درنگي بر نشست خبري وزير و «شفافسازي»اش
وقتي به «فرهنگ و «ارشاد» وقت نرسيد
مريم آموسا
نشست خبري محمدمهدي اسماعيلي، وزير ارشاد، ظهر ديروز با حضور جمعي از معاونان و مشاورانش برگزار شد. آقاي وزير هدف از اين نشست را «شفافسازي» و پاسخگويي به سوالات خبرنگاران عنوان كرده بود. او مدعي است كه انس و الفت خاصي با اهالي رسانه دارد و در هر موقعیتي، از صحن علني مجلس تا حاشيه جلسات دولت و... پاسخگو است. در اين نشست هم تلاش كرد پاسخ بدهد؛ اما به «خبرنگاراني كه به آنها اجازه سوال كردن داده بود». پاسخها هم البته در بيشتر موارد نه تنها شفافسازي نكرد، بلكه موجب شد همچنان پاسخ پرسشهايي چون بيمه خبرنگاران، وضعیت حمايتي صندوق هنر از هنرمندان و اهالي رسانه و... در هالهاي از ابهام بماند يا پاسخ برخي پرسشها به زمان و مكان ديگري موكول شود. سه روز پيش از نشست، روابط عمومي وزارتخانه به رسانهها اعلام كرده بود تنها اجازه پرسيدن يك سوال دارند؛ آن هم مشروط به اينكه درونمايه آن سوال از قبل بايد به اطلاع روابط عمومي رسانده شود. با اين وجود، فرصت به بعضي از رسانهها و از آن جمله «اعتماد» نرسيد و پرسشي به بيان درنيامد كه ميخواست از ماهيت «فرهنگ» و «ارشاد» در نظرگاه وزير بپرسد و بالطبع آقاي وزير را از ساحت امن آمار دادنها و كليگوييهاي رايج خارج كند. وزير ارشاد در ابتداي نشست از كرونا و تعطيلي برنامههاي فرهنگي گفت و پس از آن از وقايعي كه ملت ايران از شهريور 1401 با آن روبهرو شدند. وقايعي كه او آنها را در دامنه فتنههاي 45 ساله خارجي ارزيابي كرد. اسماعيلي وظيفه دولت را نظم دادن به حكمراني فرهنگي خواند. او از سر و سامان دادن وضعیت معيشت هنرمندان و اهالي رسانه در يكسال جاري سخن گفت، اما بهطور واضح و شفاف به اين نكته اشاره نكرد كه چگونه در شرايطي كه بسياري از گروههاي تئاتري به دلايلي كه ميدانيم از ادامه كار بازماندهاند، نوازندگان زن هم گاهي امكان حضور در اجراها را ندارند، سينماي ايران دوره بيسابقه را تجربه ميكند و... چگونه ميتوان از سامان دادن به شرايط زندگي هنرمندان حرف زد؟ مدت زمان زيادي نگذشته از روزي كه هنرمند كشورمان به دليل ناتواني در تامين هزينه داروهايش از دنيا رفت. او درباره ساختن شهرك هنرمندان در پرند هم حرف زد، اما اشاره نكرد كه چرا شرايط ثبتنام در اين پروژه مسكوني را آنقدر دشوار كردهاند كه عملا كمتر هنرمندي ميتواند به اين امكان -كه دستيابي به آنها در درازمدت ميسر ميشود- برخوردار شود. همينطور ميتوان به دهها موضوع مهم ديگر در ارتباط با معيشت هنرمندان اشاره كرد كه هر كدام به نوعي وعدههاي دهانپركني بر آنها گذاشت، اما آبي از هيچ وعدهاي گرم نشد. مثل طرح فروش - به اصطلاح «فوقالعاده» خودرو با اقساط سنگين به اهالي فرهنگ و هنر كه از تامين نيازهاي اوليه زندگي خود باز ماندهاند. با توجه به نزديكي زمان برگزاري جشنوارههاي فجر، بخش عمده پرسشها به اين جشنوارهها اختصاص داشت كه آقاي وزير ارشاد پاسخ بعضي از آنها را به معاونان خود در آينده حواله كرد. طرفه اينكه او روي اهميت به كاربردن واژگان فارسي هم تاكيد كرد در حالي كه حرفهاي خودش از كلمات و عبارات غيرفارسي خالي نبود.