بحران مهاجرت در اروپا
محمود فاضلي
آنچه اين روزها در مرزهاي آبي اروپا رخ ميدهد، نتيجه برنامهريزي اروپاييها عليه افرادي است كه به دليل فقر، آوارگي، درگيري نظامي، قحطي، روياي زندگي بهتر در كشورهاي ديگر را دارند. پس از تصميم برلين براي تمديد كنترل مرزهاي غربي و شمالي آلمان به مدت شش ماه به عنوان بخشي از تلاش براي مهار مهاجرت غيرقانوني در اروپاست.
صدراعظم آلمان با تاكيد بر لزوم اخراج گسترده مهاجران غيرقانوني از اين كشور، خواستار تسريع در اخراج مهاجراني شد كه دليلي براي حمايت از آنها از سوي دولت آلمان وجود ندارد. او مدعي است: «ما بايد كساني كه حق ماندن در آلمان ندارند را با سرعت و در مقياس وسيع اخراج كنيم، زيرا همه مهاجران دلايلي از جمله «نياز به حمايت» از سوي دولت آلمان را ندارند.»
بر اساس گزارش اداره آمار فدرال آلمان، حدود 3.26 ميليون مهاجر در آلمان زندگي ميكنند. اين رقم نسبت به سال گذشته بيش از 111 هزار نفر افزايش داشته است. اين آمار شامل همه مهاجران، متقاضيان پناهندگي، آوارگان جنگي و پناهجوياني ميشود كه درخواست پناهندگيشان رد شده، اما بودنشان در آلمان تحمل ميشود. شمار زيادي از اين مهاجران از سالها يا حتي دههها پيش در آلمان زندگي ميكنند.
نمونه ديگر اينكه پذيرش پناهجويان به يك وضعيت بحران در هلند تبديل شده است. دولت جديد هلند به وعده خود عمل كرده و درخواست معافيت از سيستم مهاجرت و پناهندگي اتحاديه اروپا را به كميسيون اروپا ارايه داده است. اين اقدام كه از سوي وزير پناهندگي و مهاجرت هلند و عضو حزب راستگراي افراطي «آزادي (PVV)» انجام شده، بيسابقه و نمادين است و احتمال موفقيت كمي دارد، زيرا نياز به تغييرات در قوانين اتحاديه اروپا دارد.درخواست معافيت كه در ابتدا در ماه جولاي مطرح شد، به دنبال كنترل بيشتر هلند بر سياست پناهندگي خود است. با اين حال، اين درخواست با مقاومت ديگر كشورهاي عضو مواجه شده و ممكن است باعث افزايش پناهجويان به كشورهاي همسايه شود. در حال حاضر نزديك به 40 هزار درخواست براي پيوستن خانوادههاي پناهجوياني كه قبلا در هلند پذيرفته شدهاند، وجود دارد. اين تعداد تقريبا دو برابر سال گذشته است. چنين درخواستهايي در 90 درصد موارد پذيرفته ميشوند.
ارقام مركز آمار ايرلند (CSO) براي سال منتهي به آوريل 2024 نشان ميدهد كه بيش از 100 هزار نفر در سه سال متوالي به جمهوري ايرلند مهاجرت كردهاند. بر اساس دادههاي اداره مركزي آمار در 12 ماه منتهي به آوريل 2024، حدود 149200 نفر به جمهوري ايرلند مهاجرت كردهاند كه بالاترين رقم در 17 سال گذشته است. تعداد مهاجران در 12 ماه منتهي به آوريل 2024 بالاترين ميزان از سال منتهي به آوريل 2007 بوده است.
جمعيت ايرلند اكنون 5.38 ميليون نفر تخمين زده ميشود كه نسبت به رقم ثبت شده در سال 2023 افزايش 98700 نفري دارد. اين بزرگترين افزايش 12 ماهه جمعيت در 16 سال است، از سال 2008، زماني كه جمعيت 109 هزار نفر افزايش يافت. در همين حال، بيش از69 هزار نفر در مدت مشابه مهاجرت كردند كه در مقايسه با مدت مشابه در سال 2023، افزايش 5000 نفري و بالاترين رقم مهاجرت از سال 2015 بوده است.
يك مطالعه جامع اخير روي 53 كشور نشان داده كه جمهوري چك يكي از كم استقبالترين مكانها براي مهاجران در سطح جهان است. خارجيها فقدان تساهل در ميان چكها را به عنوان يك مساله اصلي ذكر ميكنند كه با سختگيري قوانين و زبان دشوار تركيب شده است. گزارش Expat Insider 2024 كه توسط جامعه بينالمللي انجام شده است و مهاجران را در 420 شهر در سراسر جهان به هم متصل ميكند، جنبههاي مختلف زندگي در خارج از كشور را در پنج شاخص «سهولت در تسويه حساب، كيفيت زندگي و ملزومات زندگي مهاجران» ارزيابي كرد.
امسال جمهوري چك به عنوان پانزدهمين كشور در ميان بدترين كشورها براي مهاجران رتبهبندي شد. اين نشاندهنده كاهش چشمگير 18 پلهاي نسبت به سال قبل است. جمهوري چك هفتمين كشور دشوار براي اقامت مهاجران است. اين كشور از نظر پذيرش فرهنگي و استقبال از مهاجران بسيار ضعيف عمل ميكند. از ميان 53 كشور بررسي شده، جمهوري چك در هر دو دسته رتبه 47 را به خود اختصاص داده است. نمرات كمتر از ميانگين در مسكن باعث شد كه جمهوري چك پنجمين كشور چالشبرانگيز براي مهاجران باشد.
يكي از نگرانيهاي مهم، رفتار غيردوستانه مردم محلي است. جمهوري چك سومين كشوري است كه كمترين دوستي با مهاجران را داشته است و از نظر دشمني شهروندانش با مهاجران تنها از اتريش و كويت پيشي گرفته است. پيدا كردن دوستان در اين كشور نيز دشوار است، جمهوري چك از اين نظر در بين 53 كشور در رتبه 40 قرار دارد. به نظر ميرسد «زبان» مهمترين چالش براي مهاجران باشد. جمهوري چك دومين كشور دشوار در جهان براي مهاجران براي يادگيري زبان محلي است.