جشنواره فيلم فجر و چند پرسش به‌جا مانده!
محمد شريعت‌پناه
بيش از يك هفته از برگزاري چهل ودومين جشنواره بين‌المللي فيلم فجر مي‌گذرد. مقامات دولتي و دبير جشنواره با داشتن دو دوره تجربه برگزاري، از موفقيت و پرباري آن سخن‌ها مي‌گويند. در مقابل سينماگران ايران با كوله‌باري از دانش و تجربه و حضور افتخارآميز در فستيوال‌هاي متنوع داخلي و خارجي، وضعيت جشنواره فجر و سينماي ايران را نگران كننده و رو به افول ارزيابي مي‌كنند. دبير جشنواره با ارايه بيلان كار و پررنگ كردن و برجسته‌سازي سوژه‌هاي اولويت‌دار و مهم براي حكمرانان جشنواره چهل ودوم را سرآمد دوره‌هاي گذشته قلمداد مي‌كند. اما سينماگران با استناد به شاخص‌ها و معيارهاي سنجش جهاني، جشنواره فجر و اغلب آثار توليدي سال‌هاي اخير را غيرسينمايي مي‌خوانند. سبك برگزاري جشنواره چهل و دوم و اتفاقاتي كه در خلال آن روي داد سوالات و ابهاماتي را در اذهان مخاطبان و علاقه‌مندان سينماي ايران پديد آورد، واقعا راهبردها و سياست‌هاي سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي سرنوشت سينماي ايران را به كجا مي‌كشاند؟! آيا سينماي ايران به سرنوشت غم‌انگيز وضعيت كتاب، نشريات، موسيقي، نمايش و... دچار مي‌شود؟ به راستي منافع ملي و بندهاي مندرج در قانون اساسي در بخش فرهنگ و هنر، در برنامه‌هاي مدعيان پرشور كه مهندسي، ريل‌گذاري، ترازسازي و ادبياتي از اين قبيل را دنبال مي‌كنند، چه جايگاهي دارد؟ پيرامون چهل و دومين جشنواره بين‌المللي فيلم فجر سوالات و ابهامات فراواني وجود دارد. بي‌ترديد پاسخ به برخي از اين سوالات و شفاف‌سازي‌ها راه را براي نقد و تحليل دقيق جشنواره فيلم فجر كه مورد درخواست وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و همين‌طور ساير مراكز حكومتي است، باز خواهد كرد. عنوان 106 فيلم و كارگردان متقاضي حضور در بخش ملي و 621 فيلم در بخش بين‌الملل جشنواره چهل و دوم فجر متعلق به چه ساخته‌هايي بوده است؟ علت پذيرش فيلم‌هاي ضعيف در جشنواره و عملكرد غيرحرفه‌اي تيم انتخاب آثار برچه اساس بوده؟ برگزاري همزمان بخش ملي و بين‌الملل جشنواره فجر چه آورده‌اي داشته؟ نحوه داوري و توزيع سيمرغ‌هاي جشنواره بر چه اساس بوده؟ درباره عدم استقبال و بي‌انگيزه شدن فيلمسازان مستقل براي حضور در جشنواره فجر چه توضيحي دارند؟ گزارش شفاف از هزينه برگزاري جشنواره فجر چهل و دوم، مبالغ دريافتي دبير و تيم همراه، ميزان فروش بليت به سازمان‌ها و نهادها، آمار خريد بليت توسط مردم، ميزان درآمد احتمالي جشنواره، آمار دقيق مخاطبان جشنواره، آمار تماشاگران خارجي در بخش بين‌الملل جشنواره فجر، داده شود. آمار بالاي فيلم‌هاي متعلق به ارگان‌ها و نهادهاي حكومتي در جشنواره بر چه اساس بوده؟ چرا پس از چهل و دو دوره برگزاري بروزحاشيه‌هاي ريز و درشت عجيب و قريب از مكان برگزاري تا برخورد با فيلم‌ها و اتفاقات مراسم افتتاحيه و اختتاميه را همواره شاهديم؟ درباره متضرر شدن سينماداران از نمايش فيلم‌هاي جشنواره، به دليل استقبال ضعيف مردم و فروش پايين بليت چه صحبتي دارند؟ علت تاخير در اعلام اسامي داوران جشنواره چه بوده؟
دلايل افت كمي و كيفي جشنواره فجرپس از ۴۲ دوره برگزاري چيست؟ عدم حضور سينماگران مطرح و جهاني در بخش بين‌الملل جشنواره فجر چه بوده؟ چرا رييس سازمان سينمايي از موقعيت مراسم اختتاميه جشنواره بهره‌برداري شخصي كرده است؟ ارائه آمارهاي نادرست و رنگارنگ درباره جشنواره از سوي مقامات وزارت ارشاد بر چه اساس بوده؟ تاثير و نقش جشنواره چهل و دوم در پيشرفت و نيز كاهش چالش‌هاي سينماي ايران در چيست؟ وجه تمايز جشنواره چهل ودوم فجر با فستيوال‌هاي جهاني فيلم با سابقه بيش از ۴۰ دوره برگزاري در چيست؟ عدم استقبال مردم و مخاطبان از فيلم‌هاي ارگاني با داشتن چند سيمرغ و شكست تجاري اغلب اين آثار توضيح داده شود؟ ناتواني قريب به اتفاق فيلم‌هاي داراي سيمرغ فجر از حضور در جشنواره‌هاي معتبر جهاني و منطقه‌اي براي چيست؟ چرا دست اندركاران و سياستگذاران جشنواره فجر به نظرات و تجارب انديشمندان و پيشكسوتان سينماي ايران بي‌توجه بوده‌اند؟ غلبه رويكرد سياسي، تبليغاتي، تشريفاتي، شعاري بر رويكردهاي هنري و سينمايي تاثيرگذار از سوي متوليان جشنواره فجر در بخش راهبردها و سياست‌ها، مراسم افتتاحيه، اجرا، داوري، مراسم اختتاميه و... جشنواره فجر توضيح داده شود. چرا نشست‌هاي خبري و نقد و بررسي فيلم‌هاي جشنواره فجر و نشست‌ها به رپرتاژ آگهي فيلم‌ها تبديل شده و بي‌خاصيت شده‌اند؟ بهره‌برداري ازعنوان منتقدان سينماي ايران براي تاييد فيلم‌ها و كيفيت جشنواره فجر براي چه بوده؟
به اميد پاسخگويي دست اندركاران جشنواره چهل و دوم فجر به سوالات افكار عمومي
عضو انجمن منتقدان و نويسندگان سينماي ايران