نيويوركتايمز مدعي شد
چرا لحن ايران تغيير كرد؟
اواسط نوامبر، ايران يكي از مقامهاي ارشد خود را به بيروت اعزام كرد تا از حزبالله بخواهد آتشبس با اسراييل را بپذيرد. روز جمعه مقامهاي رسمي تهران با همتايان اروپاييشان در ژنو در باب طيفي از موضوعات از جمله برنامه هستهاي رايزني دارند. تحركات اخير ديپلماتيك نشاندهنده تغيير رويكرد ايران از اواخر اكتبر است، يعني همان بازه زماني كه ايران براي حمله تلافيجويانه به اسراييل آماده ميشد. تغيير رويكرد ايران و حركت در مسير آشتيجويانهتر در روزهاي اخير، ريشه در تحولات داخلي و خارجي دارد.در همين راستا، پنج مقام ايراني گفتند كه يكي از دلايل تغيير رويكرد ايران بازگشت دونالد ترامپ است؛ چهرهاي كه در دوران نخست رياستش نشان داد كه غيرقابل پيشبيني است. با اين همه به ادعاي ناظران تشديد حملات اسراييل به مواضع حزبالله لبنان از جمله دلايلي است كه نشان ميدهد تهران با هدف تنشزدايي ديپلماسي را در مركز توجه خود قرار داده است.
گروهي از مقامهاي ايراني كه در سياستهاي راهبردي ايران قرار دارند در اين باره گفتند كه مجموع اين چالشها موجب شده تا تهران براي تنشزدايي رويكرد خود را تغيير دهد، اين منابع كه نخواستند نامشان فاش شود براين باورند كه ايران بعد از پيروزي دونالد ترامپ برنامهاش براي حمله به اسراييل را فعلا به حالت تعليق در آورده، چرا كه به دنبال تشديد تنش نيست، بالاخص آنكه در شرايط كنوني بخش عمدهاي از كابينه احتمالي ترامپ، شاهينهاي امريكايي هستند كه از حاميان سرسخت اسراييل قلمداد ميشوند و دشمن سرسخت ايران. اين گروه در ادامه مدعي شدند، تمايل ترامپ مبني بر پايان يافتن جنگها در خاورميانه و اوكراين، با استقبال مقامهاي ايراني روبهرو شده است.
عباس عراقچي، وزير امور خارجه، روز چهارشنبه با بيان اينكه ايران از آتشبس ميان حزبالله و اسراييل استقبال ميكند، گفت: تهران حق خود براي پاسخگويي به حملات هوايي ماه گذشته اسراييل به ايران را براي خود حفظ ميكند، اما در اين ميان تهران تحولات منطقهاي مانند آتشبس در لبنان را در نظر خواهد گرفت.
در همين راستا صنم وكيل، مدير خاورميانه فعال در چتم هاوس، يك گروه تحقيقاتي سياست بريتانيايي، مدعي است كه ايران براي واكنش به تغييرات پيشرو در واشنگتن و همچنين تغيير چشمانداز ژئوپليتيك داخلي و منطقهاي كه اكنون با آن مواجه است، آماده ميشود. از همين رو تهران در راستاي حراست از منابع ملي فعلا رويكرد خود را تغيير داده و تلاش دارد تا ديپلماسي را در مركز توجه قرار بدهد.به ادعاي اين تحليلگر، با اين همه صداهاي مختلفي از داخل ايران به گوش ميرسد؛ گروهي از توافق ميگويند و گروهي ديگر براين باورند كه در چنين شرايطي ميبايست به اهرم سخت متوسل شد. با درگذشت ابراهيم رييسي، مسعود پزشكيان به عنوان چهرهاي ميانه رو انتخاب شد و ماموريت اصلياش را اصلاحات اقتصادي و اجتماعي و تعامل با غرب تعريف كرد. در شرايط كنوني نيز شواهد نشان ميدهد كه ايران در حال مقدمه چيني براي اجراي ماموريت اعلام شده پزشكيان است. تنها چند روز پس از انتخابات امريكا، اميرسعيد ايرواني، سفير ايران در سازمان ملل متحد، با ايلان ماسك، كارآفرين ميلياردر كه از نزديكان ترامپ محسوب ميشود، در اقامتگاه سفير نيويورك ديدار كرد تا درباره كاهش تنشها با دولت آينده ترامپ رايزني داشته باشد، نيويورك تايمز به نقل از دو مقام ايراني مدعي شد كه اين ديدار اميدواركننده بود.