وال استريت ژورنال مدعي است
حمله به قلب سوريه؛ خاورميانه در آستانه دگرديسي؟
به نوشته نشريه‌هاي غربي، شورشيان متشكل از طيف وسيعي از نيروهاي مخالف هستند، از گروه‌هاي راديكال تا ميانه‌روها. اما رهبري آنها را تحريرالشام برعهده دارد كه پيش‌تر با القاعده فعال در سوريه كه با نام جبهه النصره شناخته مي‌شد، همكاري داشت. اين گروه به طور رسمي روابط خود را با القاعده قطع كرده و به عنوان حاكم موقت در ادلب عمل كرده است. آنها با گروه‌هايي كه از تركيه حمايت مي‌شوند و ديگر گروه‌هايي كه قبلا از سوي ايالات متحده حمايت مي‌شدند، به هم پيوسته‌اند. شرايط موجود را گروه‌هاي دموكرات سوري تحت عنوان SDF كه برخي از مواضع را از آن خود كرده‌اند، پيچيده‌تر كرده است. ستون فقرات نيروهاي دموكراتيك سوري متشكل از مبارزان كردي از گروهي به نام واحدهاي حفاظت از مردم (YPG) است كه قبلا با ديگر گروه‌هاي اپوزيسيون سوري جنگيده است. تركيه نيز YPG را به عنوان يك شاخه از گروهي كه آن را سازمان تروريستي مي‌‌داند، در نظر مي‌گيرد.
وال استريت ژورنال طي گزارشي تحليلي در راستاي چرايي بروز اين تحولات طي روزهاي اخير در سوريه آورده است: اين تحولات نشان‌دهنده تغييرات چشمگير در توازن قدرت در منطقه و تاثيرات متقابل درگيريهاي خارجي بر وضعيت داخلي سوريه است. باتوجه به وضعيت كنوني، به نظر ميرسد كه تروريست‌ها از ضعفهاي موجود در دولت حاكم و حاميان آن بهره‌برداري كرده و ظاهرا توانسته‌اند به موفقيت‌‌هايي نيز دست يابند. اندرو تابلرو، مدير سابق سوريه در كاخ سفيد در دولت اول ترامپ، مدعي است: اين يك تغيير تكنيكي است. قدرت‌هاي منطقهاي و بين‌المللي بيش از يك دهه پيش در سوريه دخالت كردند و اكنون درگيريهاي اوكراين، غزه و لبنان موجب شده تا متحدان سوريه درگير جبهه‌هاي متفاوت باشند، روسيه بر اوكراين متمركز است و ايران بر مقاومت. از همين رو شورش در حلب با تحولات منطقهاي و فرامنطقه‌اي همپوشاني دارد.
همزمان آسلي آيدينتاش باش، كارشناس تركيه فعال در موسسه بروكينگز در گفت‌وگو با وال استريت ژورنال مدعي شد: «روسيه ضعيف شده، حزب‌الله نيز مدت‌ها درگير جنگ با اسراييل بوده و تمامي اين تحولات فرصتهاي بزرگي براي تركيه ايجاد كرده كه به سرعت از آن بهره‌برداري كرده است.» به نظر ميرسد حداقل تاثير تحولات اخير اين است كه جريان پناهندگان سوري به تركيه متوقف خواهد شد، گزاره‌اي كه به يك مشكل سياسي قابل توجه براي اين كشور تبديل شده بود. بنابراين بسته به اينكه درگيريها در هفته‌ها و ماه‌هاي آينده چگونه پيش برود، سقوط احتمالي حلب مي‌تواند به آنكارا نقش غالبي در آينده سوريه بدهد؛ مساله‌اي كه البته لزوما خوشايند اسراييل نخواهد بود.
به گزارش ديگر نشريات خارجي در رابطه با چرايي بروز درگيريهاي اخير در سوريه آمده است كه دولت سوريه، از زمان حمله 7 اكتبر 2023 كه به يك جنگ منطقهاي بين اسراييل، ايران و حماس و همزمان با حزب‌الله تبديل شد، تلاش كرده كه خود را از اين درگيريها كنار بكشد. با اين حال اما مانور اخير دمشق با برخي پادشاهي‌‌هاي خليج‌‌فارس نتوانسته مانع از ورود دمشق به توفاني شود كه مي‌تواند معادلات خاورميانه را تحت تاثير قرار دهد. در ادامه اما وال استريت ژورنال آورده است كه اين شرايط نشان‌دهنده پيچيدگي‌هاي جديد در سياست‌هاي منطقهاي و تاثيرات متقابل درگيريها بر وضعيت سوريه و همچنين نقش آنكارا در آينده اين كشور است. با توجه به نقاط ضعف موجود در دولت سوريه و همچنين فرصتهاي جديد ايجاد شده براي تركيه، ممكن است همچنان تغييرات قابل توجهي در توازن قدرت در منطقه طي روزهاي آينده ايجاد شود. بنابر تحليل‌هاي ادعايي ارايه شده توسط نشريات غربي احتمالا شاهد تغييرات اساسي در نقشه سياسي و نظامي سوريه خواهيم بود. اين درحالي كه وضعيت به‌شدت متغير است، اما درگيريهاي آتي مي‌تواند سرنوشت جنگ داخلي سوريه و آينده سياسي اين كشور را دچار تحول معناداري كند. اين نشريه در ادامه مدعي شده شايد مهم‌ترين عاملي كه احتمالا منجر به ضعيف شدن دمشق شده است توافق آتشبس ميان حرب‌الله و اسراييل باشد، چراكه به ادعاي وال‌استريت ژورنال حزب‌الله معمولا به عنوان توانمندترين نيروي حامي سوريه بوده و در هدف قرار دادن تروريست‌ها نقش بسزايي داشت.
ناور شابان، پژوهشگر سوريه در مركز مطالعات معاصر هارمون در استانبول در گفت‌وگويي با وال استريت ژورنال مدعي شد: «هر چند نيروهاي حزب‌الله در حلب مستقر بودند، اما آموزش ديده نبودند.» به ادعاي ناظران تحولات و فعل و انفعالات يك سال اخير در منطقه و وقوع درگيريهاي با سطوح متفاوت ميان بازيگران نه تنها بر وضعيت نظامي دولت سوريه تاثير گذاشته، بلكه به تغييرات گسترده‌تري در توازن قدرت در منطقه و تاثيرات آن بر آينده اين كشور و متحدانش نيز منجر شده است.
براي بازيگري مانند روسيه كه مداخله در سال 2015 به منظور حفظ دولت سوريه را به عنوان يك پيروزي ژئوپليتيكي بزرگ كه به تسلط ايالات متحده در منطقه پايان داد، قلمداد مي‌كند، تحولات اخير مي‌تواند پرهزينه باشد. روسيه بعد از حمله به اوكراين در سال 2022 درگير جنگ فرسايشي شد. به گزارش وال استريت ژورنال، نيروي هوايي روسيه كه براي حمايت از دولت قانوني سوريه ضروري است بخش قابل توجهي از قدرت خود را از دست داده است. در بخش ديگري از گزارش وال استريت ژورنال به ابعاد ديگري از درگيريهاي اخير در سوريه اشاره شده و آمده است هرچند رهبر تحريرالشام به‌طور علني روابط خود را با القاعده قطع كرده، اما اين گروه همچنان به عنوان يك سازمان تروريستي از سوي دولت ايالات متحده طبقه‌بندي مي‌شود. به نظر ميرسد كه اين گروه‌ها اكنون ديگر به خوبي
آموزش ديده و مسلح است و همچنين به شدت به فناوري پهپادي وابسته هستند در حالي كه شورشيان تحريرالشام و حاميان‌شان از حملات اسراييل به حزب‌الله و سوريه بهره‌برداري كردند، اما به نظر ميرسد زمان‌بندي حمله به حلب به آتشبس اخير در لبنان مرتبط باشد. اين تحولات نشان‌دهنده تغييرات عميق در وضعيت نظامي و سياسي سوريه و تاثيرات آن بر توازن قدرت در منطقه است. اين نشريه در ادامه مدعي شده با توجه به ضعفهاي حاميان دمشق و قدرت‌‌گيري دوباره شورشيان، ممكن است آينده سوريه تحت تاثير اين تغييرات قرار گيرد. به گفته رابرت فورد، سفير سابق ايالات متحده در سوريه و پژوهشگر در موسسه خاورميانه، اين تروريست‌ها براي مدتي آماده بوده‌اند؛ «حدس من اين است كه تركيه آنها را مهار كرده بود.»
در اين ميان آنچه كه تحولات اخير در سوريه در شرايط كنوني را مهم جلوه مي‌دهد اين است كه اين درگيريها نشان‌دهنده تغييرات قابل‌توجه در ديناميك جنگ سوريه و تاثيرات آن بر روابط بين‌المللي و توازن قدرت در منطقه است. حمله به حلب ممكن است پيامدهاي عميقي براي روسيه و ايران و نقش اين دو كشور در سوريه داشته باشد. باتوجه به اين وضعيت، به نظر ميرسد كه آينده سوريه و تاثيرات آن بر منطقه در حال تغيير است.