دیوان عالی امریکا به مصونیت محدود ريیسجمهوری سابق رای داد
یک-هیچ به نفع ترامپ
بایدن تصمیم اخیر دادگاه را خطرناک توصیف کرد
احسان پناهبر
روز دوشنبه، دادگاه عالی ایالاتمتحده از دونالد ترامپ، ريیسجمهور سابق این کشور، حمایت قانونی قابلتوجهی کرد و او را در برابر پیگرد قانونی به خاطر اقدامات انجام شده در دوران تصدیاش در کاخ سفید مصون داشت. به گزارش نیویورک تایمز، دادگاه عالی که همواره بر یکی از دو خط دموکرات و جمهوریخواه حرکت کرده است، این بار با صدور حکمی به نفع ترامپ او را از پروندههای کیفری اقداماتش در دوران تصدی ریاستجمهوری تبرئه کرد. قضات دیوان عالی معتقدند که روسایجمهور امریکا از مصونیت از تعقیب کیفری برای اعمال رسمی برخوردارند، اما همچنان مستعد اتهامات علیه خود برای رفتارهای غیررسمی هستند. این تصمیم پیامدهای عمیقی برای پروندههای جنایی در حال انتظار ترامپ دارد، به ویژه میتواند تلاشهای او برای به چالش کشیدن نتایج انتخابات 2020 را به چالش بکشد.
جان رابرتز، ريیس قضات دیوان عالی در بیانیهای نوشت: ريیسجمهور ممکن است به دلیل اعمال اختیارات اصلی قانون اساسی خود تحت تعقیب قرار نگیرد و او حداقل مستحق مصونیت فرضی از تعقیب قضایی برای تمام اعمال رسمی خود است. دیوان عالی بررسی اینکه کدام رفتار محافظت شده و مصون از تعقیب است را به دادگاه بدوی واگذار کرد. در مخالفت آتشینی که النا کاگان و کتانجی براون جکسون، از دستیاران قضات دیوان عالی، به آن پیوستند، قاضی سونیا سوتومایور از موضع اکثریت انتقاد کرد و گفت که این مصونیت ريیسجمهور را بالاتر از قانون قرار میدهد و مسوولیتپذیری او را تضعیف میکند. درحالی که این پرونده یک حکم برجسته در مورد اختیارات ریاستجمهوری امریکاست، میتواند تبعاتی به نفع ترامپ، اولین ريیسجمهور سابق تاریخ که مورد اتهام قرار گرفته است، داشته باشد. موضوع مورد بحث در پرونده دیوان عالی، اتهامات وزارت دادگستری به دلیل تلاشهای ادعایی ترامپ برای رد و براندازی انتخابات 2020 بود. اما او همچنین با دو پرونده جنایی دیگر در فلوریدا و جورجیا روبهرو است و قبلا در یکی از آنها در نیویورک محکوم شده است. با این حال دیوان عالی، به جای رد پرونده مداخله در انتخابات فدرال، برخی از جنبههای کیفرخواست را به دادگاه سطح پایینتری فرستاد تا بررسی کند که کدام رفتار محافظت شده و مصون از پیگرد قانونی است. دیوان عالی دستورالعملهای خاصی در مورد رفتار مورد بحث در این پرونده ارائه کرد که از سوی بازپرس ویژه جک اسمیت ارائه شد. رابرتز برای اکثریت محافظهکار نوشت که ترامپ به دلیل رفتار ادعاییاش در مورد گفتوگو با مقامات وقت وزارت دادگستری درباره آغاز تحقیقات در مورد تقلب در انتخابات و ارائه اسناد تقلبی درباره تقلب در انتخابات دوره پیش، «کاملا مصون» از پیگرد قانونی است، اما دادگاه عالی در مورد سایر رفتارهای ادعا شده در کیفرخواست اسمیت پاسخی ارائه نکرد. این دادگاه نوشت که برای تعیین اینکه آیا ترامپ میتواند به دلیل تلاش ادعاییاش برای تحت فشار گذاشتن مایک پنس، معاون ريیسجمهور وقت امریکا برای رد رای کالج الکترال و تعاملات او با مقامات دولتی، افراد نزدیک و رایدهندگان، تحت پیگرد قانونی قرار گیرد یا خیر، رسیدگیهای بیشتری در مورد تقلب در انتخابات و خشونت در 6 ژانویه در سطح دادگاه پایینتر مورد نیاز است. قاضی منطقهای ایالاتمتحده، تانیا چوتکان، منصوب باراک اوباما، ريیسجمهور سابق و ناظر پرونده ترامپ وظیفه خواهد داشت تا اتهامات موجود در کیفرخواست را بررسی کند و اعمال رسمی دوران تصدی ترامپ در مقام ريیسجمهور را از اقدامات شخصی و غیررسمی او در زمانی که نامزد ریاستجمهوری بوده است، از هم تفکیک کند. این اقدامات شامل مکالمات ترامپ با افراد خارج از دولت فدرال، ازجمله معاون اجرایی ایالت جورجیا، برد رافنسپرگر است. برد رافنسپرگر فشار اتهام ترامپ مبنی بر گرفتن آرای کافی برای تغییر رای ایالت جورجیا در سال 2020 را رد کرد. نورم آیزن، کارشناس ارشد مطالعات حکومتداری در موسسه بروکینگز و مشاور سابق کمیته قضایی مجلس نمایندگان تحت رهبری دموکراتها در جریان اولین استیضاح ترامپ به هفتهنامه تایم گفت: ممکن است شاهد برگزاری جلسه استماع شواهد یا یک دادگاه کوچک در تابستان یا پاییز باشیم که به چوتکان اجازه میدهد شهادت شهود را استماع و سایر شواهد مرتبط را دریافت کند. مخابره مجدد این پرسش از شهود به دادگاه بدوی تضمین میکند که محاکمه در این پرونده تا زمانی که رایدهندگان در ماه نوامبر تصمیم بگیرند که آیا ترامپ را به کاخ سفید بازگردانند یا نه، به تعویق خواهد افتاد. اگر ترامپ در انتخابات پیروز شود و به کاخ سفید بازگردد، میتواند به وزارت دادگستری دستور دهد که از پروندهاش علیه او صرفنظر کند. به گزارش رویترز، ترامپ مدعی شده است که حکم دادگاه عالی باید به هر چهار پرونده کیفری که علیه او در جریان است، پایان دهد. وکلای او احتمالا براساس این حکم دیوان عالی استدلال میکنند که این پروندهها باید مختومه شود، زیرا این پروندهها شامل اقدامات رسمی ترامپ در مقام ريیسجمهور بوده است، اما کارشناسان حقوقی نسبت به این ادعا تردید دارند. کلر فینکلشتاین، استاد حقوق در دانشگاه پنسیلوانیا به رویترز گفت که بعید است این حکم بر محکومیت کیفری اخیر ترامپ در نیویورک به دلیل 34 مورد جعل سوابق مالی برای سرپوش گذاشتن بر رسوایی جنسیاش پیش از انتخابات ریاستجمهوری 2016 تاثیر بگذارد، چراکه این حکم به روسای جمهور سابق مصونیت برای رفتار و اقدامات شخصی اعطا نمیکند. ترامپ در 11 جولاي در این پرونده با محکومیت روبهرو خواهد شد و او پیش از این وعده داده است که در باب این حکم خواستار تجدید نظر خواهد شد. حکم دادگاه عالی میتواند بر پرونده مداخله ترامپ در انتخابات ایالتی در جورجیا به رهبری فانی ویلیس، دادستان منطقه فولتون، که ترامپ و 14 نفر از متحدانش را به اتهام تلاش برای براندازی نتایج انتخابات 2020 در ایالت جورجیا در یک کیفرخواست گسترده متهم کرد، تاثیر بگذارد. در کیفرخواست ادعا شده است که ترامپ مقامات ایالتی را برای دستکاری در شمارش آرا تحت فشار قرار داده و فهرستی جعلی از رایدهندگان طرفدار ترامپ را سازماندهی کرده است. وکلای ترامپ در این پرونده مصونیت دوران ریاستجمهوری را تایید کردهاند، اگرچه هنوز حکمی ازسوی قاضی اسکات مک آفی صادر نشده است و دادگاه تجدیدنظر اخیرا درحالی که دخالت ویلیس را بررسی میکند، این پرونده را متوقف کرده است. کیفرخواست در آن پرونده حاکی از آن است که ترامپ با افراد خارج از دولت فدرال، ازجمله رفتار ادعایی رافن اسپرگر در کیفرخواست اسمیت، مذاکره و گفتوگو کرده است. از آنجایی که رای دیوان عالی به دادگاه منطقه فدرال ناظر بر پرونده اسمیت اجازه میدهد تعیین کند که آیا این عمل و سایر رفتارهای مشابه در کیفرخواست رسمی یا غیررسمی است یا خیر؟ این حکم میتواند بر روند دادرسی در جورجیا نیز تاثیر داشته باشد. نورمن گری فینکلستین، پژوهشگر مسائل سیاسی امریکا به سیانان گفت که مشخص نیست آیا حکم دیوان عالی بر تعقیب قضایی فدرال ترامپ در فلوریدا به دلیل حفظ اسناد طبقهبندیشده پس از خروج از کاخ سفید و ممانعت از تلاشهای دولت برای بازپسگیری آنها تاثیر میگذارد یا نه. ترامپ استدلال کرده است که اتهامات در این پرونده نیز باید کنار گذاشته شود، زیرا او مستحق مصونیت کامل ريیسجمهور است. به گزارش نیویورک تایمز، آیلین کانن، قاضی منطقهای ایالاتمتحده، یکی از منصوبان ترامپ، هنوز در مورد این ادعا تصمیم نگرفته است، اما تیم بازپرس ویژه احتمالا استدلال میکند که رفتار در کیفرخواست که به طور غیرقانونی اطلاعات طبقهبندی شده را حفظ میکند، پس از خروج ترامپ از قدرت رخ داده است؛ بنابراین مستحق مصونیت نیست. آنطور که سیانان گزارش میدهد، بایدن رای دادگاه عالی درباره ادعای مصونیت ريیسجمهور سابق ترامپ در پرونده جنایی فدرال او در 6 ژانویه روز دوشنبه را «سابقهای خطرناک» در امریکا خواند. ريیسجمهور ایالاتمتحده اذعان کرد حکم 6 رای موافق در مقابل 3 رای مخالف دادگاه عالی مبنی بر مصونیت ترامپ از تعقیب کیفری برای «اقدامات رسمی» که در زمان حضور در کاخ سفید انجام شده است، پیامدهای عمدهای برای قدرت ریاستجمهوری دارد. بایدن در سخنرانی عصر روز دوشنبه خود گفت که تصمیم اکثریت دیوان عالی در مورد پرونده ترامپ تقریبا به این معنی است که عملا هیچ محدودیتی برای کارهایی که ريیسجمهور میتواند انجام دهد، وجود ندارد. این حکم «اصلی اساسا جدید» و «سابقهای خطرناک» را نشان میدهد، زیرا قدرت ريیسجمهور دیگر از سوی قانون، حتی ازجمله دادگاه عالی ایالاتمتحده محدود نخواهد شد و تنها محدودیتها از سوی خود او ارائه میشود و این به معنای خودرایی و دیکتاتوری است. بایدن گفت که این بدان معناست که هر ريیسجمهوری، ازجمله دونالد ترامپ، اکنون آزاد خواهد بود که قانون را نادیده بگیرد، هر چند او تاکید کرد که به محدودیتهای قدرت ریاستجمهوری احترام میگذارد.
به گزارش اکسیوس، رهبران دموکرات پیش از این توجه خود را بر کنترل زاد و ولد، لقاح مصنوعی و اخلاق دادگاه عالی متمرکز کرده بودند که همگی نقاط آسیبپذیری برای جمهوریخواهان پیش از انتخابات نوامبر تلقی میشوند. اکنون، دموکراتها در حال حرکت به سمت ارسال پیامی در ایالتهای حساسی هستند تا نشان دهند حکم دادگاه عالی برای دومین دوره ترامپ چه معنایی دارد. بایدن در اظهارات عصر دوشنبه خود به دنبال تاکید بر این نکات گفتوگو بود. او گفت: این تصمیم دادگاه به طیف گستردهای از اصول حقوقی دیرینه در کشور ما حمله کرده، از نقض حقوق رای و حقوق مدنی گرفته تا سلب حق انتخاب زنان تا تصمیم امروزی که حاکمیت قانون این ملت را تضعیف میکند.
به گزارش سیانان، بایدن درحالی که ترامپ را مسوول حمله 6 ژانویه 2021 به ساختمان کنگره امریکا میدانست، گفت که مردم امریکا سزاوار این هستند که در دادگاه در مورد آنچه پیش از رای دادن در انتخابات ریاستجمهوری رخ داده است، پاسخی داشته باشند. اما به دلیل تصمیم دیوان عالی، این احتمال بسیار بسیار کم شده است. او با بیان اینکه حکم دادگاه عالی یکی از سیاهترین روزهای تاریخ ایالاتمتحده امریکا است، گفت: این یک ظلم وحشتناک به مردم است. بایدن افزود: بنابراین اکنون مردم امریکا باید کاری را انجام دهند که دادگاه مایل به انجام آن بود، اما انجامش نداد. اکنون این مردم امریکا هستند که باید در مورد رفتار دونالد ترامپ قضاوت کنند. بایدن گفت: این رای حتی ترامپ را جسورتر خواهد کرد هر کاری که دلش میخواهد، انجام دهد. ريیسجمهور امریکا این حکم دیوان عالی را مخرب دانست و افزود: ريیسجمهور اکنون پادشاهی فراتر از قانون است و مردم امریکا باید با آن مخالفت کنند.