بازار جهاني فرش تقديم هندي‌ها شد
مرتضي حاجي آقاميري، رييس كميسيون فرش، هنر و صنايع دستي اتاق بازرگاني ايران در گفت‌وگو با ايلنا شرحي از چالش‌هاي پيش روي صنعت فرش ايران ارايه كرد و گفت: اصلي‌ترين عامل انزواي فرش ايران در بازارهاي جهاني تحريم‌هاي بين‌المللي و پس از آن سياست‌هاي نادرستي است كه در كشور و به دليل شرايط غيرعادي برآمده از تحريم‌ها اتخاذ مي‌شود و مهم‌ترين اين سياست‌ها پيمان‌سپاري ارزي است؛ در سال ۱۳۹۶ و آخرين سال پيش از اعمال آخرين دور از تحريم‌هاي امريكا عليه ايران ارزش صادرات فرش ايران ۴۲۶ ميليون دلار بود و با اعمال تحريم‌ها ما اين هشدار را داديم كه بانك مركزي شبكه انتقال ارز صادركنندگان فرش به ايران را با پيمان‌سپاري ارزي از بين مي‌برد زيرا فرش ايراني ابتدا بايد از كشور به يك بازار خارجي منتقل و سپس بازاريابي آن آغاز شود در اين شرايط پيمان‌سپاري ارزي به اين معناست كه صادركننده ارز فرشي كه هنوز نفروخته را برگرداند در پي اتخاذ اين سياست و آسيب‌هاي برآمده از آن ارزش صادرات فرش ايران به زير ۱۰۰ ميليون دلار افت كرد و حتي اين رقم در سال ۱۴۰۲ به ۳۹.۷ ميليون دلار سقوط كرد در حالي كه فرش در سال ۱۳۷۳ سهمي ۴۴درصدي از كل صادرات غيرنفتي ايران داشت.
وي افزود: همچنين به دليل تبصره ۱۲۱ آيين‌نامه اجرايي امور گمركي امكان بازگرداندن فرش‌هاي ايراني كه در بازارهاي خارجي انباشته و قيمت‌هاي آن شكسته شده است به كشور وجود ندارد، اين فرش‌ها را مي‌توان پس از بازگشت به ايران تعمير كرد و در بازارهاي جديد عرضه كرد، علاوه بر اين اجرا نشدن بيمه اجتماعي براي قاليبافان و شاغلين صنايع دستي شناسه‌دار سبب شده حداقل حقوق نيز به اين افراد اختصاص پيدا نكند، حاصل اين اتفاقات از بين رفتن اشتغال ۲ميليون نفري و كاهش توليد و صادرات در صنعت فرش دستباف ايران است.
حاجي آقاميري خاطرنشان كرد: فرش ايران پس از انقلاب در سه دوره به‌طور مستقيم توسط امريكا تحريم شد در نتيجه اينها نيمي از سال‌هاي پس از انقلاب فرش ايران تحريم بوده اما با وجود همين تحريم‌ها از طريق يك شبكه نقل و انتقال مالي كه به صورت مويرگي وجود داشت صادرات فرش ايران انجام مي‌شد. اما از سال ۱۳۹۷ بانك مركزي با سياست پيمان‌سپاري ارزي اين شبكه را بست، در همين حال گاه اظهاراتي كه از سوي مسوولان دولتي مربوط به صنعت در مورد چالش‌هاي صنعت فرش ايران مي‌شنويم حاكي از آن است كه آنها اطلاعات درست در اختيار ندارند با اين حال بخش خصوصي در قالب تشكل‌ها و اتحاديه‌ها حاضر است مسائل و مشكلات را به صورت دسته‌بندي شده در اختيار مقامات مسوول قرار دهد.
رييس كميسيون فرش، هنر و صنايع دستي اتاق بازرگاني ايران تصريح كرد: امروز بازار جهاني فرش در اختيار هندوستان قرار دارد و هندي‌ها توانسته‌اند امريكا را به عنوان بازاري كه مقصد ۴۴درصد صادرات فرش جهان است در اختيار بگيرند، هندي‌ها همچنين موفق شده‌اند ذائقه اين بازار را به سمت كالاهاي خود سوق دهند بنابراين حتي اگر درها‌ي‌بازار امريكا به روي فرش‌هاي ايراني باز شود، زمان، هزينه و تلاش زيادي بايد صرف شود تا ايران جايگاه خود را در اين كشور بازيابد. ضمن اينكه الان امكان ورود و خروج فرش ايراني در بازار امريكا وجود ندارد و حتي نمي‌توان با روش صادرات دوباره فرش ايراني را در بازار امريكا عرضه كرد زيرا ارزيابان فرش در امريكا كاملا به تكنيك فرش ايران مسلط هستند و در نتيجه اينها درهاي ۴۴درصد بازار جهاني فرش به روي ايران كاملا بسته است و چون مساله ايران و امريكا ابعاد كلان سياسي دارد نمي‌توان فعلا به تغييري در شرايط كنوني اميدوار بود.
حاجي آقاميري از تركيه و افغانستان به عنوان ديگر رقباي ايران در بازار جهاني فرش ياد كرد و گفت: مساله‌اي كه در مورد فرش افغانستان براي ايراني‌ها وجود دارد، قاچاق فرش‌هاي اين كشور به ايران است اين فرش‌هاي قاچاق با كيفيت و قيمتي پايين‌تر در بازار ايران عرضه مي‌شود، افغانستان يكي از كشورهاي توليدكننده فرش است و زماني كه امريكايي‌ها كه در افغانستان حضور نظامي داشتند و طالبان ضعيف شده بود امريكايي‌ها در صنعت فرش افغانستان سرمايه‌گذاري كردند و قاليبافي را در اين كشور گسترش دادند.