌اي است كه در مرداب‌هاي نواحي گرم در كرانه‌هاي عربستان، مصر و جنوب ايران مي‌رويد. 350 هكتار از اين جنگل‌ها در ناحيه ساحلي خليج گواتر و در نزديكي محلي كه رودخانه باهوكلات به درياي عمان مي‌ريزد، قرار دارد. سيستان و بلوچستان بعد از هرمزگان و بوشهر سومين استان كشور است كه جنگل‌هاي حرا يا مانگرو در آن رويش دارند و اين‌گونه جنگلي با اكوسيستمي كه ايجاد مي‌كند پناهگاه بسياري از آبزيان منطقه است. جنگل‌هاي حرا در گواتر جزو مناطق حفاظت شده محيط زيست به شمار مي‌آيند. اداره منابع طبيعي و آبخيزداري سيستان و بلوچستان جهت حفظ و افزايش وسعت جنگل‌هاي حرا در چابهار و كنارك، هر ساله به طور متوسط در 50 تا 100 هكتار از اين جنگل‌ها عمليات احيا انجام مي‌دهد.
كمي دورتر از دريا كوه‌هاي جذاب مريخي كه در آن سوي جاده ساحلي منتهي به گواتر قرار گرفته‌اند، جزو مناطق نادر گردشگري ايران به شمار مي‌آيند. متاسفانه اين جاذبه‌ها نه تنها براي گردشگران خارجي، بلكه براي اكثر ايرانيان نيز ناشناخته مانده است.
اين همه موهبت‌هاي طبيعي و زيست محيطي نيازمند نگاه ويژه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري است، چرا كه توسعه فرهنگي و اقتصادي منطقه، از راه توجه به گردشگري، پرشتاب خواهد شد. اين سازمان بايد با اطلاع‌رساني اقدام به شناساندن منطقه به گردشگران كند و در كنار آن زيرساخت‌هاي مورد نياز صنعت توريسم را در منطقه فراهم مكند. در حالي كه بندر چابهار نيز از داشتن هتل‌هاي اقامتي كافي و استاندارد محروم است، دور از انتظار نيست كه در خليج گواتر و روستاهاي اطراف آن مكان‌هايي براي اسكان و استراحت گردشگران يافت نشود.
گواتر؛ قطب صادرات غيرنفتي
درحالي‌كه خط ساحلي استان سيستان و بلوچستان مي‌تواند در شرايط ركود اقتصادي و خشكسالي، موتور محرك توسعه استان باشد، همچنان از نبود زيرساخت‌هاي مورد نياز تجارت رنج مي‌برد. منطقه آزاد چابهار كه وصل‌كننده ايران به آب‌هاي آزاد و آسياي ميانه است، در اين سال‌ها با ركود چشمگيري در مبادلات تجاري مواجه شده بود. در كنار آن خليج گواتر با موقعيت تجاري بي‌نظير براي صادرات غيرنفتي، از همان اندك توجه هم محروم مانده است.
در حالي كه پاكستان در آن سوي مرز پاكستان در حال توسعه و تجهيز بندر گواتر و تبديل آن به يك منطقه آزاد تجاري و صنعتي است، قسمت ايراني بندر گواتر مورد توجه جدي قرار نگرفته است. گواتر كه در گذشته از مناطق تجاري پررونق محسوب مي‌شده است بدون ترديد با كمي توجه و ايجاد تضمين براي سرمايه‌گذاران مي‌تواند همانند گذشته محل ارتباط ايران با آب‌هاي آزاد شود.
اميد است مسوولان پيش از آنكه بنادر در حال ساخت پاكستان سواحل ايران را تحت‌الشعاع قرار دهند، زيرساخت‌هاي مواصلاتي و بندري لازم را فراهم آورند تا پتانسيل‌هاي جغرافيايي اين منطقه به موهبتي براي رفاه مردم بدل شود.