واكنش‌هاي تركيه به اقدامات اسرائيل با رنگ و بوي انتخاباتي
محمود فاضلي
در حالي كه تركيه شمارش معكوس براي انتخابات را آغاز كرده و اين انتخابات به عنوان يكي از حوادث مهم سال 2023 در دنيا ارزيابي مي‌شود، در روزهاي اخير مقامات دولت تركيه و احزاب سياسي اين كشور به جنايات رژيم صهيونيستي عليه مردم مظلوم فلسطين واكنش نشان دادند. البته گروهي معتقدند واكنش‌هاي مقامات دولتي و احزاب اين كشور بي‌رابطه با انتخابات آتي تركيه نيست.
چاووش اوغلو وزير خارجه تركيه در اولين واكنش خود در يك كنفرانس خبري پس از نشست وزراي خارجه ناتو اظهارداشت: «اسراييل با چنين حملاتي پا از گليم خود فراتر نهاده است. اين اقدامات اسراييل به‌هيچ‌وجه قابل قبول نيست و ما به‌شدت آن را محكوم مي‌كنيم. اسراييل بايد به اينگونه حملات پايان دهد. وقتي به ائتلاف (دولت ائتلافي اسراييل) نگاه مي‌كنيم، اسامي نژادپرست در آن وجود دارد. اقدام اسراييل در مسجدالاقصي به هيچ‌وجه قابل قبول نيست. اميدواريم ديگر تكرار نشود. ما اين موضوع را دنبال خواهيم كرد. گفت‌وگوي ما با اسراييل آغاز شده است ولي اين گفت‌وگو نمي‌تواند به قيمت آرمان فلسطين تمام شود. ما نمي‌توانيم روي اصول خود سازش كنيم. فلسطين، مسجدالاقصي و بيت‌المقدس خط قرمز ماست، ما هرگز در اين مسائل كوتاه نخواهيم آمد.»
«چاووش‌اوغلو»، در جديدترين اقدام خود طي تماسي تلفني با وزير خارجه اسراييل اعلام داشت خشونت نيروهاي امنيتي اسراييل هيچ توجيهي ندارد اقدامات خشونت‌آميز عليه مردم بيگناه در ماه مبارك رمضان توسط نيروهاي امنيتي اسراييل پذيرفتني نيست و حملات هوايي اسراييل به نوار غزه و لبنان محكوم است. مسلمان براي جلوگيري از حملات رژيم صهيونيستي به فلسطينيان و مسجدالاقصي بايد متحد شوند. كشورهاي اسلامي زير چتر سازمان همكاري اسلامي در اجلاس‌هاي قبلي در دوره رياست تركيه بر اين سازمان، تصميماتي را با هدف حفاظت از فلسطين و مسجدالاقصي اتخاذ كردند. انجام اين تصميمات و اقدامات تنها بر عهده تركيه نيست بلكه بر عهده همه كشورهاي اسلامي است. از كشورهاي اسلامي مي‌خواهيم تا همه با قاطعيت بيشتري گام‌برداريم.»
ابراهيم كالين سخنگوي رياست‌جمهوري تركيه نيز حملات غيرحقوقي و غيراخلاقي اسراييل عليه غزه را به‌شدت محكوم كرد. به اعتقاد او اسراييل بايد به سياست خشونت‌بار خود كه روزهاست ادامه مي‌دهد، هر چه سريعتر پايان دهد. ما در كنار مردم فلسطين قرار داريم و به حمايت از آنها ادامه خواهيم داد. مصطفي شنتوپ رييس مجلس نوشت: «باز هم جنگنده‌های اسراييل مانند ماه‌هاي رمضان سال‌هاي قبل، غزه را بمباران مي‌كنند. اين حمله غيرانساني و غيرحقوقي اسراييل را به‌شدت محكوم مي‌كنم.»
عمر چليك سخنگوي حزب «عدالت و توسعه» ضمن محكوم كردن اين حملات اعلام داشت دولت اسراييل با برداشتن گام‌هايي كه تنش را تشديد مي‌كند، حيات انسان‌هاي بيگناه و صلح منطقه‌اي را تهديد مي‌كند. نتانياهو موضع تهاجمي خطرناكي اتخاذ كرده است. نومان كورتولموش نايب رييس حزب «عدالت و توسعه» تاكيد داشت: «اسراييل مرتكب جرم غيرانساني مي‌شود، غزه كه تحت محاصره و تحريم است. يك مشت فلسطيني مظلوم توسط قاتل‌هاي صهيونيست بمباران مي‌شوند. جوامع بين‌المللي و در راس آن جهان اسلام در برابر اين جرم غيرانساني فقط نظاره‌گر هستند.»
به‌گفته «باغچلي» رييس حزب «حركت ملي‌گرا» اندوه عميق خود نسبت به برخورد شنيع و توهين‌آميز با مسجدالاقصي را يك مسووليت اخلاقي و ملي مي‌دانم. تلاش نيروهاي امنيتي اسراييل براي تخريب جايگاه مقدس و تجاوزناپذير حرم شريف و آسيب رساندن به بافت مقدس با استفاده از روش‌هاي ترور غيرقابل قبول است. رفتار اسراييل خصمانه است. هجوم به مسجدالاقصي و برخورد خشونت‌آميز با برادران و خواهران ديني ما كه در آنجا به عبادت مي‌پردازند، علاوه بر شعله‌ور كردن حوادث بسيار خطرناك، حقوق انساني و اعتقادي را ناديده گرفته و حمله‌اي سنگين و وحشيانه به اماكن مقدس ماست. اسراييل فورا به اقدامات خشونت‌آميز خود كه تنش را تشديد مي‌كند پايان دهد. اقدامات غيرانساني انجام شده عليه مسجدالاقصي را محكوم مي‌كنم.»
حزب اسلامگراي «سعادت» به رهبري كاراملا اوغلو و از مخالفين اردوغان تاكيد دارد تمام توان تشكيلاتي و رسانه‌اي خود را براي حمايت از مردم فلسطين به ميدان آورده و نخستين حزبي بود كه به جنايات اخير صهيونيست‌ها واكنش نشان داد. به‌گفته او، اسراييل به‌مدت دو روز، حمله غيرانساني و تروريستي جديدي را عليه مردم غزه آغاز كرد. ارتش اشغالگر اسراييل بايد فوراً متوقف و جامعه جهاني هر چه سريعتر وارد عمل شود. تركيه بايد نقش فعالي در اين روند ايفا كند. با تشكيل نشست سازمان همكاري اسلامي و شوراي امنيت سازمان ملل متحد، گام‌هاي ملموسي براي پايان دادن به اين ظلم برداشته شود.»
فاتح اربكان رهبر حزب «دوباره رفاه» كه به ائتلاف حاميان اردوغان پيوسته اعلام كرد: «حملات غيرانساني رژيم صهيونيستي به غزه به‌هيچ‌وجه قابل توجيه نيست. ما همچنان در كنار برادران مظلوم و رنجديده فلسطيني خود خواهيم ماند.» مصطفي دستيجي رهبر «حزب وحدت بزرگ» و از اعضاي ائتلاف حاميان اردوغان گفت: «اسراييل تروريست به روال ساليان قبل، باز هم در ماه رمضان به مسجدالاقصي حمله كرد. من اين قاتلان ظالم صهيونيست را نفرين مي‌كنم. روزي خواهد رسيد كه آنان حتي سايه درختي براي پنهان شدن پيدا نمي‌كنند.»
كمال كليچدار اوغلو، رهبر حزب جمهوري‌خواه خلق در محكوميت حملات رژيم صهيونيستي گفت: «موضع و خاستگاه ما روشن است، جاي ما در كنار فلسطين است و پيام اتحاد و همبستگي خود را اعلام مي‌كنيم. حملات اسراييل به غزه را محكوم مي‌كنم و در كنار ملت فلسطين هستم». موضع‌گيري وي در حالي است كه حزب حاكم تركيه، تلاش دارد او را به عنوان يك شخصيت غرب‌گرا، وابسته و ضد اسلام معرفي كند. داود اوغلو رهبر حزب «آينده» نيز اعلام كرد: «حملات اسراييل به غزه را محكوم مي‌كنم. اسراييل بايد فورا اين حملات را متوقف كند. تركيه بايد نقش پيشگامانه خود را ايفا كند و جامعه بين‌المللي را عليه اسراييل بسيج كند.»