خيابان آزادي!
روزبه علمداري
اين روزها در آستانه انتخابات ۱۱ اسفند، مديرمسوول روزنامه همشهري در يك برنامه تلويزيوني مجددا نقل‌قولي را از سيد محمد خاتمي در مورد «عدم تقلب در انتخابات ۸۸» بيان كرد. بياييد كاري به صحت اين نقل‌قول نداشته باشيم و روند بيان چنين ادعايي را با هم مرور كنيم:
ابتدا در سال ۱۳۹۲ يك فايل صوتي بريده شده كه هر اهل فن مي‌داند به صورت پنهاني ضبط شده، از خاتمي منتشر مي‌شود كه او در آن مي‌گويد: «من نمي‌گويم تقلب شده است.» محمدصالح مفتاح يكي از حاضران آن ديدار پس از انتشار فايل صوتي در صفحه‌اش نوشت: «صوت بخشي از آن جلسات را بچه‌هاي بالا منتشر كرده بودند.» او همچنين گفت: «زمان انتشار آن فايل صوتي، بنده به همراه دو نفر ديگري كه در آن جلسات حاضر بوديم، خواستيم نامه مشتركي بنويسيم و از آن اقدام تبري بجوييم، اما بنا به تنبلي دوستان و نهايي نشدن متن، ميسر نشد. وگرنه متن آن اعلام برائت، هنوز در وبلاگم پيش‌نويس است!»
و حالا بعد از حدود ۱۲ سال يكي از حاضران آن جلسه نقل‌قول‌هاي آن فايل صوتي را تكرار مي‌كند و در روزنامه‌اش «اعتراف غيرعلني» را تيتر مي‌زند.
و حال چند سوال:
۱- آيا خاتمي همچون يك روزنامه‌نگار اصولگرا اين امكان را دارد كه در يك برنامه زنده تلويزيوني هر سخني دلش خواست بگويد؟ اگر نه، چرا؟
۲- فرض كنيم فايل صوتي تقطيع شده درست باشد؛ پس و پيش آن جملات چيست؟ اين جملات در منظومه كلام خاتمي چه وزني داشته و بقيه اجزاي كلام چه بوده است؟
۳- منبع فايل صوتي چه كسي يا چه نهادي بوده است؟ آيا بقيه خبرگزاري‌ها به فايل صوتي جلسات خصوصي ديگر شخصيت‌ها دسترسي دارند؟ آيا انجام چنين كاري با اخلاق رسانه سازگاري دارد؟ آيا شنود مي‌تواند مبناي كار رسانه‌اي باشد و آيا برخورداري از امكان دسترسي به آن با اصل رقابت متوازن سياسي تطابق دارد؟
۴- چگونه مي‌توان باور كرد كسي كه تا ديروز مرتبط با سوروس خوانده مي‌شد، امروز كلامش از نظر همان مدعيان مرجع شود؟ آيا اين هم يك تعارض و دوگانگي نيست؟
فكر مي‌كنم همين چند سوال واضح در مورد فرآيند ياد شده، پاسخ بسياري از سوالات در مورد اصل انتخابات ۱۳۸۸ را هم بدهد و روشن كند كه چرا هنوز گره‌هاي آن سال ناگشوده باقي مانده و منشا نزاع‌ها و قفل‌شدگي سياسي در كشور را روشن سازد. گويا حدود آزادي تا جايي است كه يك حرف مطلوب بيان شود. حكايت بي‌حجاباني است كه اگر در روز عادي به خيابان بروند بايد پيامك تذكر دريافت كنند، اما اگر در روز ۲۲ بهمن به خيابان آزادي بروند، به نوشته همين روزنامه آقاي مهديان «هم متدينند، هم انقلابي و هم در مسير حق، البته با اندكي خطا»!