فلسفه اخلاق در گذر زمان
اصل مفهوم تاریخ فلسفه اخلاق را به دو صورت می‌توان فهمید: اول و از همه آشکارتر اینکه اشاره دارد به اندیشه‌ها و نوشته‌های گذشتگان درباره اینکه چگونه باید زیست. دوم اینکه نام یک زیرشاخه فلسفه تخصصی است که به توضیح و ارزیابی تاریخ مذکور می‌پردازد و این هر دو معنی را می‌توان به تفصیل در «تاریخ فلسفه اخلاق» به وضوح مشاهده کرد.
«تاریخ فلسفه اخلاق» عنوان فارسی مجلداتی است که دستنامه آکسفورد با ویراست راجر کریسپ -استاد بازنشسته دانشگاه آکسفورد- منتشر کرده و به تازگی زیرنظر محسن جوادی به فارسی برگردانده و به همت انتشارات هرمس به چاپ رسیده است.
انتشارات آکسفورد از سال‌ها پیش مجموعه‌ای با پیش‌عنوان هندبوک (دستنامه) در موضوعات مختلف منتشر می‌کند که از شهرت و اعتبار علمی بالایی برخوردار است.
هدف از نشر این کتاب‌ها در دسترس قرار دادن پژوهش‌های قابل استناد و نیز به‌روز در موضوعی خاص است و مخاطبان اصلیِ آنها استادان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی‌اند. تاکنون بیش از هزار مورد از این هندبوک‌ها منتشر شده که ده‌ها مورد مربوط به فلسفه است و در این میان یکی از مهم‌ترین‌شان را باید «تاریخ فلسفه اخلاق دانست» که به تازگی مخاطبان علاقه‌مند فارسی‌زبان به مباحث فلسفه اخلاق از بخت ترجمه این کتاب به زبان مادری‌شان برخوردار شده‌اند.
راجر کریسپ در مقدمه خود بر این مجموعه می‌نویسد: در اصل این کتاب، تاریخ اندیشه‌های اخلاقی یا همان تلاش عقلانی عالمان برای یافتن پاسخ به پرسش اصلیِ اخلاق یعنی «چگونه باید زیست» است، اما مقاله‌ها
به گونه‌ای نوشته شده‌اند که تا حد ممکن به حیطه کار تخصصی فلسفه اخلاق یعنی ارزیابی و نقد دیدگاه‌های اخلاقی فیلسوفان در موضوعات مختلف هم مربوطند.
به گفته وی در این مجموعه تلاش شده است تا در گزارش اندیشه اخلاقی گذشتگان و ارزیابی و نقد آنها تا حد ممکن ربط و نسبت آنها با اندیشه امروزی اخلاق دیده شود.
کتاب «تاریخ فلسفه اخلاق» در واقع مجموعه‌ای از 39 مقاله تخصصی است که در دو بخش کلی تنظیم شده است. 1- 28 مقاله نخست آن که بخش عمده کتاب را تشکیل می‌دهند به کلیت اندیشه یک متفکر یا جریان می‌پردازند و همه موضوعات مهم اخلاقی را که در آثار آن نویسنده یا آن جریان وجود دارد، مطرح می‌کند. لازم به ذکر است که ترجمه فارسی این بخش در دو جلد نخست تنظیم شده و به طبع رسیده است.
2- اما یازده مقاله پایانی به تطورات یک موضوع اخلاقی مانند اراده آزاد مطابق با توالیِ تاریخیِ آن می‌پردازد که در جلد سوم عرضه شده است.
از دیگر امتیازات این کتاب باید به این نکته ساده اما مهم و کاربردی اشاره کرد که نویسنده هر مقاله در نخستین پانویس همان مقاله به مخاطب فارسی‌زبان معرفی شده است.
همچنین چکیده‌ای از هر کدام از مقالات -براساس نسخه جداگانه این مقاله‌ها در سامانه اینترنتیِ انتشارات آکسفورد- به ابتدای هر مقاله افزوده شده است.
حال برای نمونه به برخی از این مقالات اشاره می‌کنیم. از جمله مقالات جلد نخست می‌توان موارد ذیل را برشمرد؛
-اخلاق هومری؛ نوشته راجر کریسپ و ترجمه سیدحسن صالحی.
-فلسفه اخلاق افلاطون؛ نوشته نیکلاس وایت و ترجمه محمد حیدرپور.
-فلسفه اخلاق ارسطو؛ نوشته پاولا گوتلیب و ترجمه محمد حیدرپور.
-کلبیگری و رواقیگری؛ نوشته کریستوفر گیل و ترجمه سیدحسن صالحی.
-اخلاق مسیحی متاخر؛ نوشته ترنس ه. اروین و ترجمه محمد کیوانفر.
از جمله مقالات جلد دوم عبارتند از؛
-عقلگرایی؛ نوشته ماریا روزا آنتونازا و ترجمه حامد قدیری.
-فلسفه اخلاق کانت؛ نوشته اندروز ریث و ترجمه مهدی خسروانی.
-هگل و مارکس؛ نوشته تری پینکارد و ترجمه محمد کیوانفر.
همچنین از جمله مقالات جلد سوم عبارتند از؛
-اراده آزاد؛ نوشته درک پربوم و ترجمه جواد دانش.
-خوشبختی، رنج و مرگ نوشته ریچارد کروات و ترجمه مهدی خسروانی.
«تاریخ فلسفه اخلاق»، دستنامه آکسفورد، ویراسته راجر کریسپ زیرنظر محسن جوادی به فارسی ترجمه و به همت نشر هرمس در 3 مجلد منتشر شده است.