صحن علنی مجلس روز گذشته متفاوت از روزهای دیگر، فضای مشاعره بود و از نمایندگان موافق و مخالف کابینه پیشنهادی گرفته تا ريیس‌جمهور در دفاع از وزرای پیشنهادی با شعر و شاعری پاسخگوی یکدیگر بودند. شعرهایی که گاهی از سر گلایه و بعضی همراه با بغض بود. به هر حال جلسه علنی روز گذشته مجلس به ریاست محمدباقر قالیباف، به منظور بررسی خط‌مشی و اصول کلی دولت چهاردهم و برنامهها و صلاحیت ۱۹ وزیر پیشنهادی با حضور ريیس‌جمهور در دو نوبت صبح و عصر برگزار شد. با رای موافق نمایندگان قرار شد به مدت پنج روز صلاحیت وزرای کابینه پیشنهادی در دو نوبت مورد بررسی قرار گیرد. طبق ماده ۲۰۴ آیین‌نامه داخلی مجلس، ابتدا برنامه و خط‌مشی و اصول کلی دولت و ترکیب هیات وزیران بررسی شد و پس از توضیحات ريیس‌جمهور و اظهارات مخالفان و موافقان، مجلس وارد بررسی برنامهها و صلاحیت هر یک از وزیران به ترتیب حروف الفبای وزارتخانه‌ها شد.
بعد از یک هفته فشرده که کمیسیون‌های تخصصی با وزرای پیشنهادی تشکیل جلسه دادند و برنامه‌های آنها را بررسی کردند، روز گذشته مسعود پزشکیان به همراه معاون اول خود و کابینه پیشنهادی با استقبال ريیس مجلس وارد صحن علنی شدند تا آزمون مجلس در برابر کابینه وفاق ملی پزشکیان برگزار شود. کابینه‌ای که از همان لحظه تقدیم لیست به مجلس اما و اگرهای زیادی به همراه داشت و انتقادات برخی از حامیان دولت نوپای پزشکیان را برانگیخت. در ابتدای جلسه علنی، محمدباقر قالیباف ضمن خیرمقدم به ريیس‌جمهور و توضیحاتی درباره روند بررسی برنامهها و صلاحیت ۱۹ وزیر پیشنهادی گفت: «رای‌گیری برای کابینه پیشنهادی در روز چهارشنبه هفته جاری انجام خواهد شد و امیدوارم با یک همدلی و بررسی‌های دقیق بتوانیم در پایان وقت قانونی کار بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی را به اتمام برسانیم.»
کوچک‌زاده قبل از شروع سخنان مسعود پزشکیان خواست در مخالفت با کابینه پیشنهادی رییس‌جمهور صحبت کند، اما رییس مجلس گفت: «بنشینید شما نفر دوم هستید که وقت گرفته‌اید. در زمان خود صحبت کنید.» در ادامه مسعود پزشکیان، نهمین ريیس‌جمهور که هفته گذشته با ارسال نامه‌ای وزرای پیشنهادی خود را به مجلس معرفی کرده بود، از برنامه‌های دولت و وزرای پیشنهادی خود دفاع کرد. کابینه‌ای که قسیم عثمانی و نصیرپور و برخی اصلاح‌طلبان دیگر منتقد آن بودند و در کمال ناباوری حمید رسایی و مجتبی ذوالنوری اعلام کردند که در موافقت کلیت کابینه ثبت‌نام کرده‌اند!
وفاق ملی با جمع اضداد محقق نمی‌شود
جلسه رای اعتماد، مثل هر جلسه خاص دیگری با حواشی همراه بود که از جمله این حواشی می‌توان به گلایه و انتقاد تند قسیم عثمانی، نماینده اهل سنت مردم بوکان در مجلس که موافق و همراه دیروز مسعود پزشکیان در اخذ رای از مناطق سنی‌نشین بود و مخالف امروز کابینه شده است، اشاره کرد. عثمانی، نادیده گرفتن اهل سنت در کابینه دولت پزشکیان را از جمله دلایل مخالفت او با کابینه عنوان کرد. عثمانی با بیان اینکه «مردم به تغییر رای دادند و به جریان عقلانی و منطقی اصلاح‌طلبی روی آوردند اما ترکیب کابینه ريیس‌جمهور هرگز نشان‌دهنده تغییر و تحول در هیچ حوزه‌ای نیست»، گفت: وفاق ملی با جمع اضداد محقق نمی‌شود. شما دولت اشتراکی تشکیل داده‌اید و دولت اشتراکی خیلی زود ناهماهنگی به دنبال خواهد داشت. او همچنین به کار نگرفتن حتی یک اهل تسنن در کابینه و نادیده گرفتن سهم زنان و جوانان از کابینه را خلف وعده پزشکیان دانست و نسبت به این موضوعات انتقادات خود را بیان کرد که گاه با دو-دو کردن و مخالفت برخی نمایندگان همراه بود و در انتها با شعری خطاب به پزشکیان از او گلایه‌هایش را عمق بخشید. شعر و سخنانی که در نوبت عصر مجلس، ريیس‌جمهور با خواندن شعری در پاسخ به آن گلایه‌ها پاسخ داد.
مشاعره پزشکیان با قسیم عثمانی
جلسه عصر بررسی برنامهها و رای اعتماد به وزرای پیشنهادی، راس ساعت چهارده برگزار شد و بعد از شنیدن سخنان موافق و مخالف، پزشکیان به عنوان ريیس‌جمهور برای استفاده از فرصت باقی مانده‌اش در دفاع از وزرای پیشنهادی پشت تریبون قرار گرفت و با این شعر سخنان خود را آغاز کرد: «هر کس به طریقی دل ما می‌شکند/ بیگانه جدا دوست جدا می‌شکند/ بیگانه اگر می‌شکند حرفی نیست/ از دوست بپرسید چرا می‌شکند!» و با این شعر به انتقادات قسیم عثمانی، نماینده اهل سنت که در مخالفت با کابینه چهاردهم در نوبت صبح از عدم به کارگیری وزیر اهل سنت در کابینه سخن گفته بود، پاسخ داد. پس از آن تاکید کرد: «اصولی دارم و آن حق و عدالت است؛ برای آن اصلاحات می‌کنم و به‌شدت به اصلاحات معتقدم. وقتی جامعه‌ای داشته باشیم که حق در آن پیاده نشود بر هر مسلمانی است که قیام کند و اصلاح انجام دهد.»
غلامرضا تاجگردون از جمله نمایندگان اصلاح‌طلبی بود که روز گذشته در حمایت از کابینه پیشنهادی دولت چهاردهم سخن گفت. نماینده مردم گچساران در مجلس با تاکید بر اینکه نقطه قوت پزشکیان را نقطه ضعف او نکنیم، گفت: «اینکه پزشکیان می‌گوید که برنامه ندارم را به فال نیک بگیریم، چراکه یک مرتبه نگفت که ۲ هزار صفحه برنامه دارم؛ برنامه پزشکیان را نمایندگان مجلس تصویب کردند و اگر پزشکیان می‌آمد و می‌گفت من برنامه دارم باید به او شک می‌کردیم.» او همچنین در ادامه سخنانش بیان کرد: «همه ما در طول زمان دچار اشتباه می‌شویم. همه انسان هستیم. عقل می‌گوید انسان را در طول ارزیابی کنید، در نقطه ارزیابی نکنیم. اگر می‌خواستیم ما را در نقطه ضعف و خطای‌مان بررسی کنند همه ما مردودیم. دوست ما جانباز است. آقای ظفرقندی سینه‌اش به تلاطم افتاده از شیمیایی بعد می‌گوییم مردود است و همه ما اینجا نبودیم پزشکیان با این کابینه آمده است خوب یا بد، برای ایران و ملت‌مان با او همراهی کنید.» تاجگردون در بخشی از سخنانش زمانی که گفت با این رفتارها نفس انقلاب به شماره افتاده است، راستینه با فریادهایی مکرر نسبت به این سخنان واکنش نشان داد.
پس از اتمام سخنان موافقان و مخالفان، مجلس وارد بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی به‌طور انفرادی شد و با توجه به اینکه بررسی براساس حروف الفبا انجام می‌شود نخستین وزارتخانه‌ای که برنامه و صلاحیت وزیر پیشنهادی آن مورد بررسی قرار می‌گیرد وزارت آموزش و پرورش است اما در اتفاقی جالب بعد از قرائت گزارش موافقت کمیسیون با معرفی علیرضا کاظمی مشخص شد که هیچ نماینده مخالفی برای مخالفت با او ثبت‌نام نکرده است و کاظمی بدون سخنرانی مخالفین و موافقین به پشت تریبون رفت و به دفاع از برنامه‌های خود پرداخت.
گفتنی است اگرچه در ادوار مختلف عدم مخالفت نمایندگان با وزرای اطلاعات و دفاع در برخی ادوار مسبوق به سابقه بوده اما عدم مخالفت با وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش امری کم سابقه محسوب می‌شود. پس از آن نوبت به بررسی گزینه ارتباطات رسید که موافقان و مخالفان سخنان خود را بیان کردند سپس وزیر به دفاع از برنامه‌هایش پرداخت.
در ادامه، نظر برخی نمایندگان درباره وزرای پیشنهادی را جویا شدیم که در این باره با «اعتماد» گفت‌وگو کردند.
تنها وزیر زن کابینه می‌تواند اعتماد مجلس را جلب کند
محمدصالح جوکار، ريیس کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در گفت‌وگو با «اعتماد» گفت: «اکثریت اعضای کابینه رای اعتماد مجلس را به دست می‌آورند و احتمالا دو تا سه نفر رای متزلزلی دارند که در خلال صحن علنی در حال مذاکره با نمایندگان هستند و امیدواریم بتوانند نظر مثبت مجلس را جلب کنند.»
او درخصوص وضعیت تنها گزینه زن کابینه چهاردهم بیان کرد: «نسبت به وزیر پیشنهادی راه نظر مثبتی دارم و ایشان توانسته‌اند نظر مثبت کمیسیون را هم جلب کنند، اما اینکه در صحن شرایط به چه نحو خواهد بود بستگی به این دارد که در حوزه حمل و نقل زمینی و هوایی برنامه‌هایش را ارائه دهد؛ چراکه بیشتر تخصص ایشان مسکن و شهرسازی است و باید بتواند درخصوص حمل و نقل و راه این مشکل را با برنامه‌هایش رفع کند تا بتواند رای اعتماد صحن را به دست آورد.»
جوکار درخصوص دو گزینه‌ای که بیشتر نگاه‌ها درباره آنها سیاسی است تا تخصصی نیز گفت: «آقای میدری، فرد کارشناسی است و برنامه هم دارد اما درباره اعلام مواضعش اگر روشن‌تر صحبت کند، می‌تواند نظر مجلس را جلب کند. آقای ظفرقندی هم باید شفاف‌تر با نمایندگان درخصوص برخی موضوعات صحبت کند، اما بقیه گزینه‌ها مشکلی ندارند.»
این هنر پزشکیان است که امروز اصولگرایان در موافقت کابینه او صحبت می‌کنند
مصطفی پوردهقان، در گفت‌وگو با «اعتماد» هم درباره کابینه پیشنهادی گفت: «آقای پزشکیان سیاستی در پیش گرفته است که مرزهای سیاسی چپ و راست را در هم شکسته است. وعده‌ای که در ابتدا درباره وحدت و وفاق ملی مطرح کرد را کسی باور نکرد و گفتند دیگران هم این شعارها را داده‌اند، اما آقای پزشکیان به این حرف اعتقاد داشت و عمل کرده است که همین می‌تواند نقطه قوت دولت او باشد.»
او ادامه داد: «نقدها و گلایه‌ها به قوت خود باقی است، اما هر چه پیش می‌رویم شرایط نسبت به روزهای اول بهتر می‌شود و به نظر می‌رسد اگر فضا سیاسی نشود، مجلس رای خوبی به کابینه چهاردهم خواهد داد.»
نماینده مردم اردکان در پاسخ به اینکه این کابینه منجر به انتقاد برخی همراهان دیروز پزشکیان شده است، گفت: «یکی از هنرهای پزشکیان این بود که دو کرسی را به طیفی اختصاص داد تا با سایر کابینه همراه شود و این اتفاق باعث شده است که امروز برخی منتقدانش در حمایت و موافقت با کابینه ثبت‌نام و صحبت کنند و این اتفاق بزرگی است.»
پوردهقان همچنین درخصوص برآورده نشدن برخی انتظارات حامیان پزشکیان گفت: «نباید وارد دوقطبی‌ها شویم. ما هم تمایل داشتیم یک اهل سنت در کابینه باشد اما اگر به دلایلی این اتفاق نیفتاده است نباید فضا را به سمت تنش‌زایی پیش ببریم.»
نسبت به دو گزینه کار و بهداشت نگرش سیاسی غلبه دارد
عبدالوحید فیاضی، دیگر نماینده اصولگرای مجلس نیز در گفت‌وگو با «اعتماد» تاکید کرد: «اکثریت گزینه‌های پیشنهادی می‌توانند رای اعتماد مجلس را به دست آورند و به نظر می‌رسد دو تا سه نفر از آنها نیاز به تلاش بیشتری دارند.» او این گزینه‌ها را وزرای پیشنهادی «وزارت کار، نفت و بهداشت» دانست و افزود: «وزرای پیشنهادی کار، نفت و بهداشت به نظر می‌رسد پایگاه رای قوی در حال حاضر در مجلس ندارند و نیاز به تلاش بیشتری دارند و اگر بتوانند درست از برنامه‌های خود در صحن دفاع کنند و نظر نمایندگان را جلب کنند، می‌توانند این سد را بشکنند.»
عضو کمیسیون آموزش و پرورش تاکید کرد: «نسبت به آقای میدری و ظفرقندی نگرش سیاسی در این مخالفت‌ها غلبه دارد و نمایندگان ابهاماتی درباره گذشته این دو نفر دارند و اگر این مساله نبود شرایط برای‌شان آسان‌تر می‌شد، اما باز همه چیز بستگی به دفاع ريیس‌جمهور و توضیحات خود آنها در صحن علنی دارد و می‌تواند ورق را به نفع آنها برگرداند.»