2ـ با درك مفاهيم اقتصادي در چارچوب نظام معيار اسلامي از طريق كار و تلاش و روحيه انقلابي و جهادي، كارآفريني، قناعت و انضباط مالي، مصرف بهينه و دوري از اسراف و تبذير و با رعايت وجدان، عدالت و انصاف در روابط با ديگران در فعاليتهاي اقتصادي در مقياس خانوادگي، ملي و جهاني مشاركت ميكنند.
هدف عملياتي 2- تعميق تربيت و آداب اسلامي، تقويت اعتقاد و التزام به ارزشهاي انقلاب اسلامي. (1، 2 و 8)
راهكار 2/6ـ تقويت و توسعه تعاملات نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي با جامعه و ساير دستگاهها و نهادها از طريق گسترش ساختار تلفيقي و مساله محور در ضمن طراحي و اجراي برنامههاي درسي.
هدف عملياتي 3- ترويج و تعميق فرهنگ حيا، عفاف و حجاب متناسب با قابليتها و ظرفيتهاي نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي. (1 و 2)
راهكار 3/3ـ جلب مشاركت سازنده و اثربخش خانوادهها در حفظ، تعميق و اشاعه حيا، عفاف و پوشش دانشآموزان.
هدف عملياتي 8- افزايش مشاركت نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي و مدرسه و معلمان و دانشآموزان در رشد و تعالي كشور در عرصههاي ديني، فرهنگي، اجتماعي در سطح محلي و ملي به عنوان نهاد مولد سرمايه انساني، فرهنگي، اجتماعي و معنوي. (5، 2 و 7)
راهكار 3/8 ـ بسترسازي براي حضور فعال دانشآموزان در تشكلهاي رسمي و قانوني مرتبط با اتكا به ظرفيتهاي درون و برون آموزش و پرورش از قبيل بسيج دانشآموزي، كانونهاي علمي و فرهنگي و انجمن اسلامي دانشآموزان.
راهكار 6/8 ـ تقويت شايستگيهاي حرفهاي و اعتقادي مديران و معلمان و فراهم آوردن ساز و كارهاي اجرايي براي مشاركت فعال و موثر ايشان در برنامههاي تربيتي و فعاليتهاي پرورشي مدارس.
راهكار 8/8 ـ مشاركت فعال آموزش و پرورش در مواجهه با نيازهاي فوري و عمومي جامعه از قبيل: شيوع بيماريهاي فراگير، زلزله، رفع بيسوادي، حاكميت قوانين و مقررات، حفظ و پاكيزگي محيط زيست، خدمت به محرومين، حركتهاي خيرخواهانه مردمي و انقلابي از طريق برگزاري دورهها، اردوهاي آموزشي و توجيهي براي آمادهسازي مربيان و دانشآموزان.
هدف عملياتي 9- جلب مشاركت اركان سهيم و موثر و بخش عمومي و غيردولتي در تعليم و تربيت رسمي عمومي. (5، 2 و 7)
راهكار 1/9ـ ايجاد تسهيلات قانوني و سازوكارهاي تشويقي و انگيزشي لازم اعم از مادي و معنوي، براي بسط فرهنگ نيكوكاري و تعاون، مشاركتپذيري و مشاركتجويي در جامعه و در بين دانشآموزان با الهام از آموزههاي ديني با تاكيد بر استفاده مناسب از ظرفيت كتابهاي درسي، مجلات و رسانههاي آموزشي و برگزاري اردوهاي جهادي.
راهكار 2/9ـ ايجاد سازوكارهاي مناسب براي حفظ و ارتقاي مستمر سطح مشاركت واقفين و خيرين مدرسهساز از قبيل نامگذاري مدارس به نام ايشان، مشاركت آنان در مديريت مدارس خيرساز، مشاركت دولت در تامين هزينههاي اين مدارس.
راهكار 3/9ـ توسعه مشاركت بخشهاي دولتي و غيردولتي در انجام امور به توليد، چاپ و توزيع مواد و منابع آموزشي در چارچوب سياستهاي آموزش و پرورش با تاكيد بر سياست توليد بستههاي آموزشي و سياست چند تاليفي در كتابهاي درسي.
راهكار 4/9ـ تقويت و گسترش مدارس غيردولتي با اصلاح و بازنگري قوانين و مقررات موجود.
هدف عملياتي 10- ارتقاي منزلت اجتماعي و جايگاه حرفهاي منابع انساني با تاكيد بر نقش الگويي و جايگاه معلم. (4و 2)
راهكار 3/10- اصلاح قوانين و مقررات موجود استخدامي، مالي و اداري متناسب با حرفههاي تخصصي، با مشاركت دستگاههاي ذيربط.
هدف عملياتي 11- بازمهندسي سياستها و بازتنظيم اصول حاكم بر برنامه درسي تربيت معلم با تاكيد بر كارورزي و انطباق سطح شايستگيهاي حرفهاي معلمان در سطح ملي و جهاني با مقتضيات الگوي برنامه درسي در نظام تعليم و تربيت و طراحي سياستهاي مناسب براي ارتقاي شيوههاي جذب، تربيت و نگهداشت معلمان در آموزش و پرورش. (7، 4، 2، 1 و 8)
راهكار 11/11ـ مشاركت فعال در تعاملات بينالمللي، با اولويت جهان اسلام و انعكاس نظريات و تجربيات موفق داخلي در محافل و مراكز علمي جهاني.
هدف عملياتي 13- افزايش نقش شوراهاي آموزش و پرورش استان، مناطق و مدارس در تقويت فعاليتهاي تربيتي استان و منطقه و مدرسه در چارچوب سياستها و برنامههاي ملي. (5، 2، 4 و 7)
راهكار2/13- افزايش كارآمدي شوراهاي درون مدرسه (مانند شوراي معلمان و شوراي دانشآموزان) با تفويض برخي اختيارات اداره و مدرسه به آنان فراهم آوردن زمينه مشاركت بيشتر ايشان در فرآيند تعليم و تربيت مدرسه.
هدف عملياتي 18- تغيير و نوآوري در نظام تعليم و تربيت رسمي عمومي با رويكرد تعاليبخش، پويا و بالنده. (7، 1 و 2)
راهكار 4/18ـ استفاده بهينه از دانش و تجربه نخبگان و پيشكسوتان آموزش و پرورش.
راهكار 5/18ـ استقرار نظام خلاقيت و نوآوري در آموزش و پرورش در راستاي تربيت جامعه و بالندگي معنوي و اخلاقي و حمايت مادي و معنوي از مديران، مربيان و دانشآموزان خلاق و نوآور و كارآفرين.
هدف عملياتي 23- توسعه ظرفيت پژوهش و نوآوري، نظريهپردازي و مستندسازي تجربيات تربيتي بومي. (8، 2 و 7)
راهكار 3/23- حمايت مادي و معنوي از طرحهاي موفق و نوآوريهاي تربيتي بومي، مستندسازي و انتشار يافتههاي پژوهشي در داخل و خارج از كشور و ايجاد بانك اطلاعاتي فعال و كارآمد.
4- قانون تشكيل شوراهاي آموزش و پرورش
در استانها، شهرستانها و مناطق كشور
قانون تشكيل شوراهاي آموزش و پرورش در استانها، شهرستانها و مناطق كشور
ماده 1 - به منظور تحقق مشاركت و نظارت مردم در امر آموزش و پرورش و بهرهگيري از كليه منابع و امكانات، جهت تاسيس، توسعه و تجهيز فضاهاي آموزشي و پرورشي و تسهيل در فعاليتهاي اجرايي آموزش و پرورش، شوراهاي آموزش و پرورش در استانها و شهرستانها به شرح اين قانونتشكيل ميشود.
ماده 11 - مديران مدارس موظفند مدارس تحت مديريت خود را بر اساس بودجه تخصيص يافته از محل منابع زير و در چارچوب ضوابط آموزش و پرورش و خطمشيها و سياستهاي شوراهاي مناطق و با همكاري انجمن اوليا و مربيان با كيفيت مناسب اداره كنند:
1- اعتبارات دولت كه به صورت سرانه دانشآموزي پرداخت ميشود.
2- كمكهاي مردمي.
ماده 13- منابع مالي شوراهاي مناطق براي هزينههاي جاري و عمراني عبارتند از:
5- هدايا و كمكهاي دستگاهها و نهادهاي دولتي و غيردولتي و افراد خير.
ماحصل كلام اينكه باتوجه به ضرورت توسعه مشاركت به عنوان راهكار مهم ارتقاي كيفيت و نيز تبيين انواع مدلهاي مشاركت و تاكيد بر مشاركت واقعي و نظاممند در نظام تعليم و تربيت و نيز تاكيد بر توسعه مشاركت در قوانين و اسناد بالادستي تدوين و تصويب بستههاي تحولي توسعه مشاركت ضرورتي انكارناپذير است كه در نوشتارهاي آينده بيشتر بدان خواهيم پرداخت.