«كروكوديل»، نمايشنامه اقتباسي تام باسدن منتشر شد
زيستن در بدن حيوان عظيمالجثه
گروه هنر و ادبيات|فيودور داستايفسكي داستاني دارد به نام تمساح يا كروكوديل كه در سال1865 ميلادي منتشر شده است. نام اين داستان در واقع روياي آدم مضحك است. در اين داستان يك فرد كه همراه با همسرش به ديدن يك كروكوديل در باغوحش رفتهاند، مرد توسط كروكوديل بلعيده ميشود. با اين حال آن فرد زنده ميماند و درون بدن كروكوديل مشغول زندگي ميشود.
تام باسدن نمايشنامهنويس معاصر انگليسي با اقتباس از داستايفسكي نمايشنامهاي نوشته به نام «كروكوديل» كه توسط نشر ني با ترجمه ماهرخ همتي به چاپ رسيده است. در نمايشنامه باسدن برخلاف داستان داستايفسكي نقش اول قصه يك چهره فرهنگي نيست و يك بازيگر شكستخورده است. مردي كه معتقد است لغو نظام ارباب رعيتي باعث آزادي رعيتها نشده بلكه آنها را به سمت غرب هل داده است. او كه با دوستش به باغ وحش رفته و درگير بحثهاي روشنفكري با محوريت غرب و نظام سرمايهداري است به ناگاه توسط كروكوديل توي باغ وحش بلعيده ميشود.
باقي داستان روايتي است از زندگي اين بازيگر در بدن حيوان عظيمالجثه. تغيير فضاي داستان از يك حالت ترسناك و دلهرهآور به يك فضاي كمدي و نمادين اتفاقي است كه در نمايشنامه باسدن ديده ميشود. فردي كه وارد بدن كروكوديل شده بعد از مدتي متوجه ميشود كه از اين فضا ميتواند استفاده كند تا بيشتر ديده شود. صاحب باغ وحش متوجه ميشود كه از وجود يك آدم بلعيدهشده در بدن يك كروكوديل ميتواند بهره ببرد. حتي نامزد شخصيت اول هم اين را متوجه ميشود.
داستايفسكي كروكوديل را براي نقد جريانهاي غربگرا و ليبرال نوشته بود و باسدن اين نقد را متوجه مفهومي به اسم نمايش كرده است.
نمايشنامه «كروكوديل» يك گورتسك جالب و بامزه است.