بوسه نجات از مرگ
جيمز آنجلوس
در پنج سال گذشته، سياست يوناني يك تعريف ساده داشت؛ اينكه احزاب اين كشور درباره شرايط وام نجات با هم به توافق برسند. هر حزبي كه توافق با طلبكاران را امضا ميكرد، به سرعت تحت فشار قرار گرفته و رو به زوال ميگذاشت. پاسوك (Pasok)، چپ ميانه وقتي در سال 2009 به يك پيروزي قاطع رسيد، پس از موافقت با برنامه نجات، چنان قدرت را از دست داد كه اكنون يكي از كوچكترين احزاب پارلمان است. حزب نئودموكراسي، رقيب سابق پاسوك كه راست ميانه است نيز در سال 2012 با ابراز مخالفت با برنامه نجات، قدرت را در اختيار گرفت اما پس از تغيير رويه و توافق با كمك مالي دوم يونان در نهايت با از دست دادن محبوبيت قدرت را به حزب چپگراي سيريزا در ژانويه گذشته تقديم كرد و آنتوني ساماراس، رهبر ديرين نئودموكراسي و نخستوزير سابق، با قبول مرگ سياسي از مقام خود استعفا داد. در حال حاضر الكسيس سيپراس، نخستوزير يونان نيز موافقت خود را با برنامه كمك مالي سوم اعلام كرده است. هفته گذشته وقتي او در مقابل پارلمان يونان ايستاد، از قانونگذاران پرسيد كه آيا آنها معتقدند طلبكاران اروپايي در حال باجگيري از يونان هستند؟ بعد افزود شايد نمايندگان مجلس واقعا بر اين باور باشند اما آنها هيچ چارهاي جز تصويب مجموعه اقدامات رياضتي ندارند. با وجود مخالفت دروني در حزب سيريزا، پارلمان در همان دور اول رايگيري، اقدامات منفوري را كه شامل افزايش مصرف ماليات و اصلاحات حقوق بازنشستگي بود، تصويب كرد. پنجشنبه 23 جولاي نيز پارلمان يونان مجموعه اصلاحات قضايي و بانكي را تاييد كرد. اقداماتي كه نه تنها نفرت چپهاي يوناني، بلكه همه طرفهاي داخلي اين كشور را كه از سالها ركود اقتصادي و رياضت مالي خستهاند، برانگيخته است. حالا اين سوال مطرح است كه آيا سيپراس ميتواند ضمن انجام خواسته طلبكاران، در ميان اين شكاف سياسي داخي زنده بماند. او نه تنها با چالش نگه داشتن حزب روبهروست، بلكه در اقدامي به مراتب مشكلتر بايد خشنودي هر دو گروه رايدهندگان يوناني و طلبكاران را به دست آورد. اگر سرنوشت احزاب سياسي حاكم قبلي را تحت رژيمهاي نجات نشانه بگيريم، آينده سيريزا خوب به نظر نميرسد. زمان سيپراس براي بازسازي خود و حزبش بسيار كوتاه است. حفظ جايگاه يونان در يورو ميتواند به معلق شدن او از قدرت بينجامد. با وجود هرج و مرج سياسي عميق ماه گذشته، سيپراس همچنان از محبوبيت بيشتري برخوردار است. بسياري از يونانيان او را به عنوان فردي كه عليه طلبكاران از راه مذاكره جنگيد، ميبينند. همزمان اكثريت يونانيان از تصميم او براي رسيدن به توافق حمايت ميكنند. مبارزهاي كه پس از سالها تحقير ملي با نام حفظ غرور و حاكميت، به يك مصالحه براي حفظ يونان در يورو انجاميد، آنچه يونانيها ميخواستند. يك نظرسنجي جديد نشان ميدهد محبوبيت سيپراس تقريبا 60 درصد است. اگر امروز در يونان انتخابات انجام شود، سيريزا بدون شك پيروز ميشود. با اين حال حمايت سياسي به ويژه در زمان افزايش ماليات و كاهش بودجه عمومي ميتواند به سرعت كاهش يابد.
اما اختلاف نظر درباره شرايط نجات ميتواند موجب معتبر شدن هر نوع تلاش خرابكارانه عليه آن باشد. يونانيان ممكن است از خود بپرسند چرا آنها بايد به مالياتهاي افزايشي پايبند باشند، زماني كه دولت تعهدات خود را به مردم كاهش ميدهد. به همين سبب اخيرا صندوق بينالمللي پول خواسته است كه بدهي يونان را كاهش دهد و اشاره شده كه چند كشور احتمالا قادر به انجام اين كار خواهند بود. اما سيپراس ممكن است هنوز از طريق برنامه رياضت دردناك راهي براي حفظ نيات راديكال خود بيابد. چنانچه صبح روز 13 جولاي، او پس از يك جلسه مذاكره شبانهروزي در بروكسل، در مقابل دوربينهاي تلويزيوني ايستاد و گفت تحت برنامه سوم رياضت، حكومت خود را دنبال ميكند. او گفت اين برنامه را به عدالت اجتماعي اختصاص داده و دولت وي اصلاحات راديكال را شامل حال اوليگارشي حاكم و منافع قدرتمنداني ميكند كه منجر به سقوط كشور شدهاند و هنوز سهم خود را براي كمك به بهبود يونان ندادهاند. ديميتري ساتريپوليس، استاد علوم سياسي در دانشگاه آتن ميگويد: حالا كه سيپراس گزينهاي بهتر از رعايت يك رژيم رياضت اقتصادي نيافته، او تعهد ميكند كه بر سياستهاي كنترل بيشتر و سركوب فساد و فرار از پرداخت ماليات، به ويژه در ميان اغنيا و سياستمداران متمركز شود. اين نوع رويكرد بخشي از تلاش گستردهتر براي متقاعد كردن رايدهندگان يوناني است كه پس از سالها رياضت به دنبال شرايط بهتر و قابل قبول هستند. به عنوان يك اصلاحطلب، سيپراس يك مزيت كليدي دارد: او تازه وارد صحنه سياسي شده و هيچ ارتباطي با دستگاه سياسي فاسد كه مدت طولاني بر يونان حكومت كرده، ندارد. براي چند دهه، پاسوك و نئودموكراسي از سيستم حمايتي تا حد زيادي بهرهمند شدهاند. در پنج سال گذشته نيز اين احزاب با اصلاح معيوب سيستمها متهم شدهاند. با اين حال سيريزا و سيپراس هنوز شانس زيادي براي توسل به احساسات رايدهندگان يوناني دارند.
علاوه بر اين سيپراس از يك مزيت سياسي ديگر برخوردار است كه پيشينيان او نداشتند. اردوگاه ضد رياضت در سياست يوناني، در اختيار حزب سيريزا است اما اكثريت قريب به اتفاق كساني كه در پارلمان يونان هستند، در اردوگاه طرفدار رياضت هستند. با اين حال، مخالفت با نجات سوم در درون سيريزا، موجب بيثباتي دولت حاكم نشده و اجازه ميدهد كه اقدامات نجات با حمايت احزاب مخالف ميانه در پارلمان تصويب شود. منبع: فارين پاليسي