در آستانه يك‌سالگي حمله هفتم اكتبر
حيفا؛ زير آ تش حزب‌الله
احسان پناه‌بر
اسراييل روز يكشنبه در آستانه اولين سالگرد حملات 7 اكتبر بار ديگر دامنه جنگ را گسترش داد و اهدافي در لبنان و نوار غزه را بمباران كرد. همزمان وزير دفاع اسراييل مدعي شد كه همه گزينه‌ها براي واكنش به عمليات موشكي ايران روي ميز است. در اين ميان، راكت‌هاي حزب‌الله كه اواخر روز يكشنبه شليك شد، از سامانه‌هاي دفاع هوايي اسراييل گذشت و در حيفا، سومين شهر بزرگ اسراييل فرود آمد و به ساختمان‌ها آسيب وارد كرد.به گزارش الميادين، حزب‌الله لبنان كه تا پيش از اين صدها راكت به شمال سرزمين‌هاي اشغالي پرتاب و شهرك‌نشينان را مجبور به فرار كرده بود، براي اولين‌بار شهر بندري حيفا اسراييل را هدف حملات سنگين خود قرار داد. حزب‌الله اعلام كرد كه موشك فادي 1 را به پايگاه كرمل در جنوب حيفا شليك كرده و پايگاه نمره در غرب طبريه را نيز مورد حمله موشكي قرار داده است. حمله به حيفا هجدهمين حمله روز يكشنبه اين جنبش به مواضع اسراييلي‌ها در سرزمين‌هاي اشغالي بود، درحالي كه حمله به طبريه اولين حمله روز دوشنبه حزب‌الله را رقم زد.
براساس گزارش رسانه‌هاي اسراييلي، دست‌كم ۱۱ نفر به واسطه حملات حزب‌الله زخمي شده‌اند. ناظران حمله حزب‌الله به حيفا را مهم ارزيابي مي‌كنند نه تنها به اين دليل كه حيفا بزرگ‌ترين شهر در شمال سرزمين‌هاي اشغالي است كه شهر بندري و راهبردي بزرگي است كه حفظ امنيت آن از اولويت‌هاي رژيم اسراييل تلقي مي‌شود. اين شهر ميزبان پايگاه‌هاي نظامي راهبردي است و جمعيتي در حدود 300 هزار نفر دارد. همزمان با ادامه حملات نيروهاي اسراييلي به پايتخت لبنان، انفجارهاي مهيبي جنوب بيروت را لرزاند. در حملات روز گذشته رژيم اسراييل نيز ده‌ها لبناني كشته و مجروح شدند.
وزارت بهداشت لبنان اعلام كرد كه در نتيجه دو حمله هوايي اسراييل به شهرك‌هاي جنوبي بيروت، دست‌كم 12 نفر ازجمله چند كودك كشته شدند. بيش از 20 نفر نيز در حملات روز يكشنبه كه شهرهاي قمطيه و كيفون در منطقه جبال لبنان را هدف قرار دادند، زخمي شدند. وزارت بهداشت لبنان آماري از تلفات اين حادثه ارايه نكرد، اما پيش‌تر سي‌ان‌ان گزارش داده بود كه در پي حمله به كيفون حداقل چهار نفر كشته و 10 نفر مجروح شدند. در اين ميان ارتش اسراييل مدعي شد كه جنگنده‌هايش اهدافي را در بيروت كه متعلق به ستاد اطلاعات حزب‌الله و تاسيسات انبار سلاح بود، هدف قرار دادند.
در دور تازه حملات اسراييل به غزه نيز، از ميان 17 كشته، 9 نفر كودك بودند. به گزارش الجزيره، ارتش رژيم اسراييل مدعي است جنگنده‌هاي اين رژيم، رزمندگان حماس را كه «مجموعه فرماندهي و كنترل» اين جنبش را از بيمارستان شهداي الاقصي در ديرالبلح اداره مي‌كردند، بمباران كرده است. اما ناظران مستقل به الجزيره گفتند بسياري از كساني كه در مسجد و مدرسه پناه گرفته بودند، عمدتا غيرنظاميان فلسطيني، شامل زنان و كودكان، بودند. اسراييل نيز براي ادعاي خود هيچ مدركي ارايه نكرد. براساس گزارش رسانه‌هاي دولتي غزه كه تحت مديريت حماس است، در حمله هوايي به مسجد و مدرسه، دست كم 26 نفر كشته و 93 نفر زخمي شدند.
ارتش اسراييل ادعا كرده كه «حملات دقيقي به نيروهاي حماس» انجام داده است. همزمان با افزايش تنش‌ها، وزراي دفاع امريكا و اسراييل مدعي شدند كه به بازدارندگي در مقابل ايران و محور مقاومت متعهد هستند در همين راستا، پنتاگون در بيانيه‌اي ادعا كرد لويد آستين و يواوو گالانت وزراي دفاع ايالاتمتحده و اسراييل در گفت‌وگو با يكديگر تاكيد كردند كه «متعهدند با ايجاد بازدارندگي در مقابل ايران و متحدانش اجازه ندهند (به ادعاي اين گروه) از موقعيت فعلي سوء‌استفاده كرده و دامنه درگيري‌ها را افزايش دهند.» گفته مي‌شود وزراي دفاع دو بازيگر درباره حمله ادعايي اسراييل به ايران و وضعيت كنوني لبنان و غزه رايزني داشتند. اين درحالي است كه ارتش اسراييل تاييد كرده كه در پي حمله پهپادي از خاك عراق دو سربازش كشته و بسياري نيز مجروح شدند. گروه مقاومت اسلامي عراق مسووليت اين حمله را برعهده گرفته بود.
همزمان با يك‌سالگي عمليات توفان‌الاقصي و حملات تلافي‌جويانه اين رژيم عليه مردم غزه، به نظر مي‌رسد منطقه در آستانه جنگي تمام‌عيار قرار دارد. در همين راستا رسانه‌هاي دنيا تلاش كردند تا از زواياي مختلف آينده خاورميانه را بررسي كنند؛ بالاخص در شرايطي كه رويارويي تهران و تل‌آويو محتمل‌تر شده است.
ميدل ايست‌آي:
تاكتيك «جنگ بين جنگ‌ها» اهرم نتانياهو براي عبور از فشارهاي سياسي؛ انفجار پيجرها، پيروزي براي كابينه «بي‌بي» نبود
پايگاه خبري و تحليلي ميدل ايست‌آي با انتشار يادداشتي مدعي است به‌رغم دستاوردهاي نتانياهو در روزهاي اول جنگ عليه لبنان، نخست‌وزير رژيم اسراييل محبوبيت چنداني در ميان اسراييلي‌ها ندارد و ادامه جنگ غزه و سرنوشت اسراي اسراييلي در دست حماس به اعتبار نتانياهو خدشه جدي وارد كرده است. هفته گذشته، كانال 12 اسراييل نتايج يك «نظرسنجي دراماتيك» را رسانه‌اي كرد. حزب ليكود تحت رهبري بنيامين نتانياهو، هدف تند انتقادها قرار داشت و اين امر عمدتا به دليل ائتلاف با گروه‌هاي راست‌گراي افراطي به رهبري ايتامار بن گوير است و نه دستاوردهاي (ادعايي) اين بازيگر در لبنان كه ناظران هشدار مي‌دهند كوتاه‌مدت و گذراست. ناظران مي‌گويند حمله اوليه اسراييل به حزب‌الله صرفا موجب شد تا دستگاه امنيتي، سازمان جاسوسي موساد، اطلاعات ارتش واحد 8200 و نيروي هوايي اعتبار (ادعايي) از دست رفته‌شان را به دست بياورند و نه دفتر نخست‌وزيري رژيم اسراييل. به نظر مي‌رسد اختلاف در سطح اطلاعاتي ميان اين واحدها و دفتر نخست‌وزير اسراييل بالاست، چراكه نتانياهو اين نهادهاي اسراييلي را مسوول شكست در مقابل حماس مي‌داند. اما از نظر افكار عمومي دستاوردهاي ادعايي اخير ماحصل فعل و انفعال نهادهاي اطلاعاتي است نه نتانياهو و كابينه‌اش.
به ادعاي اين نشريه حمله اسراييل به لبنان با رويكرد غالب ارتش اين رژيم در دهه‌هاي اخير مطابقت دارد: به هر حمله‌اي پاسخ نامتناسب بدهيد تا طرف مقابل تسليم شود و با آتش‌بس موافقت كند. اين ايده «بازدارندگي» مدعي است كه هرچه واكنش نامتناسب قوي‌تر باشد، اسراييل از صلح طولاني‌تري برخوردار است. ارتش اسراييل چنين استراتژي‌اي را «جنگ بين جنگ‌ها» مي‌نامد. ياگيل لوي، جامعه‌شناس سياسي اسراييلي، مستقيما اين رويكرد را به كابينه نتانياهو مرتبط مي‌كند. لوي در روزنامه اسراييلي هاآرتص مدعي شد، رويكرد سياسي در دوران نتانياهو، كه اجتناب از پيگيري راه‌حل سياسي براي درگيري‌هاي نظامي است، ارتش را تشويق مي‌كند تا راه‌حل‌هاي تكنولوژيكي ارايه دهند كه از جنگ بدون خطر براي سربازان جنگي جلوگيري كند. حمله به پيجرها و بيسيم‌ها از يك‌سو و ترور رهبران حزب‌الله از سوي ديگر در همين راستا ارزيابي مي‌شود. هر چه جنگ بين جنگ‌ها از نظر تاكتيكي دامنه‌دار شود، فشار كمتري بر سياستمداران جهت دنبال كردن مسير سياسي اعمال مي‌شود و ارتش بيشتر به سمت افزايش جنگ سوق داده خواهد شد. اين همان هدفي است كه نتانياهو مدت‌هاست پيگير آن است.
در پايان، ميدل ايست‌آي مي‌نويسد تا 7 اكتبر سال گذشته، نتانياهو به خود مي‌باليد كه در مورد شروع عمليات نظامي محتاط است، اما امروز روشن شد كه آنچه در ذهن نخست‌وزير اسراييل وجود دارد، ميل به حفظ وضعيت موجود است. اين به معناي ادامه اشغال، گسترش شهرك‌ها و مهم‌تر از همه، خنثي كردن هرگونه امكان مذاكره با فلسطيني‌ها در پايان درگيري و ايجاد كشور مستقل فلسطيني است.
اوراسيا ريويوو:
نقش روسيه در شطرنج تنش‌هاي خاورميانه/ پشت پرده تلاش‌هاي واشنگتن براي هم‌صدايي با مسكو؛ مقدمه‌سازي براي توقف رويارويي تمام عيار؟
پايگاه خبري و تحليلي اوراسيا ريويوو با انتشار يادداشتي مدعي است از منظر امريكا پوتين در خاورميانه بخشي از مشكل نيست، بلكه بخشي از راه‌حل است. در واقع، پوتين كه روابط بسيار نزديكي با تهران و در عين حال تل‌آويو و شخص نتانياهو دارد، شايد بتواند با ميانجي‌گري به كاهش تنش در منطقه كمك كند. اين درست در زماني است كه ميان بايدن و نتانياهو دريايي از اختلافات وجود دارد و نخست‌وزير اسراييل به دنبال آن است كه رييس‌جمهور بعدي امريكا دموكرات نباشد. پس يكي از اهدافش را گسترش تنش در منطقه تعريف كرده است. با اين حال، ايالاتمتحده و اسراييل نيز پيوند راهبردي نزديكي دارند. شكي نيست كه بايدن در تلاش‌هاي جنگي خود و براي سرپا نگه داشتن اقتصاد اسراييل كمك‌هايي را دراختيار اين بازيگر قرار مي‌دهد. حال بايد ديد در اين كش و قوس منطقه‌اي، نقش روسيه چگونه رقم مي‌خورد. امروز در صفحه شطرنج خاورميانه، نقش روسيه اهميت زيادي دارد. روابط روسيه و ايران به شكل بي‌سابقه‌اي برجسته شده است. روسيه در سال‌هاي اخير مواضع تندي عليه اسراييل اتخاذ كرده است. همزمان مسكو آشكارا با گروه‌هاي مقاومت ارتباط‌هاي نزديكي برقرار كرده است. در همين راستا گروهي از تحليلگران بر اين باورند كه ديپلماسي روسيه به دنبال ترسيم تصويري بزرگ است كه در كانون آن مناقشه اسراييل و فلسطين تعريف شود.سال گذشته، رايزني‌هاي امنيتي بين مسكو و تهران به‌طور قابل توجهي افزايش يافت. همزمان در برخي گزارش‌ها به انتقال تجهيزات نظامي پيشرفته روسيه براي تقويت توان دفاعي ايران اشاره شد؛ ادعايي كه هنوز تاييد نشده است.نكته قابل‌توجه اين است كه روسيه تنها كشوري بود كه ايران قبل از حمله موشكي به اسراييل به اين بازيگر اطلاع داد. گفته مي‌شود ناوگان دريايي روسيه در شرق مديترانه 13 موشك اسراييلي را در نزديكي لبنان رهگيري كرد. به ادعاي اوراسيا ريويوو، ظاهرا نتانياهو طي چند روز گذشته سعي داشته با پوتين تماس تلفني داشته باشد اما اين تماس هنوز محقق نشده است. در مسير ديپلماتيك نيز روسيه بر اهميت روابط ديپلماتيك خود با ايران تاكيد دارد. در چنين شرايطي واضح است كه ايالاتمتحده ضرورت تعامل با روسيه را احساس مي‌كند. در تحليل نهايي آنچه اهميت دارد نيت امريكا و اسراييل است. فايننشال تايمز به نقل از منابع اسراييلي مدعي شد كه پلني ادعايي براي وارد كردن آسيب به اقتصاد ايران دردستوركار است. ظاهرا اسراييل اميدوار است به‌واسطه آغاز رويارويي با ايران، پاي ايالاتمتحده را به تنش‌هاي خاورميانه باز كند. به هر حال، گام‌هاي بايدن براي تعامل با پوتين نشان مي‌دهد كه مداخله نظامي ايالاتمتحده منتفي است. ازسوي ديگر، پيمان امنيتي تاريخي روسيه و ايران كه انتظار مي‌رود در اجلاس آتي بريكس در كازان روسيه در 20 تا 22 اكتبر امضا شود، به ايران عمق استراتژيك‌تري براي مذاكره با غرب مي‌دهد. منافع روسيه در تقويت توان دفاعي ايران و ادامه همكاري دوجانبه اقتصادي در شرايط تحت تحريم و در مسيري موازي براي پيشبرد ادغام ايران در پروژه اوراسيا بزرگ مسكو است. به طور خلاصه، روسيه امروز به طور منحصر به فردي خواهان ايران باثبات و قابل پيش‌بيني در صلح در راستاي منافع خود است. سرگئي ريابكوف، وزير امور خارجه روسيه روز پنجشنبه در مسكو به خبرنگاران گفت: «ما در وضعيت فعلي ارتباط نزديكي با ايران داريم.» اين موضع‌گيري درحالي رسانه‌اي شد كه مسعود پزشكيان، تنها ساعاتي پيش از پرتاب موشك‌هاي بالستيك ايران عليه اسراييل، روز دوشنبه 9 شهريور در تهران با ميخاييل ميشوستين نخست‌وزير روسيه ديدار كرد.