درباره نمايش «آناتومي» و نگاهي كه به روابط والد-فرزندي دارد
مادران، زنان رازآلود
سارا مالكي
«مادران، زناني هستند پر از رمز و راز و ناگفته‌هايي كه فرزند يا فرزندانشان شايد هيچگاه به آنها آگاه نشوند. اما اين رمزها و ناگفته‌ها وجود دارند پس به كودك منتقل مي‌شوند، حتي اگر مانند قسمت ناپيداي كوه يخ در پهنه اقيانوس ديده نشوند، آنجا كه بايد، اثرشان را مي‌گذارند.» جمله‌هايي كه در اين گيومه قرار دارند افكاري هستند كه در چند روز گذشته ذهنم را به عنوان يك مادر درگير كرده بود اما اتفاق جالب زماني رخ داد كه در تماشاخانه «خانه هنر ديوار» به تماشاي نمايش «آناتومي» نشستم. نمايشي ديدني، از آن دسته كارها كه در ذهن ماندگار مي‌شود. يك كار زنانه و اجرايي بي‌نقص با تمام ظرافت‌ها و سختي‌هايش. «ما ادامه مشكلات حل نشده والدين‌مان هستيم»، خواندن اين جمله بالاي تصوير پوستر نمايش، كه لطافت غم‌انگيزي را منتقل مي‌كرد، دليل لازم و كافي براي انتخاب اين تئاتر بود. رعنا مقدم، كارگردان نمايش «آناتومي» كه ترجمه متن نمايشنامه به قلم «آليس برچ» را نيز بر عهده داشته، در اين نمايش علاوه بر به صحنه بردن اجرايي دشوار و بي‌نقص، بازي درخشاني نيز از خود به يادگار گذاشت. وقتي تماشاي «آناتومي» تمام مي‌شود مخاطب خود را در انتهاي سفر به چند زمان متفاوت مي‌بيند و در جايي كه بايد از ماشين زمان اين تئاتر پياده شود، متوجه مي‌شود تجربه‌اي منحصربه‌فرد از تئاتر مي‌شود كه بر اساس ارتباط فرزند-مادري يا فرزند-پدري (يا عكس آن) داشته است. به عنوان زني كه تجربه مادر شدن داشته‌ام و هر روز به چالشي تازه در رابطه با خود و فرزندانم برمي‌خورم، در روزهاي گذشته بارها به اين موضوع فكر كرده بودم، به قسمت پيدا يا ناپيداي مادر كه مي‌تواند از چيزي كه فرزند مي‌بيند بسيار متفاوت باشد اما با اين حال فرزند را درگير خود خواهد كرد.به راستي يك مادر چطور بايد از خود براي فرزندش بگويد يا بهتر است چطور رفتار كند تا قسمت ناپيدا يا متفاوت وجودش كمترين آسيب را براي فرزند به همراه داشته باشد؟ اينها فكرهايي بودند كه در سرم مي‌گذشتند، همان فكرهايي كه با ديدن اين نمايش و بازي‌هاي درخشانش، تبديل به بغض و اشك‌‌هايي شدند كه چاره‌اي جز فرود آمدن نداشتند. از آنچه ميان شخصيت اصلي زن در اين نمايش و فرزندش مي‌گذرد، اين موضوع پيداست كه مادرهايي كه به قدم زدن‌هاي خيلي طولاني نياز دارند و پدرهايي كه در حساس‌ترين زمان‌هاي زندگي لكنت زبان رهايشان نمي‌كند، چطور مي‌توانند بر فرزندشان تاثير بگذارند. آنها نگرانند، تمام تلاش‌شان را براي زندگي فرزندشان مي‌كنند و درست در زماني كه فكر مي‌كنند فرزندشان شاد است و در بين دوستانش مي‌درخشد، برخورد با قسمت ناپيداي كوه يخ اتفاق مي‌افتد. شايد اينطور به نظر برسد كه ديدن اين نمايش براي مادران و پدران سودمندتر باشد، اما به نظر مي‌رسد ديدن اين نمايش براي طيف‌هاي گوناگون تماشاگران تفكر برانگيز و همراه با ايجاد حس تلاش براي درك روابط انساني خواهد بود. اتفاق خوب اينكه ساعت ۱۹ روز شنبه ۲۶ آبان، سانس ويژه‌اي به نمايش «آناتومي» در «خانه هنر ديوار» اختصاص داده شده كه با جلسه نقد و بررسي همراه است.