درباره ادعای جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی درمورد ایران
تهران به قطعنامه شورای حکام پاسخ داد؟
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی مدعی شده است ایران نصب دو مجموعه سانتریفیوژ دیگر برای غنیسازی اورانیوم در سایت فردو خود را تسریع کرده است. در همین رابطه، خبرگزاری رویترز به نقل از دو دیپلمات اروپایی که نخواستند نامشان فاش شود، مدعی شده بود ایران به قطعنامه ادعایی هفته گذشته آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه خود با افزایش ظرفیت غنیسازی اورانیوم خود در دو سایت زیرزمینی غنیسازی در فردو و نطنز پاسخ داده است، اگرچه این دو دیپلمات گفتند در پاسخ ایران نشانی از تشدید قابل ملاحظه تنش با آژانس دیده نمیشود. براساس ادعای رویترز به نقل از گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی به کشورهای عضو در روز پنجشنبه 9 و 10 ژوئن، ایران به آژانس اطلاع داده است که طی سه تا چهار هفته آینده 8 دستگاه شامل 174 سانتریفیوژ IR-6 در واحد يك کارخانه غنیسازی سوخت فردو نصب خواهد کرد. در همین رابطه، متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه امریکا روز پنجشنبه در نشست خبری خود در رابطه با این ادعای آژانس گفت: ایالاتمتحده به اقدامات ایران واکنش متناسب خواهد داد. او مدعی شد: چنین اقداماتی از سوی ایران نگرانیهای آژانس را تقویت میکند و در صورت اجرا ما به آن پاسخ خواهیم داد.
پیش از این، پنج دیپلمات روز چهارشنبه در گفتوگو با رویترز مدعی شدند که ایران با پاسخ به صدور قطعنامه از سوی آژانس، قصد دارد آبشارها یا خوشههای بیشتری از سانتریفیوژها، ماشینهای غنیسازی اورانیوم را در هر دو سایت غنیسازی زیرزمینی خود نصب کند. سه نفر از این دیپلماتها به رویترز گفتند که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار است روز پنجشنبه گزارشی در این باره به کشورهای عضو آژانس ارائه دهند. رویترز در اینکه چرا میزان پاسخ ایران نسبت به صدور قطعنامه کمتر از آن چیزی بوده است که کارشناسان و مقامات غربی انتظار داشتهاند، به سردرگمی و گمانهزنی آنها اشاره میکند. به ادعای برخی ناظران، به نظر میرسد لحن نه چندان تند و تعدیل شده قطعنامه از یکسو و مخالفت نسبی امریکا، بهرغم رای نهایی به آن، از سوی دیگر، موجب شده تا مقامهای تهران از ارائه واکنش تند خودداری کنند. روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی در رابطه با صدور قطعنامه علیه برنامه هستهای ایران در شورای حکام مدعی شد که دولت بایدن از بیم واکنش تهران از ترويیکای اروپا خواسته بود تا لحن قطعنامه را تعدیل کنند. نیویورک تایمز همچنین با اشاره به الزامآور نبودن این قطعنامه نوشت که فشارهای ایالاتمتحده به ترويیکای اروپایی باعث شد لحن آن تعدیل شود تا از پاسخ تند ایران جلوگیری کند. مقامات امریکایی در گفتوگو با نیویورک تایمز گفتند که با نگرانی اروپاییها همعقیدهاند، اما نمیخواهند از قطعنامهای غیرقابل اجرا حمایت کنند که ممکن است موجب شود تا ایران پیشرفت بیشتر برنامه هستهایاش را در اولویت قرار دهد، آنهم در شرایطی که ایالاتمتحده درگیر تنشها در خاورمیانه است.
همچنین، رویترز مدعی شده است که ایران از مدتها قبل برای نصب هشت آبشار سانتریفیوژ در واحد يك فردو برنامهریزی کرده بود، اما به جای نصب ماشینها، تنها زیرساختهای لازم را برای آبشارها آماده کرده بود. طبق ادعای گزارش آژانس، قبل از این آبشارهای جدید، فردو در مجموع 8 آبشار فعال داشت. این گزارش همچنین مدعی است ایران در کارخانه غنیسازی خود در نطنز، طرحی را برای نصب تعداد نامشخصی سانتریفیوژ اضافه کرد و به آژانس اطلاع داد که 18 آبشار از ماشینهای پیشرفته IR-2m را راهاندازی خواهد کرد. در این گزارش آمده است که ایران هیچ اطلاعاتی درباره زمان وقوع این فعالیت ارائه نکرده است.