چرا كمپين «بله» در يونان شكست خورد
ديويد پاتريكاراكوس٭
بله، كلمه ساده‌اي است. خيلي ساده مي‌توان گفت بله و از شنيدن آن لذت برد و البته اين انتخاب منطقي است. حداقل به عقيده مقامات اتحاديه اروپا كه زمان زيادي از هفته گذشته را صرف دعوت از يوناني‌ها براي پاسخ مثبت دادن به پيشنهادات طلبكاران داشتند. مخصوصا ژان كلود يانكر، رييس اتحاديه اروپا كه هفته گذشته تقريبا به شكلي عاطفي به يوناني‌ها پيام داد كه: «من مي‌خواهم به يوناني‌ها بگويم كه عميقا آنها را دوست دارم و شما نبايد خودكشي را فقط به دليل ترس از مرگ انتخاب كنيد...»
اما اكنون كه من اين سطور را مي‌نويسم، روشن است كمپين «نه» با بيش از 60 درصد آرا پيروز شده است. آتني‌ها در واكنش به اين رويداد سياسي با شادي در مقابل پارلمان تجمع كرده و پرچم خود را تكان مي‌دهند. كمي آن طرف‌تر آنارشيست‌ها همه‌چيز را به آتش كشيده و در حال درگيري با پليس هستند.
پس چرا كمپين «بله» به طرز چشمگيري شكست خورد؟ پاسخ اين است: به دلايل مختلف. اول اين صداي عمومي و محلي است. نخست وزير يونان الكسيس سيپراس را مي‌توان براي مسائل گوناگون سرزنش كرد اما نه براي بحران در يونان. (هر چند بسياري بر اين باورند كه او همه‌چيز را بدتر كرده است). بحران كنوني ريشه در عملكرد نخست‌وزيران قبلي يونان، جورج پاپاندرا و آنتونيس ساماراس دارد.
در عين حال در كمپين «بله» يك نكته منفي نهفته بود و در چشم يوناني‌ها فجيع‌ترين نكته اين بود كه اين كمپين از سوي رهبرحزب مخالف و نخست وزير قبلي يونان ساماراس حمايت مي‌شد. او در روز همه‌پرسي به شكلي عمومي اعلام كرد كه راي ما «آري به يونان و آري به اروپا است.» چنين صدايي از سوي يك فرد منفور كه حتي در حزب خود جايگاهي ندارد، موجب از دست رفتن بخشي از آراي مثبت شد. چرا كه يوناني‌ها دوست نداشتند با كسي همصدا شوند كه مقصر اين بحران است و بايد سرزنش شود.
يك مساله ديگر به نقش رسانه‌هاي غير دولتي مخصوصا شبكه تلويزيوني متعلق به بخش خصوصي باز مي‌گردد. اواخر بعد از ظهر يك شنبه وقتي با تئودور 30 ساله صحبت مي‌كردم او گفت كه تنها به اين دليل پاسخ منفي مي‌دهد چون پروپاگانداي پشت تلويزيون پي در پي تبليغ مي‌كنند كه راي مثبت دهند.
از سوي ديگر بايد اشاره كرد هنگامي كه موقعيت بحراني است، مخالفان اقدام به سرپيچي آشكار مي‌كنند. «نه» معروف يوانيس متاكس به اتمام حجت بنيتو موسوليني در سال 1940 را به ياد بياوريد كه وقتي او خواهان دسترسي به سايت‌هاي استراتژيك يوناني شد. اما پاسخ منفي آتن منجر به آغاز جنگ جهاني دوم شد. اين ريشه در روح و روان عمومي يوناني دارد و آنها هر سال يك روز را براي oxi يا «نه» به شكل تعطيل عمومي جشن مي‌گيرند.
به ويژه هنگامي كه اين « نه» در پاسخ به آلمان باشد خيلي مهيج است. همان‌طور كه تقاضاي اخير يونان درباره لزوم بازپرداخت غرامت جنگ جهاني دوم از سوي آلمان مطرح شد. بسياري از يوناني‌ها بر اين باورند كه آلماني‌ها درصدد هستند بارديگر سراسر اروپا را تصرف كنند و آنها بايد با وجود هزينه‌هاي زياد مقاومت كنند.
در نهايت همان‌گونه كه متاكس نه گفت، يوناني‌ها وقتي به قدر كافي فكر كردند، مي‌گويند «نه». يونان در حال حاضر از رياضت، فقر و بيكاري و بدبختي بيمار است. مردم خسته شده‌اند. به لحاظ تاريخي و سياسي براي يوناني‌ها گفتن نه ساده‌تر است.
٭ نويسنده كتاب « ايران هسته‌اي: تولد يك دولت اتمي»
منبع: گاردين