همزمان با بازگشت ترامپ مطرح شد
آمادگي پكن براي جنگ تجاري 2
تابستان 2018، زماني كه دونالد ترامپ، جنگ تجاري را با پكن آغاز كرد، اقتصاد چين در اوج خود قرار داشت. حتي گمانه‌زني‌هايي نيز وجود داشت كه ممكن است به زودي چين به عنوان بزرگ‌ترين اقتصاد جهان، ايالات متحده را پشت سر بگذارد. اكنون اما با نزديك شدن به ورود مجدد ترامپ به كاخ سفيد گمانه‌زني‌ها در اين زمينه كه چين يك غول اقتصادي است، به‌شدت كاهش يافته، چرا كه چين در حال مقابله با چالش‌هايي از جمله مشكلات املاك، بدهي و كاهش قيمت‌هاست و به نظر نمي‌‌رسد كه آماده مواجهه با معضل جديدي باشد؛ اما ظواهر مي‌توانند فريبنده باشند. با درك نحوه عملكرد احتمالي دونالد ترامپ رييس‌جمهور منتخب، رييس‌جمهور چين بهتر مي‌تواند با احتمال تحقق وعده ترامپ مبني بر اعمال تعرفه‌هاي بالاي 60 درصد بر كالاهاي چيني فروخته شده به ايالات متحده مقابله كند. به گفته اقتصاددانان و تحليلگران، اين اقدام از طريق تركيبي از تنوع تجاري، تلافي هدفمند عليه شركتهاي امريكايي و حمايت از مصرف داخلي انجام خواهد شد. دكستر رابرتز، نويسنده خبرنامه جنگ تجاري و پژوهشگر ارشد در شوراي آتلانتيك به سي‌ان‌ان گفت: «چين مدت‌هاست كه براي اين روز آماده شده است. ايالات متحده اكنون به مراتب براي شبكه تجاري‌اش نسبت به گذشته كمتر اهميت قائل است.» علاوه بر آن به دليل جنگ تجاري اول كه در دوران جو بايدن نيز ادامه يافت، پكن و همچنين شركتهاي چيني، به‌طور فعال شروع به كاهش وابستگي تجاري خود به ايالات متحده كرده‌اند. به‌گزارش سي‌ان‌ان و به نقل از وزارت بازرگاني تا سال 2022، تجارت دوجانبه به بالاترين سطح خود رسيده بود. اما در سال گذشته، مكزيك چين را به عنوان بزرگ‌ترين صادركننده كالا به ايالات متحده پشت سر گذاشت. به گونه‌اي كه صادرات چين به ايالات متحده در سال گذشته 20 درصد كاهش يافت و به 427 ميليارد دلار رسيد. به نظر مي‌رسد چين اقدام‌هاي بزرگ و نمايشي مانند فروش اوراق قرضه خزانه‌‌داري ايالات متحده (كه چين دومين دارنده بزرگ آن در جهان است) يا كاهش قابل توجه ارزش يوان را به عنوان اقدامي تلافي‌جويانه در پيش نگيرد. در سه سال گذشته، به دليل كند شدن رشد اقتصادي، يوان 12درصد از ارزش خود را در برابر دلار امريكا از دست داده است. اندي راثمن، استراتژيست چين در متيو آسيا به سي‌ان‌ان گفت: «اين اقدامات دراماتيك كمكي نخواهند كرد. طرف چيني معمولا تمايل ندارد به‌طور مستقيم به اين شكل تلافي كند.» به گزارش سي‌ان‌ان ليزا توبين، مدير ارشد اقتصاد در پروژه مطالعات رقابتي ويژه، يك انديشكده امريكايي گفت: «انتظار نداشته باشيد كه چين به سادگي به تعرفه‌ها پاسخ دهد.» به‌جاي آن، پاسخ پكن احتمالا بيشتر هدفمند و نامتقارن خواهد بود! او همچنين گفت: «آنها در حال حاضر فشار را بر شركتهاي خارجي كه در چين فعاليت مي‌كنند، افزايش مي‌دهند و ممكن استروي شركتهاي امريكايي نيز فشار بيشتري وارد و اهدافي را انتخاب كنند كه مي‌خواهند آنها را از بازار چين خارج كنند.» به اعتقاد گروهي از اقتصاددانان اگر ترامپ تعرفه‌هاي جديدي وضع كند كاهش ارزش يوان نيز مي‌تواند به صادرات چين كمك كند. شان كلاو، تحليلگر ارشد ارزهاي خارجي در اين رابطه گفت: «سياستگذاران به احتمال زياد كاهش ارزش يوان را به عنوان اقدامي كه ارزش هزينه‌هاي مختلف را داشته باشد، نمي‌‌بينند و به جاي آن اقدام‌هاي ديگري را انتخاب مي‌كنند.»
كلاو همچنين در ادامه اضافه كرد: كاهش ناگهاني ارزش يوان در آگوست 2015 موجب هرج و مرج در بازار سهام شد. دولت چين در ماه‌هاي اخير نشان داده است كه مي‌خواهد اعتماد به بازارهاي سهام خود هم براي سرمايه‌گذاران داخلي و هم براي ارايه چين به عنوان مقصدي جذاب براي سرمايه‌گذاري به جهان را تقويت كند.
به گزارش سي‌ان‌ان، چين همزمان مي‌خواهد يوان به عنوان يك گزينه قابل اعتماد براي مديران ذخاير بانك‌هاي مركزي ديده شود، به ويژه براي كساني كه از مسدود شدن دارايي‌هاي روسي توسط ايالات متحده و اروپا از سال 2022 نگران هستند. در ادامه اين گزارش آمده است كه چين اما تنها هدف تعرفه‌هاي مورد نظر ترامپ نيست. ترامپ پيشنهاد تعرفه‌اي بين 10تا 20درصد بر تمامي كالاهاي وارداتي را مطرح كرده كه اين افزايش قابل توجهي از ميانگين كنوني 2درصديا در بسياري از موارد صفر است. همچنين او تعرفه‌هاي 100يا 200درصدرا بر خودروهاي ساخته‌شده در مكزيك يا بر محصولات توليد شده توسط شركت‌هايي كه توليد خود را از ايالات متحده به مكزيك منتقل مي‌كنند، مطرح كرده است. تعدادي از اقتصاددانان محاسبه كرده‌اند كه با بستن تعرفه‌هاي 60درصد بر واردات، ايالات متحده مي‌تواند نرخ رشد اقتصادي چين را به نصف كاهش دهد. اما چين كشوري با 1.4 ميليارد جمعيت بازار مصرف داخلي بزرگي دارد كه اگر درست عمل كند مي‌تواند به آن اميد داشته باشد. اندي راثمن اما در اين رابطه به سي‌ان‌ان گفته است: «بهترين پاسخ پكن به تعرفه‌ها اين است كه با بازگرداندن اعتماد به كارآفرينان چيني كه 90درصد از اشتغال شهري و بيشتر نوآوري‌‌ها را تشكيل مي‌دهند، خانه خود را مرتب كند. اين اقدام اعتماد مصرف‌كننده را افزايش مي‌دهد و منجر به تقويت مصرف داخلي خواهد شد و در نتيجه تاثير صادرات ضعيف‌تر به ايالات متحده را كاهش مي‌دهد.» به نظر مي‌رسد اما واقعيتي كه وجود دارد، اين است كه اقتصاد چين با مجموعه‌اي از مشكلات دست و پنجه نرم مي‌كند. پس از تابستاني پر از داده‌هاي نااميدكننده، شي جين‌پينگ، رييس‌جمهور چين در نهايت تصميم به اجراي يك بسته محرك بسيار مورد نياز گرفت كه عمدتا روي اقدامات پولي متمركز بود.