انتخابات 24 خرداد دو سال پیش ، نوعي رفراندوم بود
ميخواستند شبکه های اجتماعی را تعطيل كنند، مخالفت كردم
به اوباما گفتم شما در این مذاکره جدی هستید، گفت جدی هستیم
درپايان اين دولت به آرزوي 40 ساله تورم يك رقمي پايدار ميرسيم
از این توافق عصبانی هستند؛ کاسبان تحریم در دوبی، تهران و دیگر جاها
گروه سياسي| 777 روز بعد از يكي از معروفترين گفتوگوهاي تلويزيوني حسن روحاني، او دوباره از طريق رسانه ملي با مردم سخن گفت. بار اول در مقام يك نامزد انتخاباتي بود و اينبار در مقام رييسجمهوري با دو سال سابقه كار. بار اول از افقي روشن براي باز شدن گره پرونده هستهاي سخن ميگفت، اينبار از تجربههاي باز شدن اين گره و آينده روشنتر پيش رو. تنها شباهت گفتوگوي ديشب با مصاحبه آن روزها مجري صدا و سيما بود؛ مجرياي كه نهيب 777 روز پيش روحاني به او در آن گفتوگوي زنده به يكي از صحنههاي به ياد ماندني انتخابات 24 خرداد تبديل شد؛ نهيبي بر سر همين پرونده هستهاي. حرفهاي ديشب روحاني بر همان محور و مداري بود كه بارها اصرارش را بر آن نشان داده است. حرفهايي در پاسخ به سوالاتي اقتصادي و ديپلماتيك. اين محور هميشگي اما ديشب شاخ و برگهاي جديد هم پيدا كرد؛ روايتهايي ناگفته كه تازه از زبان روحاني بيرون ميآمد. از جمله جزيياتي هر چند كوتاه، اما مهم از گفتوگوي تلفي او با اوباما. جايي كه روحاني گفت: «اين تحريم ظالمانه و ضد حقوق بشر بود و من اين را به سران كشورهاي اروپايي البته آن پنج تايي و به آن يكي كه تلفني صحبت كرديم گفتم كه شما جدي هستيد يا خير، گفت جدي هستيم.» اين شايد مهمترين جملهاي بود كه در گفتوگوي روحاني با رييسجمهوري امريكا، يك ماه بعد از تشكيل دولت يازدهم رد و بدل شده بود؛ گفتوگويي كه شالوده مذاكرات هستهاي را در مسير جديد بنا كرد، چرا كه خود او هم در ابتداي سخنان ديشب تاكيد كرد در جريان آن سفر به نيويورك مذاكرات چند جانبه و ديدار وزير خارجه با وزراي 1+5 «كليدي بود كه براي حركت پرشتاب در زمينه مذاكره زده شد.» روحاني اما مثل هميشه تاكيد دارد كه دولتش براي بهبود وضعيت كشور تنها متكي به مذاكرات هستهاي نبوده است. او براي اثبات سخنانش شواهدي از وضعيت اقتصادي كشور در دو سال گذشته و موفقيتهاي او زير سايه تحريم ميآورد؛ از كاهش تورم تا رشد اقتصادي. اما موضوع تازهتر چيز ديگري است. روايت روحاني از تقويت بنيه نظامي كشور در همين دو سال؛ «كاري كه دولت در اين دو سال انجام داده به اندازه 80 درصد 10 سال قبل است. يعني آنچه در 10 سال قبل انجام گرفته، اين دولت ظرف دو سال 80 درصد آن 10 سال سلاح لازم را آماده كرده، تجهيزات لازم را آماده كرده، انبار كرده است.» او اميدوار است تا با اين دست توضيحات اول از همه حس آرامش را به جامعه منتقل كند و بعد از آن بتواند قدري پاسخ منتقدانش را بدهد. منتقديني كه او از آنها تشكر ميكند، اما مثل هميشه نميتواند از «تخريب و تهمت» عليه دولتش چشم بپوشد و ميگويد: «شايد اقليت كمي در اين مسير باشند كه خداوند هدايتشان كند.» او اما در مقابل، تعريفي روشنتر از مخالفان خارجي توافق هستهاي ارايه ميدهد: «يك عده جنگطلب، يك عده صهيونيستي كه غاصب و اشغالگرند؛ جز اين دو گروه يكي را پيدا كنيد كه ناراحت است.» در حوزه اقتصادي هم رييسجمهوري نميتواند بدون گريز به سالهاي 84 تا 92 افق پيش روي كشور را ترسيم كند. سالهايي كه او قول داده ديگر بر نخواهند گشت. روحاني حاصل 700 ميليارد دلار هزينههاي نفتي در داخل كشور را اينگونه شرح ميدهد: «در داخل كشور ما دو هزار بنگاه اقتصادي در اوج درآمد دلاري ما تعطيل شد. 500 هزار نفر در كشور ما در اوج درآمد دلاري بيكار شدند. كالا را وارد كرديم اشتغال براي ديگران درست كرديم.» او تكرار اين تجربه را در شرايطي كه درهاي اقتصادي كشور به روي دنيا باز ميشوند يك «مصيبت» عنوان ميكند. رييسجمهوري براي اينكه نشان دهد چقدر بر اين گفته خود معتقد و مصر است نيز به مذاكرات هفته پيش با وزير خارجه فرانسه گريزي ميزند؛ جايي كه او به فابيوس گفته ايران از اين پس تنها حاضر است در قبال انتقال تكنولوژي سرمايهگذاري كند، نه واردات كالا. موضوعي كه به گفته حسن روحاني گويا خود وزير خارجه فرانسه هم نگفته آن را ميدانسته؛ «فابيوس هم گفت كه من در پاريس اتفاقا به شركتها و كمپانيهاي فرانسوي گفتم كه آن دوره تمام شد و اگر ميخواهيد كالا ببريد به ايران اين دولت قبول نميكند، شما بايد سرمايه و تكنولوژي ببريد.»
من دلم ميخواهد محضر مردم ايران از اين نقطه شروع كنم كه چرا ما مذاكره را انتخاب كرديم و چرا اين مذاكره را جدي دانستيم؟ شما اشاره كرديد به ايام و دوران رقابتهاي انتخاباتي و آن شبي كه من مصاحبه كردم كه شما گفتيد 777 روز از آن روز و آن شب گذشته است. آنچه من آن روز فكر ميكردم اين بود كه ملت ايران در همه صحنهها موفق بوده و امكانپذير نيست كه اين ملت در صحنهاي شكست بخورد يا تسليم شود. همان وقت گفتم كه پيروزي در سايه حمايت مردم، رهبري معظم انقلاب اسلامي و تدبير دولت امكانپذير است.
اگر ما در زمينه هستهاي نميتوانستيم پيشرفت كنيم، چون در همان زنجيره اول ناموفق بوديم، زنجيره دوم درست ميكرديم و ناموفق بوديم. در توليد آب سنگين ناموفق بوديم، در ساخت رآكتور نميتوانستيم، حركت كنيم. معنا نداشت دنيا با ما حرف و مذاكره كند.
اولين سرمايه ملت حضور 73 درصدي آنها در حماسه سياسي و در انتخابات بود. اگر من تعبير كنم كه انتخابات دو سال پيش يك نوع رفراندومي هم بود كه چگونه ما بايد حركت كنيم و چگونه بايد موفق شويم، بحث تعامل سازنده با دنيا و اينكه چگونه با دنيا رفتار كنيم، منطق ما، ادب ما.
من در همان مصاحبه 777 روز پيش كه داشتم، اعلام كردم كه درشتگويي پيروز نميشود و درستگويي پيروز ميشود و ما منطق و راه درستگويي را انتخاب كرديم.
دستاورد امروز بيش از تصور ديروز است. يعني ديروز هم من اميد داشتم به موفقيت اما امروز آنچه به دست آورديم بيش از آن مقداري است كه من فكر ميكردم و اين موفقيت البته موفقيت ملت بزرگ ايران است.
اگر ما با چند كشور و حتي يك كشور مذاكره ميكنيم، بر مبناي اهداف و چارچوبي است و قدم به قدم مذاكرات قابل سنجش است بر آن كسي كه فن مذاكره را بلد است، البته طرف مقابل ما مخصوصا برخي از كشورها، كشورهايي هستند كه مردم ايران به آنها اعتماد ندارند و به طور طبيعي با ملت ايران خصومت داشتند. هنوز هم اين خصومتها ادامه دارد.
شما ميدانيد كه در ماجراي افغانستان، طالبان، صدامحسين و پايان حكومت صدام گرچه ما مستقيم مداخله نداشتيم، اما بسياري از گروهها كه با ما بودند و كنار ما بودند يك نوع اهداف مشتركي با ديگران حس كردند و پيش رفتند، پس اين منافات ندارد كه يك كشوري دوست ما نباشد، اما در يك مساله مهم و بينالمللي ما بتوانيم مذاكره كنيم.
آنها به ما قول دادند كه برخي تحريمها را بردارند و ما قول داديم برخي محدوديتها را بپذيريم كه هر دو عمل كرديم، معلوم است كه ميشود الان توافقي كه با 1+5 كرد يك پايان چند ساله است، يك توافق 10 ساله، توافق گذشته هم سه ديگر دو سال ميشود بنابراين 5 برابر همان است.
اگر يك پنجم توافق امروز را انجام داديم و ديديدم عمل ميشود، ميتواند يك علامت باشد كه ما ميتوانيم كار را پيش ببريم. اين تفكر كه ما در برابر دنيا دو راه بيشتر نداريم يا تسليم هست در برابر دنيا يا شكست دنيا هست. اين خيلي منطق پشت سر آن نيست. يك راه سوم هم وجود دارد و آن تعامل با دنيا، البته تعامل سازنده در چارچوب منافع ملي و توافق برد - برد است.
من به جد معتقدم، هميشه معتقد بودم توافق برد - باخت اولا شدني نيست، ثانيا اگر هم بشود پايدار نميماند.
اساسا مساله هستهاي كه به يك معضل تبديل شد به خاطر اين بود كه طرف مقابل احساس كرد ما دنبال ساخت بمب هستيم، البته اولش شايد يك استدلالي داشت و آن اينكه در نمونهبرداري اوليه كه در ايران انجام دادند در سال 82 به اين نتيجه رسيدند كه در ايران آلودگيهاي بالاي 70 درصد وجود دارد. آلودگي به اين معنا كه آثاري وجود دارد كه ما غنيسازي بالاي 70 درصد انجام ميدهيم. بعد روشن شد كه سانتريفيوژي كه ما خريدهايم برخي از آنها دست دوم بوده و در كشور ديگري غنيسازي شده بوده و آن سانتريفيوژ تا 75 يا كمتر غنيسازي شده بود.
اما در عين حال اين مسير توهمآميز را ادامه دادند و گفتند ايران در حال ساخت بمب است و در اين توافق هم ميگويند كه ما ساخت بمب را به تاخير انداختيم.
ما تحت فصل هفت منشور ملل متحد و ماده 41 بوديم. وقتي كسي ذيل فصل هفت ميرود كه سازمان ملل تشخيص ميدهد طبق نظر خودشان ميگويند كه اين كشور صلح و امنيت جهاني را تهديد ميكند، پس قبل از قطعنامه 2231 ما به عنوان تهديد كننده صلح و امنيت دنيا بوديم، از نظر آنها، اما امروز طبق همين قطعنامه به عنوان كشوري هستيم كه دنبال فناوري صلحآميز هستهاي هستيم و اين قطعنامه تاكيد بر همكاري با ايران دارد .
هر كشوري كه قطعنامهاي ذيل فصل 7 عليه او تصويب شد، سالها طول كشيده كه از آن خارج شود و معمولا به جنگ و سرنگوني آن نظام نيز منجر شده است؛ شما در عراق ديديد، عراق را بردند تحت فصل هفت و رژيم صدام سرنگون شد و 10 سال بعد هم تحت فصل هفت ماند و خارج نشد.
ژاپن ساليان دراز تحت فصل هفت بود. اما ما بدون جنگ و خواهش، بدون تسليم در برابر سازمان ملل متحد كاري كرديم كه با منطق با مذاكره با ديپلماسي در مسير حقوقي كاري كرديم كه همين سازمان ملل خودش آمده عنوان را عوض كرده و خودش آمده قطعنامههاي قبلي، 6 قطعنامه قبلي را لغو كرده است. اين بزرگترين دستاورد حقوقي و سياسي ماست و من برايش نظير نميشناسم. معمولا صدا و سيما از صبح تا شب در مورد برجام ميگويد، اگر هست بگوييد كدام كشور است كه با منطق از فصل هفت خارج شده است؟
شايد برخيها نگران نظارتها باشند، بايد بگويم كه ما چيز عجيبي را قبول نكرديم آنچه كه ايران قبول كرده انپيتي و پادمان بوده است. آنچه كه از امروز به بعد در اجراي اين توافقنامه هست، پروتكل الحاقي است. ما فقط قبول نكرديم، بيش از 140 كشور قبول كردهاند. آنچه در كشورهاي ديگر اجرا شده در اينجا هم اجرا ميشود. هيچ كس در دنيا امنيت ملي خودش را معامله نميكند، اسرار نظامي خود را معامله نميكند. ما نميخواهيم كه كوچكترين اسرار و سر ملي و نظامي ما حتي اسرار اقتصادي و تجاري ما نه در اين توافق بلكه در هر توافقي خدشهدار شود.
ما يك بار داوطلبانه اين پروتكل الحاقي را براي يك سال در ايران اجرا كردهايم. همان موقع هم بعضي از روزنامهها داستاني ميگفتند. ميگفتند كه زير زمين رياست جمهوري را ميگردند. هيچ گونه نگراني به هيچ عنوان وجود ندارد. قدرت دفاعي ما به هيچ عنوان كاسته نخواهد شد.
در سلاحهاي استراتژيك و در تقويت بنيه دفاعي كاري كه دولت در اين دو سال انجام داده به اندازه 80 درصد 10 سال قبل است. اين دولت ظرف دو سال 80 درصد آن 10 سال سلاح لازم را آماده كرده، تجهيزات لازم را آماده كرده، انبار كرده است. شما ميدانيد اوليــن تست سانتريفيوژهاي « اي آر 8 »كه بزرگترين دستاورد ماست، اولين تستش در اين دولت انجام شد.
روي امنيت ملي بسيار حساس هستيم. يكي از دستاوردهاي اين توافق امنيت ملي ما است. اما كشوري كه در سالهاي گذشته يك شبهه تهديد يا شبح تهديد براي اين مردم بود امروز با اين توافق نه شبهه تهديد است و نه شبح تهديد و امنيت ملي ما به مراتب بهتر از گذشته است.
اين امنيت تنها جنگ نيست، بايد يك فضاي امن بايد تامين شود براي فعاليتهاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي. امروز اين فضا نسبت به سالهاي گذشته امنتر است و اجراي اين توافق و اين قطعنامه نه تنها مشكلي براي قدرت دفاعي و امنيت ملي ايجاد نميكند بلكه در همين قطعنامه تحريم تسليحاتي تبديل به محدوديت شده است براي پنج سال موردي هم با توجه به قطعنامه ميتوانيم معامله كنيم.
اين قطعنامه ميگويد موشكي كه ديزاين و طراحي شده باشد به عنواني كه كلاهك هستهاي را حمل كند و ما هيچوقت اين مدل را نداريم چون دنبال سلاح هستهاي نيستيم. در قطعنامه 1929 گفته بود اگر موشكي توان اين كار را داشته باشد ممنوع است.
اين دولت در آغاز در شرايط تحريم دنبال حل و فصل مسائل اقتصادي بود. اتفاقا يكي از دلايل پيروزي ما در اين مذاكرات همين بود. يعني اگر ما در دوران مذاكرات نميتوانستيم تورم را پايين بياوريم تورم كه 42 و 43 درصد بود، ما نميتوانستيم و همان 42 ميماند. ما در مذاكرات پيش نميرفتيم و دشمن اميدوار ميشد و ميگفت تحريم اميد داشت.
قولهايي كه اين دولت به مردم داده از روز اول گفتيم كه تا پايان 92 ما تورم را به 35 درصد ميرسانيم، بعد گفتيم تا پايان سال تورم را به 25 ميرسانيم كه عملا به 15 درصد رسانديم. ما در سال 93 گفتيم كه از تورم خارج و رشد اقتصادي خواهيم داشتم و اوايل سال 94 گفتم كه به رشد سه درصد رسيديم. گفتم تا پايان اين دولت به توفيق الهي و حمايت ملت انشاءالله به تورم يك رقمي خواهيم رسيد، تورم يك رقمي پايدار كه آرزوي 40 ساله ملت است.
اين را يك بار در مصاحبه مطبوعاتي گفتم كه تحريم موفق نخواهد بود، هرگز، اما موثر خواهد بود. با تحريم اگر ميخواهند ملتي را بشكنند، ناموفق هستند اما اگر ميخواهند تاثير بگذارند، بله، تحريم تاثير ميگذارد. اگر ما ميخواستيم كه جنسي را وارد كنيم بايد بيمه واسط تعيين كنيم. كشتي در بنادر ما ميآمد بايد به بندر كشور ديگري ميرفت و بارگيري ميكرد. بايد يك پول اضافه ميداديم تا بتوانيم پولي را پرداخت و جنسي را بخريم چون مستقيم از طريق بانك نميتوانستيم حتي حق پرچم ميداديم چون با پرچم كشور ديگر ميآمد و 10 درصد در حمل و نقل پول پرچم ميآمد.
اين تحريم ظالمانه و ضد حقوق بشر بود و من اين را به سران كشورهاي اروپايي البته آن پنج تايي و به آن يكي كه تلفني صحبت كرديم گفتم كه شما جدي هستيد يا خير، گفت جدي هستيم.
ما جنسي كه وارد اين كشور ميكرديم گاهي 20 درصد، گاهي 25 درصد و گاهي حتي 30 تا 40 درصد هم داشتهايم، گرانتر در ميآمد؛ يعني اگر 100 ميليارد فرض ميگيريم جنس وارد اين كشور بايد بشود حالا كالاهايي كه ضروري بود حداقل ميزان 25 ميليارد آن تلف ميشد. اين از جيب مردم است، البته كاسبان تحريم خيلي برايشان سود داشت. كاسبان تحريم در دوبي، اروپا، چين، تهران، همه جا اين كاسبان تحريم بودند آنها از توافق عصباني هستند اما مردم ما هزينه پرداخت ميكردند.
يك روزي همين آقاي دكتر ظريف و عراقچي و تختروانچي در يك شرايطي بود وقتي جلسه ما تمام شد به من گفتند تمام است، ديگر ما نميتوانيم به توافق برسيم؛ يعني ما خط قرمزهاي جديد به آنها ابلاغ كرديم، گفتند كه امكانپذير نيست. لحظه خداحافظي كه دست من در دست يكي از اين عزيزان بود گفتم كه كار سختي است اما مطمئن باشيد كه موفق ميشويم. يادشان هست چه روزي بود.
روزهاي سختي بود اما ما اين روزها را به حول و قوه الهي گذرانديم هيچوقت من نااميد نبودم. هيچوقت ترديد در موفقيت نكردم؛ در طول اين 23 ماه من لحظهاي ترديد نكردم در موفقيت، امروز هم هيچ ترديد در موفقيت اين ملت ندارم.
رهبري در انتخابات فرمودند اگر هم كسي با اين نظام دلخوري دارد كشورش را كه دوست دارد، پس بيايد پاي صندوق. امروز ما اين را احساس ميكنيم خيليها در دنيا، خارج و داخل ممكن است با نظام مسالهاي داشته باشند اما ببينيد همه خوشحالند، شما در اين توافق ميبينيد كسي كه عصباني است، صهيونيستها هستند.
من به تمام روسايي كه تلفني با من صحبت كردند، بعد از توافق و يا كتبا نامه نوشتند براي من، همه دنيا خوشحال است. جز يك عده جنگطلب يك عده صهيونيستي كه غاصب و اشغالگرند جز اين دو گروه يكي را پيدا كنيد كه ناراحت است.
ما 700 ميليارد دلار پول نفتي عمدتا خرج كرديم. نتيجه چه شد؟ در داخل كشور ما 2 هزار بنگاه اقتصادي در اوج درآمد دلاري ما تعطيل شد. 500 هزار نفر در كشور ما در اوج درآمد دلاري بيكار شدند. كالا را وارد كرديم اشتغال براي ديگران درست كرديم. بعضي از كالاها شايد چارهاي نباشد اگر گندم نياز باشد بايد وارد كنيم، نهادههاي كشاورزي، تجهيزات و. . . بايد وارد كنيم. كالاي ساخته شده و كالاي مصرفي اشتباه است كه وارد كنيم. آنجاست كه اگر اين تحريم لغو شد به طور كامل و دروازهها باز شد تجربه قبلي تكرار شود، اين مصيبت است. اين جاي تبريك ندارد، اين جاي تسليت دارد.
من به وزير امور خارجه فرانسه كه به تهران آمده بود در مذاكرهاي كه با او داشتم گفتم خود او هم با تاكيد اين را گفت. گفتم ما بعد از تحريم با هر كشوري كه حاضر باشد به اين كشور سرمايه و تكنولوژي بياورد و با هم مشاركت كنيم براي صادرات، به او خوشامد ميگوييم. فابيوس هم گفت كه من در پاريس اتفاقا به شركتها و كمپانيهاي فرانسوي گفتم كه آن دوره تمام شد كه اگر ميخواهيد كالا ببريد به ايران، اين دولت قبول نميكند، شما بايد سرمايه و تكنولوژي ببريد.
ما جلسات اقتصادي متعددي البته قبل از توافق داشتيم و هفتهاي يك روز جلسه با تيم اقتصادي و ستاد اقتصادي داريم كه با اجراي اين توافق كه در ماههاي آتي اجرايي ميشود و تحريمها كنار ميرود، آنچه شما بايد حواستان باشد ورود سرمايه است. ما بايد اشتغال براي جوانان ايجاد كنيم. ما براي چه مذاكره را دنبال كرديم؟ بعضيها فكر ميكنند كه ما مذاكره با خارجيها را دوست داريم و دلمان لك زده اما ما چيزي كه ميخواهيم اشتغال جوانهايمان است.
مقام معظم رهبري در اين ابلاغي كه فرمودند براي سياستهاي برنامه ششم، ايشان ابلاغ كردند كه ما بايد دنبال رشد 8 درصدي باشيم البته امروز خيلي سخت است رشد 8 درصدي، به نظر من در سالهاي آينده بايد همه تلاش كنيم. اگر ما رشد 8 درصد را بتوانيم اجرا كنيم در سال 1400 و چند سال ديگر، درآمد كشور 59 درصد اضافه ميشود و اگر ما بتوانيم 20 سال با رشد 8 درصدي پيش برويم، درآمد كشور ما 5/4 برابر ميشود.
مسير ما اقتصاد مقاومتي است. اقتصاد مقاومتي درونزا بودن است، بروننگر بودن است، توليد را بايد بالا ببريم و صادرات غير نفتي را بيشتر كنيم. انجام ميشود اين دغدغه شما بحق است.
رييسجمهور اضافه كرد: من به همه منتقدين به خاطر انتقادهايشان دست شما درد نكند ميگويم. حاميان دولت جاي خود دارند، من در اينجا مناسب است از جوانهاي عزيز تشكر كنم. در شبكههاي اجتماعي چهها نكردند جوانهاي ما، حتي چه انتقادهاي سازندهاي نكردند، چه عكسهاي زيبايي، چه گرافيكهاي زيبايي، حتي طنزهاي قشنگي. برخي دستگاههاي ما به دلايلي ميخواستند كه شبكههاي اجتماعي ما را تعطيل كنند، من هميشه مخالف بوده و هستم و ميگويم كه اگر مشكلي است بايد راهحل ديگري پيدا كنيم.
انتقاد منصفانه حق مردم است اما تخريب، دروغ، اغراق و مبالغه، اتهام، تشويش اذهان عمومي، ملت ما بايد مبرا باشد، ملت ما مبراست البته شايد اقليت كمي در اين مسير باشند كه خداوند هدايتشان كند.
ما صدها سانتريفيوژ آورديم شايد يك بخش آن، چندصد تا از آن سانتريفيوژها آلودگي داشت و آن آلودگي باعث شده بود كه آن مناطق و همين نطنز ما آلوده شود ما نميدانستيم كه اينها آلوده هستند. البته ما در شيميايي شبيه همين پروتكل الحاقي كنوانسيون شيميايي داريم و سالهاست كه بازرسها ميآيند و ميبينند. ما بايد كاملا قانون را بلد باشيم، ما بايد با مسائل ريز حفاظتي آشنا باشيم كه البته سازمان ما كاملا مسلط شده در اين مدت سازمان انرژي اتمي و نيروهاي مسلح ما در اين زمينه مطمئن شدند.
اما اينكه شما ميگوييد كره جنوبي يك بعد از ظهر تمام شد. كشوري مثل كره جنوبي گروهي ميخواستند غنيسازي مخفي انجام بدهند و آژانس فهميد و آلودگي سطح بالا را تشخيص داد دولت كره جنوبي همه آنها را دستگير كرد و معذرت خواهي كرد و آژانس آمد اعلام كرد و كه دنبال غنيسازي نباشد.
اين عزتي كه به دست آورديم در اين توافق دستاورد ما سياسي، اقتصادي نيست؛ ما از لحاظ فرهنگي پيروز شديم. در دنيا اثبات كرديم كه گفتمان تعامل پيروز است. ما چرخش گفتماني را در منطقه و جهان ايجاد كرديم. ما به دنيا گفتيم كه گفتماني كه مبناي آن تعامل سازنده با كشورهاي ديگر است و مذاكره بر مبناي احترام و تكريم و نه تهديد.
امروز بحمدالله به اين نتيجه رسيديم و دنيا به اين نتيجه رسيد كه تكريم ميتوانيد مساله را حل كند نه تحريم و تهديد. ما از لحاظ گفتماني و فرهنگي پيروز شديم. ما ثابت كرديم گفتمان غلط است افراط غلط است. اين يك نهال تازه غرس شده است و بايد از آن مواظبت كنيم تا به بار و ميوه بنشيند و از آن ميوه استفاده كنيم.
من نكتهاي در خصوص مسالهاي اقتصادي بايد بگويم كه ما بعد از تحريم دو كار ميتوانيم انجام دهيم استفاده از قرص مسكن يعني دلار را پايين بياوريم و آن را به بازار بريزم و كالا در بازار بريزيم اين يك حالت و حالت دوم در زمينه اقتصادي و سرمايهگذاري است. ما بايد اين كار دوم را انجام بدهيم كه اين توافق زمينه انسداد را بر ميدارد. شرايط را باز ميكند اما دولت هم حواسش جمع است كه چگونه عمل كند؛ هدف مردم ما دستيابي به منافع آني است كه مضر نباشد كه نيست دنبال اين باشند كه رونق اقتصادي ايجاد شود. اشتغال ايجاد شود همان درونزايي و بروننگري.
من 20 سفر استاني رفتم كه 600 پروژه به دست مردم انجام شده و اجرايي شده. در اين سفرهاي استاني 500 نفر از كارآفرينان ايراني مقيم خارج از كشورهاي اروپايي و امريكا آمدند در اين 20 استان كه اهل آن استان بودند. اولين انتظار از ايرانيهاي خودمان است، از ايرانيهاي داخل كشور، از ايرانيهاي خارج از كشور كه تكنولوژي و سرمايه را بياورند و انتظار من از تمام بخشهاي دولتي اين است كه تسهيل كنند. ما بايد ورود سرمايه را تسهيل كنيم وخواهش من از تمام مردم اين است كه فضا را فضاي امن بكنيد. يك وزير خارجه ميآيد نگوييم اين دولت چند سال پيش چنين كار خطا را كرد 20 سال پيش چنين كاري را كرد. ما اگر پروندههاي قديمي را رو كنيم و آنها هم پروندههاي قديمي را نميشود.
يك فضاي مهمي است وقت تلف نكنيم؛ البته اشكالي ندارد برجام بررسي شود و نقد شود؛ مراحل قانوني دارد و ما داريم آن مراحل را طي ميكنيم. بعد ميرسيم به روزي كه 1+5 رسما لغو تمامي تحريمها را اعلام ميكند. تحريمها عملا لغوشان به اجرا در ميآيد و فضا عوض ميشود سرمايه و تكنولوژي به كشور ميآيد سرمايهگذار ايراني، خارجي، شرايط عوض ميشود. فروش نفت ما عوض ميشود، دست ما باز ميشود اما اينكه كسي فكر كند امروز توافق شود فردا صبح آثارش را ميبيند، اينجور نيست؛ اين نهال غرس شده و درست كاشته شده و ميوه ميدهد و به ثمر ميرسد، البته زمان خودش را دارد كه بايد سپري شود.
ما اصولي داريم كه اصول ما تغيير نميكند و در اين مذاكرات اين اصول تغيير نكرد. اصل ما ميگفت كه براي توسعه كشور نياز به غنيسازي داريم و روي آن ميايستيم، ما رآكتور اراك را ميخواهيم تكميل كنيم. اما حتما توافق، فضاي جديد را ايجاد ميكند.