آيا گيلگمش به آرزوي ديرينه‌اش مي‌رسد؟
غزل‌ناز بغدادي
مختصري در باب علم لانجويتي به مناسبت روزجهاني مراقبت از خود
وقتي ژرژ ملي‌يس در سال 1902 فيلم سفر به ماه را ساخت و شش نفر را با سفينه به سطح ماه فرستاد هنوز نيل آرمسترانگ به دنيا نيامده بود. قدم زدن انسان بر سطح ماه آرزوي دور و درازي بود كه از سال‌ها قبل از فيلم ژرژ ملي‌يس در دل آدم‌ها جا داشت. آرزويي كه حدود 67 سال بعد از ساخت فيلم در يك روز تابستاني با قدم گذاشتن نيل آرمسترانگ بر سطح ماه به واقعيت پيوست. آرزويي كه تا قبل از آن تابستان به يادماندني فقط در قصه‌ها، افسانه‌ها، ادبيات و سينما باورپذير بود. سفر به ماه يكي از هزاران آرزويي است كه انسان از بدو تاريخ و حتي ماقبل آن به دنبالش بوده است اما مهم‌ترين آنها نيست. آنچه ذهن انسان را بيشتر از هر چيزي درگير خودش كرده آرزوي جاودانگي است. فرقي هم ندارد انسان دوره پيشاسنگي باشد يا انسان عصر ارتباطات. اگر نگاهي كوتاه به قصه زندگي آدم‌ها بيندازيم خيلي راحت دستگيرمان مي‌شود كه تلاش براي بقا و زنده ماندن و عمر طولاني داشتن در هر دوره‌اي به شكلي در زندگي انسان نقش بازي كرده است. از بشر اوليه كه امراض را ناشي از طلسم شدن توسط ديوي بدسگال يا مجازاتي از جانب خدايان مي‌ديد و شمن‌هايي كه نقش پزشك - جادوگر را ايفا مي‌كردند تا پزشكي مصر و يونان باستان، طب بوعلي‌سينايي، طب قرون وسطايي و وابسته به صومعه، طب عصر روشنگري، سقوط عقايد جالينوسي و سرانجام شكل‌گيري طب جديد با كشف آنتي‌بيوتيك، واكسن‌ها، داروهاي نو و... همه در خدمت برآورده كردن آرزوي ديرينه جاودانگي بودند و هستند.
بياييد اين را بپذيريم كه علم پزشكي با وجود اينكه به طور معمول تا بيماري حادث نشود خودش را درگير آن نمي‌كند و به قولي درمان‌محور است، هر روز يك قدم جلوتر آمده و اميد به زندگي را در آدم‌ها بسيار بيشتر كرده، باعث ريشه‌كني خيلي از بيماري‌ها شده و از وقوع يك‌سري امراض با استفاده از واكسن و دستورات سبك زندگي سالم جلوگيري كرده است. اما آيا اين عمر طولاني كيفيتي كه انسان انتظارش را داشته است، دارد؟ گمان كنم شما هم با من موافق باشيد كه افزايش عمر انسان‌ها چندان كمكي به كيفيت زندگي آنها در سنين بالا نكرده است. فكر مي‌كنيد چرا؟ چون كسي به روند پير شدن سلول‌هاي بدن توجهي نشان نداده است. پزشكان تا همين چند سال قبل پيري را به عنوان يك وضعيت عادي در طول عمر بشر پذيرفته بودند كه وقوعش اجتناب‌ناپذير است: «تو پير مي‌شوي و ممكن است دچار بيماري‌هاي مرتبط با سن بشوي، ما براي درمان يا كنترل بيماري‌ها به دنبال راه‌هاي جديد مي‌گرديم ولي پيري را كه نمي‌توانيم غيب كنيم!» اما كدام انساني دوست دارد 200 ساله بشود در حالي كه از 70 سالگي درگير بيماري‌هاي مرتبط با پيري است؟
واقعيت اين است پيري يعني آن چيزي كه به عنوان يك وضعيت طبيعي در طي عمر يك انسان تلقي مي‌شده، اين روزها طبيعي نيست و مي‌توان وقوعش را به تاخير انداخت يا حتي از وقوعش جلوگيري كرد. شبيه قصه‌ها و افسانه‌هاست؟ باور كردني باشد يا نه، دنياي سلامتي عزمش را جزم كرده كه قصه جديدي رقم بزند، قصه‌اي كه شبيه‌ترين ورژن به آرزوي هميشگي انسان‌ها است؛ آرزوي داشتني عمري طولاني همراه با سلامت. اين جمله تعريف علم اين روزهاي دنياست: علم لانجويتي. لانجويتي كه معادل فارسي آن طولاني زيستن است با نگاهي پيشگيري‌محور، لنزهاي مختلفي را براي بررسي فاكتورهاي موثر بر سلامت انسان‌ها جلوي چشم‌هايش مي‌گذارد و با يك نگاه كل‌نگر و جامع، تك‌تك فاكتورهاي دخيل در سلامت از شرح حال پزشكي، عادات تغذيه‌اي، مسائل روحي، ورزش و ژنتيك گرفته تا اموري كه تحت عنوان معنويات مي‌شناسيم را در كنار فاكتورهاي جسمي و بيولوژيكي مي‌گذارد و در نهايت با كمك جادوي هوش مصنوعي به تحليل عميقي از وضعيت فعلي سلامت فرد و راهي كه در ادامه بايد بپيمايد، مي‌رسد.
اعتقاد متخصصان پزشكي لانجويتي اين است كه وقتي مي‌توانيم با آناليز بيوماركرهاي بدن، ژنتيك، سبك زندگي آدم‌ها و كمك گرفتن از جادوي هوش مصنوعي روند پير شدن‌شان را رصد كنيم و بفهميم در كدام سيستم بدني نياز به اصلاح، توجه بيشتر يا پيگيري دارند پس چه نيازي است منتظر بشويم آدم‌ها بيمار بشوند و بعد درمان‌شان كنيم؟ وقتي مي‌توانيم پا به سن گذاشتن را به تاخير بيندازيم و باعث بشويم يك فرد 90 ساله همان كيفيتي را در زندگي تجربه كند كه زمان 40 سالگي‌اش تجربه مي‌كرده، چرا اين فرصت را غنيمت نشماريم؟ وقتي مي‌توانيم به جاي عوامل مولد بيماري، عوامل مولد پيري را كند يا خاموش كنيم چرا دست روي دست بگذاريم؟ به نظر مي‌رسد بشر بيشتر از هر زماني در تاريخ به آرزوي ديرينه‌اش نزديك شده است. شايد تا همين 10 سال آينده جست‌وجوي نيمه تمام گيلگمش در دستيابي به اكسير جاودانگي را دانشمندان لانجويتي كامل كنند. درخت لانجويتي هر روز بيشتر از قبل رشد مي‌كند تناور مي‌شود و تا همين ساعتي كه من به مناسبت روز مراقبت از خود تصميم گرفتم براي شما از لانجويتي (كه ارتباط تنگاتنگي با خودمراقبتي دارد) بنويسم پيشرفت‌هاي چشمگيري در زمينه پيش‌بيني، تشخيص زودهنگام و جلوگيري از وقوع بيماري‌ها و در نتيجه افزايش روزهاي سالم زندگي انسان‌ها و كمك به آنها در جهت مراقبت از خود داشته است؛ مراقبتي كه دوخته تن هر شخص باشد، شخصي‌سازي شده و موثر. لانجويتي از دل يك دنياي نو بيرون آمده است، دنيايي كه در آن شاخه‌هاي مختلف علوم پزشكي و دارو و دنياي عجيب و زيباي تكنولوژي و مهندسي، همكار و همدل با هم براي سلامت قهرمان قصه زندگي يعني انسان، در تلاشند.
ژرژ ملي‌يس Georges Méliès
سفر به ماه A Trip to the Moon
نيل آرمسترانگ Neil Armstrong
پزشك-شركت زينوم لانجويتي