زنان در كنش انتخاباتي دكتر پزشكيان

مريم باقي

نامزد رياست‌جمهوري را از جنبه‌هاي گوناگوني ارزيابي مي‌كنند، زيرا اداره كشور وجوه گوناگوني در عرصه اقتصاد، سياست و فرهنگ دارد. در اين يادداشت نگاه دكتر پزشكيان نسبت به زنان را درنظر دارم ، به نوعي كه با همه عرصه‌ها گره خورده است.
با توجه به اينكه از ماجراي تاييد صلاحيت ايشان و آغاز تبليغات رسمي تاكنون زمان كوتاهي مي‌گذرد و هنوز مناظره‌ها هم آغاز نشده، تنها نگاهي به آنچه از ايشان در اين فاصله ابراز شده، مي‌نگرم. انتظار مي‌رود ايشان نسبت به مسائل مهمي چون مشاركت سياسي زنان و حضور آنان در دولت تا مسائلي چون اشتغال و نشاط زنان نگاه و برنامه داشته و آنان را به‌طور منسجم و دقيق بيان كنند. در عين حال نشانه‌ها و داده‌هايي وجود دارد كه درباره او مي‌توان خوشبين بود‌.
۱-دكتر پزشكيان در ديدار خود با اصحاب رسانه، از حق زنان گفت. هرچند كوتاه بود ولي اشاره كرد كه بايد به آنها توجه داشته باشيم، حق آنها را خورده‌ايم، اما بر گفتمان حق و عدالت بيشتر تاكيد كرد. در بسط اين گفتمان خيلي مفاهيم نهفته است و حقوق زنان و عدالت جنسيتي نيز از مولفه‌هاي آن است.
۲-در ماجراهاي پس از مهسا، دكتر پزشكيان در رسانه به اصطلاح ملي، از برخوردها با بدحجابي انتقاد كرد و سخنان ايشان در اين باره كه در شبكه اجتماعي بسيار نشر يافت، مثبت و قابل تامل بود.
۳-دكتر پزشكيان در معاونت زنان ستاد خود خانم دكتر راكعي را برگزيده است. فارغ از اينكه خانم دكتر راكعي چگونه عمل مي‌كند و چه انتقاداتي به ايشان وارد كرده‌اند، از جمله اينكه ايشان جوان نيست و به اندازه كافي بر امور مسلط نيست، اما ناديده نگيريم ايشان متعلق به يك گفتمان فكري است كه اعتقاد به برابري جنسيتي دارد و در اين باره تلاش كرده است. انتخاب ايشان شايد به زعم برخي گزينه‌ها مطلوب نبود، اما نشان مي‌دهد دكتر پزشكيان گفتمان اين فعالان زن را باور دارد. وي دبيركل جمعيت زنان مسلمان نوانديش و عضو ائتلاف احزاب چهارگانه صدف است كه احزاب زنان اصلاح‌طلبند. ديگر احزاب اين ائتلاف؛ جمعيت حمايت از حقوق بشر زنان به دبيركلي شهيندخت مولاوردي، انجمن روزنامه‌نگاران زن (رزا) به دبيركلي ژاله فرامرزيان و مجمع زنان اصلاح‌طلب كه زنده‌ياد زهرا شجاعي دبيركلي آن را به عهده داشت و اكنون قائم مقام آن زهرا صدر اعظم نوري اين مسووليت را به عهده گرفته است، فعاليت دارند.
از اين ائتلاف از اين جهت ياد كردم كه چند سالي است اين احزاب تلاش مي‌كنند هماهنگ حركت كنند و خانم راكعي نيز يكي از اعضاي اصلي ائتلاف است و در واقع اين احزاب همكاران فكري او هستند. از طرفي برنامه‌ها و منشورهايي توسط زنان اصلاح‌طلب تهيه شده است كه به نظر مي‌رسد مورد توجه معاونت زنان آنان خواهد بود. 
گرچه هنوز زنان در بخش‌هاي ديگر ستادي غير از معاونت زنان حضور برجسته‌اي نداشته‌اند و بايد حضور فعالانه‌تري را براي آنان مطالبه كرد. شنيده‌ها حاكي از اين است كه ايشان از خانم مولاوردي نيز به عنوان سخنگوي ستاد دعوت كرده‌اند، اما ايشان به دلايل شخصي نپذيرفته‌اند. اما حمايت خود را اعلام كرده‌اند.
۴- دكتر پزشكيان در يكي از توييت‌هاي شخصي خود در ۲۴ خرداد نوشت: «براي ايران دست به كار بايد شد » و تصوير يك زن با پوشش مانتو و شلوار را گذاشت كه پرچم ايران را در دست دارد و رو به جلو حركت مي‌كند. انتخاب اين تصوير حتما هدفمند بوده است و مي‌شد برداشت كرد كه زنان را مي‌بيند و به آنها باور دارد و فرداي آن در روز جمعه ۲۵ خرداد و پيش از مناظره‌ها، در ستاد خود همايشي را با زنان برگزار كرد تا از ديدگاه‌هايش با آنان بگويد و سخنان آنان را از نزديك بشنود.
اين مهم‌ترين كنش او درباره زنان بود. او حرف‌هاي پرشور و مطالبات صريح زنان را شنيد، از حجاب و گشت ارشاد تا حقوق خود و حمايت از زنان محبوس و...گفت و همراه دختر خود، پشت تريبون رفت و سخنانش را در حمايت از زنان ايراد كرد كه حتما از رسانه‌ها خواهيد شنيد. او گفت از حقوق ضايع شده همه از جمله زنان دفاع خواهد كرد. تاكيد كرد بدون شك مدافع زنان خواهم بود و به روشني از طرح نو و واكنش‌ها به حجاب اجباري انتقاد كرد. 
نمي گوييم او درباره همه‌چيز از جمله زنان غوغا مي‌كند كه خود او هم گفت چنين ادعايي ندارد. اما حرف‌هاي او حداقل اميدبخش است.
در همايش او با زنان اين نقد وجود دارد كه چهره‌ها و طيف‌هاي مختلف زنان ديده نمي‌شدند و اين را احتمالا بايد از كاستي معاونت زنان ستاد وي ديد كه ظرف يكي، دو روز نتوانست دعوت بيشتري داشته باشد.
۵- يكي از نشانه‌ها از احترام به زنان توسط ايشان را در خلق و خوي شخصي و محيط خانوادگي او مي‌توان يافت. دكتر پزشكيان حدود سي سال است كه همسر خود را از دست داده اما ترجيح داده كه ازدواج مجدد نداشته باشد و فرزندان خود را به تنهايي بزرگ كند. كمتر مردي را مي‌توان يافت كه سي سال بدون همسر بماند و پس از گذشت اين همه سال با يادآوري آن اشك بريزد. (كه شنيده‌ام در ستاد او اين اتفاق افتاده). از اين رو با وجود آنكه پزشك و سياستمدار بوده است اما علاوه بر نقش پدري، در خلأ مادر، اين نقش را هم درك كرده است. همسر او پزشك زنان بوده و همراه او در سانحه تصادف يكي از پسران‌شان هم از دست رفته است. در حال حاضر او دو پسر و يك دختر دارد. تنها دختر او در موقعيت‌هاي مختلفي او را همراهي كرده است. پزشكيان براي ثبت نام رياست‌جمهوري در وزارت كشور هم با دختر خود حاضر شد. او فوق ليسانس پتروشيمي از دانشگاه شريف است.
معتقدم كساني كه در خانواده به عنوان يك اجتماع كوچك به زنان احترام مي‌گذارند، در محيط‌هاي ديگر اجتماعي نيز همين رفتار را خواهند داشت.
منتظر حرف‌هاي دكتر پزشكيان در فرصت‌هاي بعدي هستيم و از دكتر پزشكيان مي‌خواهيم به عنوان تنها نامزد متفاوت، در اين فرصت كوتاه تبليغات انتخاباتي يا اگر بخت يار بود، در آينده، زنان را كه تاكيد مي‌كنم نيمي از اجتماع هستند اما هميشه سهم‌شان در همه‌چيز ناچيز بوده، نه فقط در امور زنان كه در همه عرصه‌ها و ساحت‌هاي سياسي و اجتماعي و فرهنگي و اقتصادي دريابند كه قطعا تاثيرات مثبت نقش‌آفريني زنان و نگاه زنان- مادران، به همه اجتماع باز خواهد گشت.