گزارش ديوان محاسبات از پايش برخط عملكرد بودجه
كسري بودجه 4 ماه ابتدايي سال 4.5 هزار ميليارد تومان
ديوان محاسبات كشور در گزارشي اعلام كرد بررسيهاي اين نهاد نظارتي در خصوص پايش برخط عملكرد بودجه نشان ميدهد، منابع در اختيار دولت از ابتداي فروردين ماه تا پايان تير ماه سال ۱۴۰۳ بالغ بر 674.8 هزار ميليارد تومان و كل مصارف عمومي نيز بالغ بر 679.3هزار ميليارد تومان و كسري آن با استفاده از «ظرفيتهاي مديريت منابع خزانهداري كل» معادل 4.5 هزار ميليارد تومان تامين شده است. با توجه به موجودي نقد رسوب شده در حسابهاي پشتيبان پرداخت دستگاههاي اجرايي بالغ بر 173.8هزار ميليارد تومان شامل 63.8هزار ميليارد تومان اعتبارات تملك دارايي سرمايهاي، 27.8هزار ميليارد تومان اعتبارات هزينهاي، 68.6 هزار ميليارد تومان وجوه ساير منابع و 13.6هزار ميليارد تومان بودجه عمومي دانشگاهها؛ ضرورت اجرايي شدن مفاد قانوني ماده ۱۳ قانون برنامه هفتم پيشرفت به منظور نظمبخشي و انسجام بودجه با استفاده از ابزارهاي شفافيت بودجه توسط متوليان نظام برنامهريزي و بودجهبندي مورد تاكيد رييس كل ديوان محاسبات كشور در جلسات هيات عمومي بود.
ماده ۱۳ قانون برنامه هفتم چيست؟
سال گذشته ديوان محاسبات تصميم گرفت تا به انتشار گزارش پايش برخط منابع و مصارف عمومي كشور به صورت ماهانه اقدام كند. اين تصميم به منظور ارزيابي مستمر عملكرد دولت از حيث تناسب منابع و مصارف و ارزيابي تحقق برنامه مالي (بودجه) سالانه بود كه در قالب يك گزارش تهيه و جهت بهرهبرداري به نمايندگان مجلس و تصميمگيران اقتصادي كشور ارسال ميشود. در آخرين گزارشي كه اين نهاد نظارتي از ابتداي فروردين ماه تا پايان تير ماه سال ۱۴۰۳ منتشر كرد، كسري بودجه عددي نزديك به ۴/۵ همت اعلام شده كه اين سازمان به منظور نظمبخشي و انسجام بودجه، خواستار اجرايي شدن مفاد قانوني ماده ۱۳ قانون برنامه هفتم شده است. بر اساس اين ماده اول اينكه لايحه و مصوبه مجلس در خصوص بودجه سالانه كل كشور نبايد واجد احكام غيربودجهاي باشد و نيز نبايد منجر به اصلاح قوانين دايمي يا برنامههاي پنجساله پيشرفت شود. دوم اينكه سازمان مكلف است با همكاري وزارت امور اقتصادي و دارايي و بانك مركزي نسبت به ايجاد نظام يكپارچه و هوشمند مديريت مالي اقدام كند. دستگاههاي اجرايي كه از منابع بودجه كل كشور استفاده ميكنند و تكاليف برنامهاي دارند، مكلفند برنامه عملياتي خود را هر ساله بر اساس تكاليف برنامه شامل اهداف سال مورد نظر، شاخصهاي عملكرد، مخاطرات رسيدن به اهداف، منابع لازم، نحوه تامين مالي، طرحهاي توسعهاي مرتبط و گزارش عملكرد سال گذشته در چارچوبي كه توسط سازمان اعلام ميشود، حداكثر تا پايان مرداد هر سال براي استفاده در تهيه لايحه بودجه سال بعد به سازمان ارايه كنند.
ناترازي بودجه سال 1403
موضوع ناترازي در بودجه از اهميت ويژهاي برخوردار است. اين ناترازي به صورت كسري خود را در بودجه بروز ميدهد. بر اساس آخرين گزارشي كه مركز پژوهشهاي مجلس از لايحه بودجه ۱۴۰۳ منتشر كرد، كسري بودجه در سه بخش مورد بررسي قرار گرفته كه شامل «كسري تراز عملياتي»، «كسري بودجه عمومي» و «كسري اقلام فرابودجهاي» ميشود. طبق اين آمار بهطور كلي ميزان «كسري تراز عملياتي» در لايحه بودجه ۱۴۰۳ مبلغ ۳۰۵ هزار ميليارد تومان ذكر شده است. همچنين «كسري بودجه عمومي» در اين لايحه به اندازه ۲۷۲.۵ هزار ميليارد تومان و «كسري اقلام فرابودجهاي» به ميزان ۵۵۷ هزار ميليارد تومان برآورد شده است.دولت چهاردهم به زودي كار خود را با چنين كسري بودجه هنگفتي آغاز خواهد كرد. در حالي كه مردم از دولت جديد انتظار اصلاحات اقتصادي فوري و ميانمدت دارند؛ به گونهاي كه اثرات اين اصلاحات در سفرهها، معيشت و سطح عمومي قيمتها قابل لمس باشد.