كتاب يا گوشت؟!

قيمت كتاب 320 هزار تومان بود. هر صفحه‌اش «963» تومان. در سايت‌ها اما 20 درصد تخفيف مي‌دادند. ناشرش در يكي از فروشگاه‌هايش 15 درصد. خب خريد كتاب به اين قيمت كمي سخت بود. نمي‌گويم توان خريد نبود. ولي در اين برهه اولين چيزي كه در ذهن جولان مي‌دهد؛ اهم و في‌الاهم موضوع است. اينكه در شرايط خاص اقتصادي فعلي، خريد كتاب بدين قيمت درست است يا مثلا تهيه يك كيلو گوشت في‌المثل! هر چند شايد به قيمت كتاب فوق؛ شايد نزديك به نيم كيلوي آن! و آزگارهاي ديگر زندگي كه همگان با آن دست به گريبانيم. ولي زماني كه كتاب و به طريق اولي فرهنگ در سبد روزانه و ماهانه قرار نگرفته باشد؛ شاهد اين مقايسه‌ها هستيم و اين نگره نيز شرح زيادي مي‌خواهد كه چرا چنين نيست. داستان غذاي روح و جسم هم مقايسه تلخ تاريخي است و از فرط گفتن از زهد اسفنديار و كفر ابليس هم معروف‌تر شده است. چاره اما چيست؟ هر فردي فراخور احوال فرهنگي و اقتصادي‌اش، به حتم تصميماتي خواهد گرفت. شايد از يكي بزند و به ديگري اضافه كند كه تقريبا حاليه براي خيلي‌ها چنين است. گفتار درماني و ژست روشنفكري گرفتن هم دردي را درمان نمي‌كند. عده‌اي با خواندن يك صفحه از كتاب مورد علاقه‌شان سيري روحي پيدا مي‌كنند و هستند در طيف مقابل؛ افرادي كه اولويت‌شان امور روزانه زندگي است. قشر متوسط كه در همه زمينه‌هاي موجود اعم از سياسي و اجتماعي و اقتصادي و فرهنگي؛ پيشران مسائل است؛ لامحاله در اين فقره، بيشتر نگاه‌ها به او است كه چه تدبيري خواهد انديشيد. به عينه شاهد آن هستم كه اين قشر (البته ديگر اطلاق متوسط بدان درست نيست) رو به دوباره‌خواني آورده‌اند كه از خوانش و خواندن دور نشوند. قشر متوسط به بالاي جامعه هم براي پر كردن قفسه‌هاي‌شان، مشكلي ندارند و خوشبخت كساني هستند كه به نوعي با اين گروه رفاقت و بده و بستاني دارند و از قبل خريد فرهنگي آنان، توشه و خوشه‌اي برمي‌چينند! از بحث قيمت كتاب دور نشويم كه به حتم ناشران هم مشكلات زيادي دارند و اين شمارگان محدود دال بر اين مشكلات است. دير زماني است كه كتاب در هزينه‌هاي جاري جايي ندارد و كتمان آن هم دردي را دوا نمي‌كند. نگاه هم نشود به گاه نمايش آن در ارديبهشت كه با جمع و ضربي مي‌توان ميليارد‌هاي فروش رفته را متوجه شد. هر چه جلوتر مي‌رويم خريد و تهيه كتاب سخت‌تر مي‌شود. هرگاه در خريد كتاب ترديدي نداشته باشيم؛ آنگاه مي‌توان از ميزان كتابخواني‌مان بگوييم و شرح اين داستان بسيار سخت است. هر زمان صاحب اين قلم فرضي مابين كتاب و ساير مقوله‌ها، ترسي نداشته باشد؛ آن زمان مي‌توانيم بگوييم هزينه براي كتاب كرده‌ايم. راستي آخرين كتابي كه بي‌وسواس و هراس از خالي شدن جيب خريديم و خريديد چه زماني بود؟! آن عدد تقريبي بالا يادتان باشد. آن 963 تومان! دنباله تفكر خريد و نخريدنش هم با خودمان و خودتان!